Σάββατο 27 Αυγούστου 2011

On-line Ωκεανογραφική Έρευνα με το Ω/Κ 'Nautilus' σε Σαντορίνη και Κρήτη

Στα πλαίσια του Ερευνητικού-Εκπαιδευτικού Προγράμματος 'New Frontiers in Ocean Exploration 2011' των Ξένων Πανεπιστημίων-Ινστιτούτων: Institute for Exploration (IFE), Ocean Exploration Trust (OET), University of Rhode Island (URI) και Center for Ocean Exploration and Archaeological Oceanography (COEAO) σε συνεργασία με το Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αθηνών θα πραγματοποιηθεί ωκεανογραφική έρευνα στον υποθαλάσσιο χώρο του ηφαιστειακού συμπλέγματος της Σαντορίνης και στην Κρητική λεκάνη με το Ω/Κ σκάφος 'Nautilus' από την 1η έως και την 11η Σεπτεμβρίου 2011.
Σημειώνεται ότι το Ω/Κ Nautilus έχει ξεκινήσει την έρευνα στην περιοχή της Σαντορίνης από το 2010 κυρίως στην περιοχή του υποθαλάσσιου ηφαίστειου του Κολούμπου, μελετώντας το ενεργό υδροθερμικό πεδίο στη βόρεια πλευρά του κρατήρα του.
Επιστημονικοί Υπεύθυνοι της ωκεανογραφικής έρευνας είναι οι Professor Dr. Robert Ballard (OET), Dr Katherine Croff Bell (OET) και η Λέκτορας Δρ. Νομικού Παρασκευή (ΕΚΠΑ) η οποία και συμμετείχε σε προηγούμενους ωκεανογραφικούς πλόες το 2006 με το Ω/Κ ΑΙΓΑΙΟ του ΕΛΚΕΘΕ και το 2010 με το Ε/V ΝΑUTILUS μαζί με ξένους και Έλληνες επιστήμονες.
Το Ω/Κ σκάφος 'Nautilus' του O.E.T. διαθέτει τηλεκατευθυνόμενα υποβρύχια ρομπότ (ROVs): Hercules και Argus, τα οποία και θα εξερευνήσουν το υποθαλάσσιο ηφαίστειο του Κολούμπου, την περιοχή των νησίδων Χριστιανά και την Κρητική Λεκάνη. Τα τηλεκατευθυνόμενα ρομπότ διαθέτουν κάμερες υψηλής ευκρίνειας για την συλλογή άριστης ποιότητας φωτογραφικού και κινηματογραφικού υλικού, ειδικά όργανα δειγματοληψίας γεωλογικού και βιολογικού υλικού, θερμόμετρο και όργανα χαρτογράφησης του πυθμένα με μεγάλη λεπτομέρεια.

Επίσης το πλοίο διαθέτει ένα υψηλού εύρους ζώνης δορυφορικό σύστημα το οποίο κατά τη διάρκεια του ωκεανογραφικού πλόα θα διευκολύνει την εξ αποστάσεως εκπαίδευση και έρευνα μέσω του Inner Space Center (ISC) του URI Graduate School of Oceanography and Exploration. Όπως και το 2010 θα παρέχεται η δυνατότητα της on-line πρόσβασης της ωκεανογραφικής έρευνας στο δικτυακό χώρο του ταξιδιού www.nautiluslive.org, στο οποίο ήδη μπορούν οι ενδιαφερόμενοι να παρακολουθούν τις διεργασίες που γίνονται πάνω στο πλοίο και να συμμετέχουν στις συζητήσεις των ερευνητών. Καθημερινά θα γίνονται συνδέσεις με σχολεία της Αμερικής, της Ελλάδας, της Ιταλίας, της Ισπανίας, της Τουρκίας και του Ισραήλ και με το Nautilus Live Theater at Mystic Aquarium στο Connecticut της Αμερικής.  
Το ωκεανογραφικό ταξίδι του 'Nautilus' ξεκίνησε στις 21 Ιουλίου και θα διαρκέσει μέχρι τις 14 Νοεμβρίου ερευνώντας περιοχές της Μαύρης Θάλασσας, του Αιγαίου, της Μεσογείου και του Βόρειου Ατλαντικού Ωκεανού, οι οποίες παρουσιάζουν αρχαιολογικό, βιολογικό και γεωλογικό ενδιαφέρον, σε συνεργασία με το National Geographic.

Εικ.1: Ωκεανογραφικό σκάφος «ΝAUTILUS» στο λιμάνι του Αθηνιού.



Εικ.2: Τα τηλεκατευθυνόμενα οχήματα ROV. Ανάδυση του “HERCULES” πάνω στο κατάστρωμα του Ω/Κ Nautilus στην περιοχή του Κολούμπου.

Εικ.3: Μέτρηση θερμοκρασίας των ρευστών (220oC) από το ειδικό θερμόμετρο του Hercules με τη βοήθεια του βραχίονα του ROV.

Εικ.4: Υδροθερμική καμινάδα ύψους περίπου 6μ καλυμμένη με βακτήρια πορτοκαλο-κίτρινου χρώματος. Στο βάθος διακρίνονται λευκά ρεύματα αποικιών βακτηρίων.


