Ένα από τα
βασικά στοιχεία του καλλιστορώντας είναι η ενθύμηση και γνωριμία με
συγκεκριμένες μορφές της ιστορίας του νησιού.
Για άλλη μια
φορά θα αναφερθούμε στον μέγα ιατροφιλόσοφο και ξεχωριστό ερευνητή της Σαντορίνης,
τον Ιωσήφ Δεκιγάλλα.
«Συνοπτικά
μπορούμε να τον αναπλάσουμε στο νου μας και να πούμε ότι συγκέντρωνε στον εαυτό
του τις εξής ιδιότητες, χαρίσματα και αρετές: ψυχολόγου, θεολόγου , ηθικολόγου,
φιλοσόφου, συγγραφέα κοινωνικού εργάτη, γλωσσομαθούς, φιλάνθρωπου, πιστού
Καθολικού, λαμπρού οικογενειάρχη μακρόθυμου γενναιόδωρου ανιδιοτελούς και
αφιλοχρήματου», γράφει ο Νικήτας Αλιπράντης στη βιογραφία του. [i]
Αλίευσα το
παρακάτω για τη σημερινή αναφορά στην προσωπικότητα του[ii]
:
« Εν Θήρα, την
30 Ιουνίου 1866. Από της ά. του λήγοντος υπάρχει μεγίστη επίτασις της
ηφαιστείου ενεργείας, ως παρετήρησε και ο επισκεφθείς την νήσόν μας Κ.
Μπουγιούκας, ο και μέλος της επιστημονικής επιτροπής. Την 3 του μηνός τούτου
εσβέσθη εντελώς η κορυφή της Αφροέσσης πλην ηκολούθει αναδίδουσα ολίγον και
αραιόν υπέρυθρον ατμόν μέχρι της 8, ότε έπαυσεν και ούτος, καθώς και ο
αναβρασμός των παρά το βόρειον αυτής παράλιον υδάτων, έπαυσαν ωσαύτως και αι
επί των κρημνωδών ακτών αυτής φλόγες· ουδέ φαίνεται αυξάνουσα κατά μήκος ή
πλάτος, μόνον δε καθ’ ύψος αλλ’ ανεπαισθήτως. Την πρωΐαν της 5 επήλθεν ελαφρά
βροχή δυτικού ανέμου επικρατούντος· συγχρόνως δε πυκνός και μέλας ατμός
εξερχόμενος εν αφθονία παρίστα τον ορίζοντα ως υπό χειμερίων νεφών
κεκαλυμμένον. Παρατερήθη [sic] δε ότι η μικρά αύτη βροχή δεν επηρέασεν, ως
προλαβόντως, το παράπαν τα τε φυτά και τα δένδρα της νήσου ημών. Την 11 εφάνη
κυανούς ατμός εκ της αυτής και άλλοτε οπής του Γεωργίου Α΄. την δε 21 εφάνη ο
ατμός ούτος εκ δύω συγχρόνως οπών, εξ ων όμως αναδύονται συνεχώς κυαναί φλόγες.
Την 14 βολίσας ο υιός μου παρά το επεκτεινόμενον μεσημβρινόν ακρωτήριον του
Γεωργίου Α΄. εύρε 3 τ. 1/2 οργυιών το βάθος της θαλάσσης, και 35ο-50ο ‘Ρ
θερμοκρασίαν. Μεταξύ δε της κορυφής της Αφροέσσης και της υψηλής κορυφής του
Διαπορίου της Παλαιάς Καμμένης εύρε 40 οργυιών το βάθος, ώστε από της 23
λήξαντος μέχρι τούδε είχεν φθάσει. Το νησίδιον το επικληθέν Μεμβριάρεια
επεκταθέν προς το βορειοανατολικόν μέρος ηνώθη μετά των της απέναντι γραμμής, α
συγχωνευθέντα όλα ομού απετέλεσαν μίαν μόνην νήσον ενώ πάλιν τα καλούμενα
Γρινία, Αισανία και το έτερον το μικρόν απετέλεσαν μίαν άλλην νήσον, αλλά και
ταύτα πιθανώ τω λόγω εντός ολίγου θέλουν σχηματίσει μίαν και μόνην νήσον. Το
βόρειον ακρωτήριον της Νέας Καμμένης εταπεινώθη επί 3 περίπου πόδας. Υ. Γ. Την
εξής περί σεισμών σύντομον πραγματείαν μου, την και το παρελθόν έτος εν τινι
συνεδριάσει του εν Κωνσταντινουπόλει ελληνικού φιλολογικού συλλόγου
αναγνωσθείσαν, αποστέλλω σοι ως συμπλήρωμα της περί ηφαιστείων προλαβούσης
πραγματείας μου.[iii]
[i]
Νικ. Αλιπράντης, Ιωσήφ δεκιγάλλας ο ανθρωπιστής ιατρός και φιλόσοφος, Εκδόσεις
θηραικά Αθήνα 2004
[ii]
https://digital.lib.auth.gr/record/99912
[iii]
Η Αλήθεια, 2, 01/08/1866
.JPG)