¨"Όταν η Σαντορίνη μεγάλωνε την Ευρώπη" του Δημήτρη Πράσσου

…από το παρελθόν

Όταν η Σαντορίνη μεγάλωνε την Ευρώπη

Είναι κάτι, που ίσως ελάχιστοι –πλην των ειδικών- γνωρίζουν: Το Αρχιπέλαγος της Σαντορίνης , έχει επανειλημμένα μεγαλώσει την έκταση της Ευρωπαϊκής Ηπείρου. Μια από τις τελευταίες φορές, ήταν το Αύγουστο του 1925, όταν το ηφαίστειο της άρχισε να βρυχάται ξανά. Πυρακτωμένες λάβες άρχισαν να αναδύονται από την αφρισμένη θάλασσα και λίγες μέρες αργότερα, στην Ευρώπη είχαν προστεθεί μερικά τετραγωνικά μέτρα γης και ένα καινούριο νησί. Ονομάστηκε Δάφνη προς τιμήν του πρώτου πολεμικού πλοίου που έσπευσε στην περιοχή. Μαζί κατέφτασαν και δεκάδες επιστήμονες από όλο τον κόσμο για να μελετήσουν το φαινόμενο. Η μικροσκοπική «Δάφνη» δεν έζησε πολύ, καθώς αργότερα ενώθηκε με τις «Καμένες».

Για τις εφημερίδες της εποχής όμως, το πλέον αξιοσημείωτο ήταν η απόλυτη αταραξία που διαδέχτηκε τον αρχικό τρόμο των σαντορινιών απέναντι στην έντονη ηφαιστειακή δραστηριότητα που κράτησε ως το 1928. «Στο καρποφόρο νησί της Σαντορίνης, ένα ηφαίστειο που παρέμενε κοιμώμενο από το 1866, σύμφωνα με τηλεγράφημα από την Αθήνα, εμφάνισε δραστηριότητα,» αναφέρει η «Pittsburgh Post Gazette» στις 13 Αυγούστου 1925, υπό τον τίτλο: «Ηφαίστειο εκρήγνυται. Οι νησιώτες τρέπονται σε φυγή». Επισημαίνει ακόμα πως ο ήχος της έκρηξης ακούστηκε μέχρι τη Σμύρνη. «Η πυρακτωμένη καρδιά της Σαντορίνης διαρρηγνύεται ξανά» γράφουν στις 13 Σεπτεμβρίου οι «New York Times», τονίζοντας πως «ο Βεζούβιος και η Αίτνα, έχασαν πλέον τα πρωτεία των ενεργών ηφαιστείων». Αλλά στις 22 Οκτωβρίου η «Reading Eagle» σημειώνει με κάποια έκπληξη: «Οι κάτοικοι, έχουν τόσο πολύ συνηθίσει τους βρυχηθμούς του ηφαιστείου, που πλέον κοιμούνται γαλήνια». Την ίδια μέρα η «Lewiston Daily Sun» παραθέτει μια λυρικότατη περιγραφή των εκρήξεων, που κάνει να φαίνεται ακόμα πιο ασυνήθιστη η αταραξία των σαντορινιών. «Η εκτοξευόμενη λάβα, δημιουργεί ένα πύρινο ουράνιο τόξο, και συνοδεύεται από εκκωφαντικές εκρήξεις που θυμίζουν φλογισμένες ομοβροντίες πυροβόλων». Επικαλείται μάλιστα τον «κορυφαίο γεωλόγο Δρ Henry S. Washington» που δήλωσε, χαρακτηριστικά: «Στην αρχή, έμειναν όλοι ξάγρυπνοι για εβδομάδες, αλλά τώρα πια συνήθισαν τον ορυμαγδό». Τον επόμενο χρόνο πάντως, είχαν ηρεμήσει και οι επισκέπτες. «Περισσότερο απολαύσαμε την παραμονή μας στο νησί της Σαντορίνης, όπου κάθε δέκα λεπτά, στο ενεργό ηφαίστειο γίνονταν εκρήξεις που εκτόξευαν στον ουρανό, στήλες ατμού και καπνού» γράφει η «The Lodi Sentinel» στις 8 Απριλίου 1926, μια κρουαζίερα στα νησιά ( η φωτογραφία της έκρηξης προέρχεται από το Ινστιτούτο Μελέτης και Παρακολούθησης του Ηφαιστείου Σαντορίνης - Ι.Μ.Π.Η.Σ.

( Κοινή Γνώμη 05/02/2010)

.