φωτογραφίες: Δρ. Παρασκευή Νομικού 
Πηγή: www.santorini.gr




Παρασκευή 26 Αυγούστου 2011

Πότινια Θηρών

επιμέλεια Κλέαρχος Καπούτσης

Η "Πότνια θηρών" είναι τοιχογραφία που ανακαλύφθηκε στον οικισμό του Ακρωτηρίου Θήρας και κοσμούσε τον βόρειο τοίχο του δωματίου  του πρώτου ορόφου του κτιρίου που αποκαλείται από τους αρχαιολόγους "Ξεστή 3". Αποτελεί θεματική ενότητα με την τοιχογραφία με τις "Κροκοσυλλέκτριες" που βρισκόταν στο ίδιο δωμάτιο. Η Ξεστή 3 είναι το μόνο - μέχρι τώρα - αδιαμφισβήτητο δημόσιο ιερό του οικισμού. Στον βόρειο τοίχο του δωματίου υπάρχει παράθυρο. Στο τμήμα του τοίχου στα αριστερά του παραθύρου (δυτικό τμήμα) βρίσκεται η Πότνια θηρών (δέσποινα των ζώων), η οποία, καθισμένη σε βαθμιδωτό θρόνο, δέχεται την προσφορά των κρόκων από κροκοσυλλέκτρια που αδειάζει τα καλάθι της σε ένα πανέρι που βρίσκεται μπροστά της. Δίπλα στην Πότνια θηρών βρίσκεται ένας γρύπας, ενώ μπροστά της έναςκυανοπίθηκος. Η θεά έχει εντυπωσιακή κόμμωση με χρυσό διάδημα, ενώ στα μαλλιά της υπάρχει και κορδόνι με χρυσούς κόμπους. Στο λαιμό της φοράει ένα περιδέραιο από χάντρες με σχήμα πάπιας και ένα περιδέραιο μελιβελούλες, σε διάφορους χρωματισμούς και τα δύο, ενώ στο αυτί έχει χρυσό σκουλαρίκι. Το φόντο της τοιχογραφίας είναι ένα λιβάδι με κρόκους. Η Πότνια θηρών φορά πτυχωτή Μινωική φούστα και πουκάμισο το οποίο αφήνει ακάλυπτο το στήθος.

Στο τμήμα της τοιχογραφικής σύνθεσης στα δεξιά του παραθύρου (ανατολικό τμήμα) απεικονίζεται μία κροκοσυλλέκτρια, η οποία μεταφέρει τον κρόκο σε καλάθι στον ώμο της, προφανώς για να πάει να το προσφέρει στην Πότνια θηρών.

Η θρησκεία της Πότνιας θηρών βρήκε πρόσφορο έδαφος στην ηπειρωτική Ελλάδα της Μυκηναϊκής εποχής. Η λεπτομέρεια της φωτογραφίας είναι από το μεγαλύτερο κομμάτι μυκηναϊκής τοιχογραφίας που βρέθηκε στη θέση του. Παρότι η ποιότητα του είναι ικανοποιητική, υπάρχουν δείγματα βιασύνης στη ζωγραφική.

Η ονομασία "Πότνια θηρών" προέρχεται από τον Όμηρο και είναι τίτλος που δίνει ο ποιητής στην θεά Άρτεμη: "τὸν δὲ κασιγνήτη μάλα νείκεσε πότνια θηρῶνἌρτεμις ἀγροτέρη, καὶ ὀνείδειον φάτο μῦθον·φεύγεις δὴ ἑκάεργε, Ποσειδάωνι δὲ νίκηνπᾶσαν ἐπέτρεψας, μέλεον δέ οἱ εὖχος ἔδωκας·νηπύτιε τί νυ τόξον ἔχεις ἀνεμώλιον αὔτως;"  Ραψωδία Φ, στίχος 470.


 για περισσότερα στοιχεία και πηγή : http://klearchosguidetothegalaxy.blogspot.com/2011/08/mistress-of-beasts.html

