Και ναι αγαπάμε το περιβάλλον της Σαντορίνης

Από το www.neasantorinis.gr αλίευσα αυτή την έξυπνη γελιογραφία!! Για άλλη μια φορά αποδεικνύεται πόσο αγαπάμε  το περιβάλλον της Σαντορίνης!!! Δεν χρειάζεται όμως μόνο από την πλευρά του δήμου όσο και από τους ίδιους κατοίκους . Δεν χρειάζεται να λέμε ότι για όλα ευθύνεται ο Δήμος Σαντορίνης για τους (ξεχνωτισμένους  κάδους ανακύκλωσης λίγο πριν τις αρχές Ιουλίου 2010, αλλά κάποτε πρέπει να καταλάβουμε στο νησί ότι πρέπει ΟΛΟΙ ΜΑΣ να προσέχουμε το περιβαλλον του νησιου. Για πχ. όταν κάνουμε τη βόλτα μας στην καλντέρα της Σαντορίνης μην αφήνουμε αποτσίγαρα ή και ....λάστιχα..... Δεν είναι πρέπον για το ίδιο το περιβάλλον!! Θα μας μισήσει το νησί με αυτά που του κάνουμε.......... Οσο για τους κάδους Ας μπουνε δυο τρεις για αρχή αλλά ελπίζω να μην   παρατηρηθεί το φαινόμενο Κυριακή πρωί  στα Φηρά, οι κάδοι άδειοι και όλα τα απορρίματα έξω από τον κάδο!!!! Την καλησπέρα μου!!!!!

Αφωταρίδες στο Μεγαλοχωριό Σαντορίνης 2010

Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Μεγαλοχωριου: "το Μετόχι" διοργάνωσε για ακόμη μια φορά τις Αφωταρίδες στην κεντρική πλατεία του χωριου παραμονή του Αγίου Ιωάννου του Βαπτιστη

Άγιος Γεώργης ο Ξεχρεωτής

 Κουβεντιάζοντας το τελευταίο καιρό με τον Κλέαρχο για πολλά θέματα της Σαντορίνης, έπεσε και στο τραπέζι και η ονομασία του Αγίου Γεωργίου του Ξεχρεωτή! Ήξερα ότι ήταν για κάποιο χρέος παλιου χωρικού και γι αυτό το λόγο  ύστερα από κάποιο θαύμα βγήκε το όνομα Άγιος Γεώργιος ο Ξεχρεωτής..... Επειδή όμως κάτι με έτρωγε για ψάξιμο.... και όπως συμβαίνει τον τελευταίο καιρό ψάχνω ποικίλα και διάφορα θέματα, αλλά και κάποια μου ΄"εμφανίζονται" χωρίς  να το θελήσω, έμαθα λοιπόν από μια παλιά Σαντορινιά, που μου ζήτησε να μην αναφέρω το όνομα της την ιστορία του θαύματος την οποία και αναπαράγω:

Πριν από 150 χρόνια υπήρχε ένας καλλιεργητής από το Ημεροβίγλι, ο οποίος είχε δανεισθεί από τα "αφεντικά τους" και επειδή δεν μπορούσε να πληρώσει τα χρέη του, διότη την χρονιά εκείνη το νησί είχε μια φοβερή ανομβρία και οι σοδιές είχαν πρόβλημα. Εκτός των άλλων τα πολλά μέλη της οικογένειάς του, άρα και τα πολλά έξοδα, τον είχαν οδηγήσει στο να κινδυνεύει να χάσει τα χωράφια του και τα αμπέλια του. 

Όλη τη νύχτα σκεφτότανε, μα είδε πως τπτ δεν μπορούσε να τον σώσει. Την άλλη  μέρα ξεκίνησε με την "πετσέτα του" ( το σημερινό δεκατιανό του....) για τα χωράφια του. Περνούσε απ έξω από τον Άγιο Γεώργη και λέει : " Ας έμπω να πω του Αγίου τι μου συμβαίνει ίσως εκείνος με βοηθήσει."

Πράγματι μπήκε, άναψε το καντήλι και προσευχήθηκε στον Άγιο, τάζοντας οτι άμα του κάνει το θαύμα και σώσει τα αμπέλια του και θα κάνει στη γιορτή του την "Πανήγυρη" με κρέας και πατάτες.  Μα δεν ηπρόκαμε να κάμει λίγα βήματα και άρχισε να βρέχει ασταμάτητα για πολλές ημέρες. Οπότε σώθηκε η σοδειά του και κατάφερε να ξεχρεώσει τα χρωστούμενά του. Απ αυτό το περιστατικό ο Άγιος Γεώργης ονομάζεται " Ξεχρεωτής"

Φωτογραφία: Κλέαρχος Καπούτσης

Υ.Γ.: Αντε να δω τί άλλο θα προκύψει από τις κουβέντες χαχα...

Βίντεο με παιδιά από τη Θηρασία

Ένα πανέξυπνο βίντεο με παιδιά από τη Θηρασία εντόπισα που μάλλον προέρχεται από τους Υπευθύνους του Προγράμματος "Αγονη Γραμμή"¨του 2008

Εκδήλωση για τη Φάβα και διαγωνισμός για τον Καλύτερο Ψευτοκεφτέ!