Πέμπτη 25 Αυγούστου 2011

Η Γη της Μαύρης Μαντηλαριάς ...της Αγάπης Ρούσσου




«Η Σαντορίνη οφείλη την μοναδικήν της όψιν, τα κάλλιστα γεωργικά της προϊόντα, πρώτο δε και καλλίτερο το κρασί της «το Σαντορινιό κρασί με το όνομα» εις τας εκ του ηφαιστείου προερχομένας συμφοράς της.» Φ. Κατσίπης
Εξήντα δύο και πλέον διαφορετικές γηγενείς ποικιλίες αμπέλου, άσπρες και μαύρες, καλλιεργούσαν οι Σαντορινιοί στον ηφαιστειογενή κάμπο της Σαντορίνης. Τα αμπέλια πλέκονταν πάντα με το χέρι σε σχήμα κυπελλοειδές, για να προστατεύονται, φυτό και καρπός, από τον άνεμο. Είναι γεγονός πως ακόμα και σήμερα οι αμπελουργοί του νησιού δεν χρησιμοποιούν καμία μηχανοκίνητη υποστήριξη για τις εργασίες του κάμπου. Μία εικόνα ιδιαίτερη, που θα μπορούσε να παρομοιαστεί με γεωργικό μπαρμπέρικο (κομμωτήριο)!
Oλοι γνωρίζουμε τον Μοναδικό Σαντορινιό Αμπελώνα, το 80% του οποίου καλύπτεται από την πολυδυναμική και πολλά υποσχόμενη λευκή ποικιλία Ασύρτικο (ΟΠΑΠ Σαντορίνης), μια ποικιλία με απεριόριστες οινολογικές δυνατότητες, με υψηλή και χαμηλή οξύτητα, για υψηλόβαθμους και χαμηλόβαθμους οίνους. Το Ασύρτικο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ώριμο ή και υπερώριμο, για λιαστό γλυκό αλλά και ξηρό κρασί. Είναι ιδιαιτέρως αρωματικό και εν γένει εμφανώς προσοντούχο.
Σαν σταφύλι βάσης αφιερώνεται στην παραγωγή του παραδοσιακού τύπου ΝΥΚΤΕΡΙ (ΟΠΑΠ Σαντορίνης), ενός υψηλόβαθμου, παλαιωμένου, λευκού, ξηρού κρασιού, αλλά και του ΒΙΝΣΑΝΤΟ (ΟΠΑΠ Σαντορίνης), ενός γλυκού, επιδόρπιου οίνου από λιασμένα σταφύλια και βεβαίως, σε όλες τις άλλες παραλλαγές, όπως το φρέσκο λευκό ξηρό με υψηλή ισορροπημένη οξύτητα ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ (ΟΠΑΠ Σαντορίνης) ή το ΜΕΤΖΟ Βινσάντο, λιγότερο γλυκό με πλούσια αρώματα.
Βάφτρα: ένας κρυμμένος θησαυρός
Η Μαντηλαριά ή Βάφτρα, η στυφή και χοντρόφλουδη, καλύπτει το 15% περίπου του αμπελώνα. Oταν οινοποιηθεί φρέσκια, παράγει τη «Μαυρούκα» όπως την αποκαλούσαν οι παλιοί Σαντορινιοί. Eνα κρασί ξηρό το οποίο οφείλει την ονομασία του στο πλούσιο, βαθύ κόκκινο του χρώματός του και στην έντονη στυφάδα του. Επιπλέον, στη ροζέ, ξηρή έκδοσή της η Μαντηλαριά ονομαζόταν Μπρούσκο.

Χρόνια πολλά πριν, μέχρι και το 1974, έρχονταν κάθε χρόνο στην κάναβα του παππού μου, του Σπύρου Ρούσσου στη Μέσα Γωνιά, Γάλλοι οινολόγοι και έμποροι για να αγοράσουν μέχρι σταγόνας τη Μαυρούκα ή το «Μπορντό», όπως αργότερα την βάφτισαν οι ίδιοι. Σε ποσότητα ήταν όλοι κι όλοι 30 - 40 τόνοι και την μοσχοπλήρωναν επί τόπου. Οι επισκέπτες από τη Γαλλία είχαν αναγνωρίσει στην ποικιλία αυτή μοναδικά χαρακτηριστικά, τα οποία εμείς, ακόμα και σήμερα, αγνοούμε. Η Μαντηλαριά είναι ένας κρυμμένος θησαυρός, μια εξαιρετικά πληθωρική σαντορινιά μαύρη ποικιλία, δυστυχώς παρεξηγημένη και ανεξερεύνητη. Ισως λόγω άγνοιας, ίσως λόγω απειρίας και πειραματικής ραθυμίας, παραμένει διαρκώς στη σκιά του δυναμικού Ασύρτικου.

Oταν πάλι η Μαντηλαριά απλωθεί στον ήλιο και λιαστεί, ευωδιάζει η ψημένη φλούδα της και δίνει το εξαιρετικό, μαύρο γλυκό ΒΙΝΣΑΝΤΟ, ένα κρασί που τείνει να χαθεί αφού νομοθετικά το γλυκό Βινσάντο ΟΠΑΠ Σαντορίνης είναι ο φυσικώς λιαστός λευκός οίνος της ποικιλίας Ασύρτικο, κάτι που δεν επιβεβαιώνεται από τη λαογραφία του νησιού και τις εμπειρίες μας. Επεξηγηματικά, λοιπόν, το Βινσάντο στη Σαντορίνη ήταν (και είναι) ένα γλυκό λιαστό επιδόρπιο κρασί είτε από λευκά είτε από μαύρα σταφύλια. Συνήθως καταναλωνόταν στις χαρές των Σαντορινιών, αλλά χρησιμοποιόταν και από την Eκκλησία για το μυστήριο της Θείας Eυχαριστίας, ενώ παράλληλα εξαγόταν για τον ίδιο σκοπό στη Ρωσία.

Ξενόλοα, τα «εισαγόμενα»

Τα ξενόλοα, δηλαδή οι ξένες ποικιλίες που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο έφταναν στο νησί, βαφτίζονταν με σαντορινιά ονόματα και ήταν τόσο οινοποιήσιμες όσο και επιτραπέζιες, άσπρες και μαύρες. Από αυτά έκαναν τις σταφίδες για το χειμώνα αλλά και το λιγοστό αλλά ασύγκριτο, «Μαλβαζία». Η συνοινοποίηση πολλών και διαφορετικών ποικιλιών αλλά και η τέχνη, η φαντασία, η πείρα και το μεράκι κάθε οινοποιού συντελούσαν κάθε χρόνο στη δημιουργία ενός κρασιού απερίγραπτου, ξηρού ή γλυκού, που μονοπωλούσε τις συζητήσεις της βεγγέρας και αντιστοιχούσε στο 5% της συνολικής παραγωγής. Hταν το νέκταρ της Σαντορίνης.

Είναι πραγματικά δύσκολο να ξεχωρίσεις τις χάρες του άσπρου ΟΠΑΠ Ασύρτικου από τις ομορφιές της μαύρης, στυφής Μαντηλαριάς, τις αρετές του άσπρου, γλυκού ΟΠΑΠ ΒΙΝΣΑΝΤΟ από τη μοναδικότητα του μαύρου, απλού γλυκού Βινσάντο και της Μαλβαζίας. Ευτυχώς, λοιπόν, που δεν είναι απαραίτητο να επιλέξουμε το ένα έναντι του άλλου, αλλά μπορούμε να τα γευόμαστε όλα σε ένα τόπο τόσο μοναδικό και ευλογημένο, όσο η Σαντορίνη.


Βεντέμα στην κάναβα Ρούσσος

Τετάρτη 24 Αυγούστου 2011

Manos Hadjidakis - À la recherche de l'Atlantide

Το φινάλε της μουσικής επένδυσης που συνέθεσε ο Μάνος Χατζιδάκις για το ντοκυμανταίρ "Αναζητώντας την Ατλαντίδα", το οποίο γύρισε ο Ζακ-Υβ Κουστώ στην Κρήτη και την Θήρα το 1978. Αργότερα, το ίδιο μουσικό θέμα έγινε τραγούδι με τίτλο "Ο σταυρός" σε στίχους του Νίκου Γκάτσου και εντάχθηκε στο έργο "Οι μύθοι μιας γυναίκας" (1988).... 
ή αλλιώς ελάχιστα πλάνα από τη Σαντορίνη του 1978 


Πλακέττα του Κουστό στο βυθό της Σαντορίνης


Οι φωτογραφίες είναι από την κατάδυση και τοποθέτηση της πλακέτας στη μνήμη του Ζακ-Υβ Κουστό στο βυθό της Σαντορίνης. Βίντεο και φωτογραφίες (υψηλής ανάλυσης) από αυτό το πολύ σημαντικό γεγονός θα δώσει στη δημοσιότητα ο Πιέρ-Υβ Κουστό, όταν επιστρέψει στο Παρίσι. Θέλω να ευχαριστήσω για την άδεια να δημοσιεύσω αυτές τις φωτογραφίες τον Πιέρ-Υβ Κουστό, την ομάδα του, τον Alexander Reichardt και τον Γιάννη Καρποντίνη, ο οποίος προσέφερε και τη μαρμάρινη βάση πάνω στην οποία τοποθετήθηκε η τιμητική πλακέτα.


 Ο Πιέρ-Υβ Κουστό -κατά τη διάρκεια της παραμονής του στη Σαντορίνη- ίδρυσε το τρίτο Cousteau Divers Diving Center στον κόσμο. Καθήκον των δυτών αυτού του κέντρου είναι να φροντίζουν το θαλάσσιο περιβάλλον.

Τρίτη 23 Αυγούστου 2011

Βεντέμα ήλθε βρε παιδιά.....

Βεντέμα ήλθε βρε παιδιά  και πάρτε τοχαμπάρι. Και εμείς θα τραγουδήσομε απάνω στο σομάρι.
 Μαντηλαριά κι ασύρτικο Κι ένα κλαδί αθήρι, Θα κλέψω την αγάπη μου από το Ακρωτήρι .
Βεντέμα ήλθε βρε παιδιά και πρέπει να το πούμε. Του χρόνου να μαστε καλά πάλι να ξαναρθούμε.
Μαντηλαριά κι ασύρτικό  Βάφτρα και αηδόνι με βάλανε να κουβαλώ από τον Αη Γιάννη.
Αμα ξεβεντεμίσουμε και πλύνω τα κοφίνια θα πάρω την αγάπη μου να πάμε στην Αθήνα.
Σταφυλιά εκουβαλάγα να πάω στο πατητήρι.Να μας κερνάει το αφεντικό να σπάω το ποτήρι . 



http://www.youtube.com/watch?v=mIn4Fc4I0PY

Δευτέρα 22 Αυγούστου 2011

Αφιέρωμα στην Ένωση Θηραϊκών Προιόντων


Η Ενωση Συνεταιρισμών Θηραϊκών Προϊόντων Santo, με επικεφαλής και γενικό διευθυντή εδώ και μια εικοσαετία τον Ματθαίο Δημόπουλο, διαχειρίζεται τα πολύτιμα προϊόντα της σαντορινιάς γης. Μετά την κατοχύρωση των κρασιών και της φάβας ως ΠΟΠ (Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης) από την Ευρωπαϊκή Ενωση, σειρά πήρε τώρα και το ντοματάκι. Στόχος το νησί να καταλάβει τη θέση που του αξίζει, εκτός από τον ταξιδιωτικό και στον παγκόσμιο γαστρονομικό χάρτη.

Δεν νομίζω ότι έχει κανείς αντίρρηση πως η Σαντορίνη είναι από τα ωραιότερα και πιο ιδιαίτερα νησιά του κόσμου. Τα βράχια της καλντέρας, όπου σκαρφαλώνουν τα σπιτάκια, φτάνουν τα 300 μέτρα ύψος πάνω από τη θάλασσα. Οι παραλίες μαύρες, ηφαιστιογενείς. Αυτοί οι λόγοι που συνθέτουν την ομορφιά της και φέρνουν τον τουρισμό είναι οι ίδιοι που κάνουν τα προϊόντα της γης της τόσο μοναδικά. Το ιδιόμορφο οικοσύστημα που έχει δημιουργηθεί από τις αλλεπάλληλες εκρήξεις του ηφαιστείου δίνει ιδιαίτερο χαρακτήρα και γεύση στο σταφύλι, στο μικρό τοματάκι, στη φάβα, στην κάππαρη. Οπως μας εξηγεί ο γενικός διευθυντής της Ενωσης Συνεταιρισμών Θηραϊκών Προϊόντων Santo Ματθαίος Δημόπουλος, το έδαφος της Σαντορίνης έχει μια ιδιαίτερη σύσταση που δεν βρίσκεις πουθενά αλλού, είναι πλούσιο σε πορσελάνη και ελαφρόπετρα.
Επίσης, στην ανάπτυξη ιδιαίτερων προϊόντων παίζουν ρόλο οι κλιματικές συνθήκες του νησιού. Μπορεί οι ελάχιστες βροχές και οι αέρηδες να είναι κοινά χαρακτηριστικά των Κυκλάδων, αλλά η διαφορά προέρχεται από το λεγόμενο "πούσι", μια ομίχλη που καλύπτει ξαφνικά το νησί, σαν μεταφυσικός μανδύας, υγραίνοντας τα πάντα. Κι αυτή η ομίχλη δημιουργείται χάρη στο απότομο κόψιμο των βράχων στην καλντέρα. Το νερό της θάλασσας που εξατμίζεται βρίσκει μπροστά του ένα τείχος 300 μέτρων, με αποτέλεσμα να υγροποιείται ανεβαίνοντας προς τα πάνω, να γίνεται ένα πολύ πυκνό σύννεφο, το οποίο όταν συναντάει το έδαφος επικάθεται στα φυτά και στα λουλούδια ποτίζοντάς τα. Ακόμη, το ίδιο το νησί έχει δημιουργήσει ένα ιδιαίτερο φυσικό περιβάλλον για να προστατεύει από τους αέρηδες τους αμπελώνες του - αναπτύσσονται χαμηλά στο έδαφος σαν κουλούρες, σαν καλάθια, ένα φαινόμενο μοναδικό στον κόσμο που έχει αναγνωριστεί από την Ευρωπαϊκή Ενωση και μάλιστα οι αγρότες παίρνουν επιδότηση ώστε να συνεχίσουν να τους καλλιεργούν μ' αυτό τον τρόπο.
Ο κ. Δημόπουλος, όπως μαρτυρά και το επίθετό του, δεν κατάγεται από τη Σαντορίνη, αλλά από τη Βυτίνα και έφθασε στο νησί το 1989 λόγω της καταγωγής της γυναίκας του. "Η καλή τύχη" τον έστειλε στον Συνεταιρισμό μερικούς μήνες αργότερα για να προσληφθεί αμέσως ως γενικός διευθυντής, αφού η θέση ήταν κενή. Ξεκίνησε "ανάποδα", όπως λέει ο ίδιος, μια και έχει σπουδάσει γεωπόνος και όχι οικονομικά, στην πράξη όμως αποδείχτηκε ότι αυτό ήταν και το μεγάλο του ατού - οι βάσεις που είχε ως γεωπόνος ήταν μεγάλο πλεονέκτημα για μια τέτοια επιχείρηση που έχει να κάνει με την αγροτική παραγωγή. Και δεν το μετάνιωσε καθόλου που έφυγε από την Αθήνα όπου σπούδασε. Αντίθετα, θεωρεί τον εαυτό του πάρα πολύ τυχερό που βρέθηκε σ' αυτό το νησί: "Είναι μεγάλη ευλογία να ζεις εδώ γενικώς και ακόμη περισσότερο που κάνω αυτήν τη δουλειά. Ασχολούμαι με ένα προϊόν που είναι πολύ ζωντανό ?άλλο να είσαι σε μια παραγωγική μονάδα που φτιάχνει πλυντήρια, αυτοκίνητα, άλλο να κάνεις κρασί ή πελτέ-, έχει μεγάλη διαφορά. Και βέβαια έχεις να κάνεις με τους παραγωγούς, με τους ανθρώπους, έχει και κοινωνική διάσταση το θέμα".
Ο κ. Δημόπουλος είναι παθιασμένος με τη δουλειά του, έχοντας τη διάθεση να απαντήσει αναλυτικά και να εξηγήσει τα πάντα σχετικά με το νησί και τον Συνεταιρισμό, στην παραμικρή λεπτομέρεια, με βαθιές βιωματικές γνώσεις.
Η Ενωση Συνεταιρισμών Θηραϊκών Προϊόντων ιδρύθηκε το 1947, με την επωνυμία Santo, προκειμένου να προστατευτούν τα οικονομικά συμφέροντα των παραγωγών της Σαντορίνης, και αυτήν τη στιγμή έχει 1.100 ενεργά μέλη, όλους δηλαδή τους παραγωγούς του νησιού που καλλιεργούν ντομάτα, φάβα, σταφύλια. Και έχει μια ιδιομορφία - επιλογή εδώ και πολλά χρόνια, όσα είναι διευθυντής ο κ. Δημόπουλος: δεν υποχρεώνει τα μέλη της να φέρνουν όλα τα σταφύλια τους στο δικό της οινοποιείο, αφήνοντας τους παραγωγούς ελεύθερους να επιλέξουν σε ποιο από τα συνολικά δέκα οινοποιεία του νησιού θα τα δώσουν. Βεβαίως, όπως επισημαίνει, όλα τα οινοποιεία είναι σύγχρονα, δεν δυσφημίζουν το κρασί της Σαντορίνης, και έτσι δεν έχει χρειαστεί να παρέμβει ο Συνεταιρισμός, αφού ένας από τους βασικούς ρόλους και σκοπούς του είναι να προστατεύει το εισόδημα του παραγωγού, διαφυλάσσοντας την ποιότητα.
Αντίστροφη πορεία
Το υπερσύγχρονο Οινοποιείο του Συνεταιρισμού, Santowines, χτίστηκε το 1991 σε επίπεδα, ώστε με τον νόμο της βαρύτητας να εξοικονομείται ενέργεια, σε ένα ιδιόκτητο οικόπεδο στον Πύργο και σε προνομιακή θέση, στην καλντέρα. Εδώ λειτουργεί και το Οινοτουριστικό κέντρο, όπου διατίθενται όλα τα προϊόντα Santo, και είναι χώρος γευσιγνωσίας με ξεναγήσεις, ενημερώσεις, βίντεο κ.λπ., αλλά και αναψυχής στους υπαίθριους ή εσωτερικούς χώρους, αφού μπορείς να πιεις απλά τον καφέ σου ή να δοκιμάσεις κρασιά που συνοδεύονται με μεζεδάκια από εκλεκτά ντόπια εδέσματα και εκπληκτική θέα, ενώ από φέτος λειτουργεί και αίθουσα συνεδρίων. Ωστόσο, αν για τα σταφύλια ισχύει αυτή η ιδιοτυπία, το ότι δηλαδή οι ίδιοι οι παραγωγοί επιλέγουν το οινοποιείο τους, δεν ισχύει το ίδιο για τα υπόλοιπα προϊόντα του νησιού. Ο Συνεταιρισμός είναι ο μόνος που τα διαχειρίζεται, διαθέτοντας το μοναδικό, πλέον, εργοστάσιο ντομάτας που ιδρύθηκε το 1952 στον Μονόλιθο καθώς και ένα τμήμα επεξεργασίας και συσκευασίας της φάβας και της κάππαρης και ένα τμήμα όπου δουλεύουν κυρίως γυναίκες για το γλυκό κουφέτο. Ολα τα άλλα εργοστάσια ντομάτας εγκαταλείφθηκαν από τη δεκαετία του '60.
Η καλλιέργεια της ντομάτας ήταν η πρώτη που άρχισε να φθίνει εξαιτίας του τουρισμού, εξηγεί ο κ. Δημόπουλος, αφού η καλλιέργειά της ήταν και είναι δύσκολη, χρειάζεται να τη μαζέψεις από τα χωράφια τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, τότε που ο τουρισμός είναι στην κορύφωσή του. Επιπλέον, δεν είχε και μεγάλες χρηματικές αποδόσεις. Παρ' όλα αυτά, τα τελευταία 4 - 5 χρόνια παρατηρείται μια αναστροφή της κατάστασης. Εκτός του ότι ο αμπελώνας έχει σταθεροποιηθεί, παύοντας να συρρικνώνεται, αυξήθηκαν και οι καλλιέργειες ντομάτας και φάβας. Τα 160 στρέμματα ντομάτας του 2007, φέτος έφτασαν τα 350, ενώ η φάβα έκανε ένα μεγάλο άλμα, από τα 750 στρέμματα έφτασε τα 1.900, κάτι που οφείλεται και στο γεγονός ότι ο Συνεταιρισμός κατάφερε να κατοχυρώσει τη φάβα Σαντορίνης ως προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (Π.Ο.Π.). Παράλληλα παρατηρείται και αύξηση των παραγωγών νεαρής ηλικίας 25-35 χρόνων, ενώ δεν υπάρχει πλέον η απαξίωση του επαγγέλματος που υπήρχε τη δεκαετία του '90, όπως μας ενημερώνει ο κ. Δημόπουλος. Ενα φαινόμενο που μπορεί να οφείλεται και στην οικονομική κρίση; "Ολα αυτά ξεκίνησαν πριν από την κρίση" θα απαντήσει.
Κακά τα ψέματα, ακόμη κι ο ξυλουργός, ο σιδεράς που ζούσε από τον τουρισμό, βλέποντας τη φάβα να παίρνει καλή τιμή, το σταφύλι να πληρώνεται 1 ευρώ από 40 λεπτά το κιλό, αρχίζει να ενδιαφέρεται. Βεβαίως, τώρα με την κρίση, περιμένουμε ακόμη μεγαλύτερη αύξηση του χρόνου".
Πρόσφατα ο Συνεταιρισμός κατέθεσε, σε συνεργασία με το Εργαστήριο Γενικής Χημείας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, υπό την επιστημονική επίβλεψη του καθηγητή Σέρκο Χαρουτουνιάν, τον άκρως τεκμηριωμένο φάκελο, με όλα τα απαραίτητα στοιχεία, για να αναγνωριστεί το ντοματάκι Σαντορίνης ως προϊόν με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης . Μια διαδικασία που ξεκίνησε εδώ και έναν χρόνο, για να να εγκριθεί πρώτα από το ελληνικό υπουργείο Γεωργίας, να αναρτηθεί στο διαδίκτυο για όποια τυχόν ένσταση, και μετά να πάρει τον δρόμο για τις Βρυξέλλες. Είχε προηγηθεί η κατοχύρωση της φάβας Σαντορίνης ως Π.Ο.Π. τον Οκτώβριο 2010, ενώ τα λευκά ξηρά κρασιά Νυχτέρι και Ασύρτικο και το παγκοσμίου φήμης γλυκό Vinsanto είναι αναγνωρισμένα Π.Ο.Π. από το 1968.
Εκτός φυσικά από αυτά τα προϊόντα που έχουν χαρακτηριστεί ως Π.Ο.Π., ο Συνεταιρισμός διαθέτει και άλλα εκλεκτά, πάντα κάτω από την επωνυμία Santo, όπως η κάππαρη και τα καππαρόφυλλα σε βαζάκια, ο πολυβραβευμένος ντοματοπολτός τριπλής συμπύκνωσης, ένα προϊόν delicatessen, ο οποίος τρώγεται σκέτος σε ψωμί, ο κλασικός ντοματοπολτός διπλής συμπύκνωσης, ολόκληρα ντοματάκια κονσερβοποιημένα, λιαστό ντοματάκι, σάλτσα Σαντορινιάς τομάτας με Vinsanto, προδόρπιο σαντορινιάς τομάτας με κάππαρη και θρούμπι, πασάτα, αλλά και γλυκά -σταφύλι, ντοματάκι και κουφέτο, το παραδοσιακό γλυκό του γάμου με αμύγδαλα που σιγοβράζουν μέσα σε ντόπιο μέλι. Απίστευτες νοστιμιές.
Επιχειρηματική υγεία
Η Ενωση Συνεταιρισμών Θηραϊκών Προϊόντων Santo δεν είναι απλώς μια υγιής επιχείρηση χωρίς καμία οφειλή από το 2008 και μετά, με μηδενικό συντελεστή δανείων, αλλά είναι και κερδοφόρα, όπως μας ενημερώνει ο κ. Δημόπουλος. Μέσα στην κρίση είναι από τις λίγες εταιρείες που διατήρησε το προσωπικό της των 55 ατόμων, που το καλοκαίρι φτάνουν τους 75-80, και μάλιστα χωρίς να υπάρξουν μειώσεις των μισθών, αφού οι τζίροι κρατήθηκαν σε καλό επίπεδο.
Ενας από τους βασικούς στόχους και το μεγάλο στοίχημα του κ. Ματθαίου Δημόπουλου για τον Συνεταιρισμό είναι να κατακτήσουν τα κρασιά της Σαντορίνης και τις αγορές του εξωτερικού, μπαίνοντας όμως στην υψηλή κατηγορία. "Η Σαντορίνη έχει αναγνωριστεί ως ο πρεσβευτής του ελληνικού κρασιού στο εξωτερικό", θα μας πει ο ίδιος. "Ολος ο κλάδος στην Ελλάδα έχει αναγνωρίσει ότι το νησί παράγει ένα κρασί παγκόσμιας κλάσης - αναφέρομαι στο λευκό πάντα και στο Vinsanto. Φτιάχνουμε ένα πολύ καλό κρασί, έχουμε εξασφαλίσει την ποιότητα, αλλά οι παραγωγές είναι μικρές, αφού ο αμπελώνας της Σαντορίνης είναι ξηρικός, δεν ποτίζεται. Παρότι πληρώνουμε 1 ευρώ το κιλό, την ψηλότερη αμοιβή από όλη την Ελλάδα και από τις ψηλότερες της Ευρώπης, το κάθε στρέμμα παράγει μόνο 300-500 κιλά, δηλαδή σύνολο 3.000-4.000 τόνους σταφύλια. Για εμάς, ως Συνεταιρισμό, μας ενδιαφέρει όλα τα προϊόντα και ιδιαίτερα το κρασί να μπουν στην υψηλή κατηγορία καταναλωτών, να πείσουμε την αγορά ότι αξίζει να πληρώσει έτσι ώστε να μπορέσει να πληρωθεί ανάλογα και ο παραγωγός". Και ευελπιστεί ότι θα συνεχιστεί η αναστροφή του κλίματος, η αύξηση των καλλιεργειών: "Εχουμε παλέψει πολλά χρόνια να πείσουμε τους κατοίκους και έχει αρχίσει να γίνεται συνείδηση ότι η Σαντορίνη δεν είναι μόνο καλντέρα, αρχαία, η θάλασσα, είναι και αυτά τα προϊόντα που προσφέρουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και στον τουρισμό. Εχουμε ακόμα πολλά να κάνουμε, υπάρχουν ακόμα πολλά χωράφια ακαλλιέργητα, υπάρχει χώρος και τι πιο ωραίο να βλέπει ο τουρίστας και πρασινάδα παντού. Βεβαίως, πρέπει να λυθεί και το χωροταξικό θέμα, να ξεκαθαριστούν οι χρήσεις γης, να μην μπορεί να κτίζει ο καθένας όπου να 'ναι. Στόχος μας είναι να γίνει η Σαντορίνη και γαστρονομικός προορισμός. Αυτό είναι το όραμά μου".
·            Εχει αρχίσει να γίνεται συνείδηση ότι η Σαντορίνη δεν είναι μόνο η καλντέρα, τα αρχαία και η θάλασσα, αλλά και αυτά τα ιδιαίτερα προϊόντα".
·            Τα 160 στρέμματα ντομάτας φέτος έφτασαν τα 350, ενώ η φάβα από τα 750 στρέμματα έφτασε τα 1.900, κάτι που οφείλεται και στο γεγονός ότι ο Συνεταιρισμός κατάφερε να την κατοχυρώσει ως Π.Ο.Π.

Γραφείο Πληροφοριών ΕΟΤ Θήρας

 
Με ιδιαίτερη χαρά μου ανακοινώθηκε ότι θα άνοιγε μέχρι τέλος Σεπτέμβρη το γραφείο πληροφοριών του Ε.Ο.Τ. Με ιδιαίτερη χαρά γιατί ήμουνα σίγουρος  ότι θα πετύχαινε το στόχο τους . Το γραφείο πληροφοριών οργανώθηκε και λειτουργεί στη Σαντορίνη υπό την εποπτεία και καθοδήγηση του Γραφείου Υποστήριξης Τουρισμού Θήρας του ΕΟΤ και με τη σημαντική συμβολή του Δήμου Θήρας.
Οι πληροφορίες παρέχονται στους επισκέπτες του νησιού από νεαρούς εθελοντές του νησιού αφού έλαβαν την κατάλληλη ενημέρωση. Οι εθελοντές αυτοί , για τους οποίου έχω προσωπική εμπειρία, για την ευγένεια, την κατανόηση την όσο το δυνατόν καλύτερη εξυπηρέτηση στον τουρίστα. Τα άτομα αυτά καθώς και ο Υπεύθυνος του Γραφείου Υποστήριξης τουρισμού Θήρας του ΕΟΤ αξίζουν πολλά συγχαρητήρια. Πρέπει να τους εμψυχώσουμε και να συμβάλλουμε όσο μπορούμε και εμείς στην ετήσια διατήρηση του γραφείου πληροφοριών του ΕΟΤ. Στην προσπάθεια αυτή πολύτιμη βοήθεια προσέφεραν οι πιο κάτω φορείς της Σαντορίνης: Ένωση Ξενοδόχων, Ένωση Λεμβούχων, Εμπορικός Σύλλογος, Σωματείο Ιδιοκτητών και Εκμεταλλευτών Ενοικιαζομένων Δωματίων και Διαμερισμάτων, Σωματείο Ιδιοκτητών Επιχειρήσεων Εκμετάλλευσης Τουριστικών Καταλυμάτων "Η ΑΤΛΑΝΤΙΔΑ", ΚΤΕΛ, ΤΑΧΙ, Σύλλογος Τουριστικών Γραφείων, Σωματείο Τουριστικών Επιχειρήσεων Νότιας Σαντορίνης και άλλοι επαγγελματίες του νησιού συμβάλλοντας έτσι στην  λειτουργία του γραφείου πληροφοριών


Οι εθελοντές : απο αριστερά στη φωτο:
Πελεκάνου Γεωργία, Φύτρου Έλλη, Αργυρού Μαρία, Δαμίγος Γιώργος και Σκέλα Μαρία.

Οι Σαντορινιοί του Πειραιά και τα «σαντορινέικα» του Αγ.Νείλου Β μέρος…

Τις μεταπολεμικές δεκαετίες, οι Σαντορινιοί εφοπλιστές έχουν κυρίαρχο ρόλο στο μεγάλο λιμάνι και στη Πειραϊκή κοινωνία. Ο Λουκάς Νομικός α...