Χορευτική Εκδήλωση στον Άγιο Νικόλαο Μαυροραχίδι Ακρωτηρίου

"Μουσική και λέξεις"

Επιτρέψατε μου να σας προτείνω από αύριο τρίτη και κάθε Τρίτη και Πέμπτη 18.00- 20.00 να ακούτε ένα μέλος της ομάδας μας στα ερτζιανά. Αναφέρμαι σ έναν νέο του Αύριο για το νησί, στο συνοδοιπόρο σε κοινές σκέψεις και αγωνίες για το νησί Κωνσταντίνο Πελεκάνο, ο οποίος θα μας συντροφεύει στα δικά του μεράκια και ραδιοφωνικά. " Μουσικές και λέξεις"¨λοιπόν με τον Κωνσταντίνο Πελεκάνο μέσα από τη συχνότητα του TopMelody! Καλά μεράκια Κωνσταντίνε!! Καλές δικές σου βεγγέρες......

Οι καλές επιλογές σε νέους ανθρώπους και από νέους ανθρώπους ( ποικιλοτρόπως) για το κάτι διαφορετικό στο νησί θα παρουσιάζονται και θα αναδεικνύονται

Μινωικά και κυκλαδικά ίχνη στο αρχαίο Ισραήλ!

Οι τοιχογραφίες μινωικού τύπου, που ανακάλυψαν αρχαιολόγοι στο Ισραήλ πριν από περίπου έναν χρόνο, έδωσαν την ευκαιρία στους επιστήμονες να μελετήσουν την επίδραση του μινωικού πολιτισμού στην περιοχή αυτή.

Τα υπομεινάρια των τοιχογραφιών, (στη φωτογραφία), που βρέθηκαν στο Τελ Kάμπρι της Χαναάν είναι ίδιας τεχνοτροπίας με αυτές που βρέθηκαν στο Αιγαίο, στην Κρήτη και τη Σαντορίνη και χρονολογούνται πριν από 3.600 χρόνια περίπου.

Πώς βρέθηκε εκεί η "μινωική" επιγραφή

Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του επικεφαλής των ανασκαφών, δρ Ασάφ Γιασούρ - Λαντάου από το Πανεπιστήμιο της Χάιφα, " είναι σαφές ότι αυτοί που κυβερνούσαν την πόλη, επιθυμούσαν να σχετίζονται με τον μεσογειακό πολιτισμό κι έτσι επέλεξαν να μην υιοθετήσουν τη συριακή ή τη μεσοποτάμια τεχνοτροπία στην Τέχνη. Η εξήγηση που δίνουμε είναι ότι κάτοικοι της Χαναάν, ζούσαν στις ανατολικές ακτές τής Μεσογείου και ήθελαν να νιώθουν Ευρωπαίοι"!

Τοιχογραφία ίδια με της Θήρας στο Τελ Κάμπρι!

Σε παλαιότερη ανασκαφή στο Τελ Κάμπρι, η αρχαιολογική σκαπάνη είχε φέρει στο φως τα υπολείμματα μίας τοιχογραφίας, με την τεχνοτροπία αυτών του Ακρωτηρίου της Θήρας! Τότε το εύρυμα είχε χαρακτηριστεί ως "μεμονωμένο", ενώ η απουσία στοιχείων σχετικών με τη διοίκηση και την οικονομία των ανακτόρων, ανάλογη με αυτήν της μινωικής Κρήτης, αποτελούσε ένα παράδοξο για τους αρχαιολόγους.

Λίγο αργότερα ανακάλυψαν επίσης ένα διάδρομο, ο οποίος μάλλον χρησίμευε ως αποθηκευτικός χώρος του παλατιού, ο οποίος ήταν κλεισμένος αεροστεγώς από τους αρχαίους κατοίκους! Σε αυτόν βρέθηκαν δεκάδες πήλινα αγγεία (στη φωτογραφία), αποθηκευτικά βάζα και κανάτες, μέσα στα οποία είχαν διατηρηθεί υπολείμματα ουσιών και πολλά κόκαλα ζώων!

Έναν χρόνο μετά τα νέα ευρύματα, ο δρ Ασάφ Γιασούρ - Λαντάου δηλώνει πως μπορούμε να μιλάμε χωρίς επιφύλαξη για άμεση σχέση των κατοίκων του Τελ Κάμπρι, με τους Μινωίτες και των Κυκλαδίτες και των πολιτισμό τους!

http://www.pyles.tv/News/arxaiotita-energiakoi-topoi-%281%29/Minoiki-tihografia-sto-Israil.aspx

Της Αγίας Θεοδοσίας στην Αθήνα

Όπως σας είχα πει δυστυχως λόγω προσωπικού θλιβερου γεγονότοτς δεν μπρούσα να βρισκομαι στο Πανηγύρι της Αγίας Θεοδοσίας στην Αθήνα, Ευτυχώς είχα καλό και άξιο αντικαταστάτη.Αναφέρομαι στο Γιώργο Δαμασκηνό, από του οποίου το κανάλι σας παρουσιάζω τα βιντεάκια ( που ευτυχώς τα ανέβασε) από εκείνη τη βραδυα. Στο βιολί ήταν ο Νίκος Οικονομίδης και στο λαούτο ο δικός μας Αντώνης Πρέκας ( Φαρισαίος)

T Αγιου Γιαννιού του Κλήδονα στη Σαντορίνη

 « Τ ΄Αη Γιαννιου του γυαλιστή που βάνουν τα ακληδόνοι βάνω και εγώ ακλήδονα τον άμμο χελιδόνι», αναφέρει σε μία από τις παραλλαγές του Κλήδονα στο νησί ο Γιώργος Βενετσάνος στο βιβλίο του «Λαογραφικά Σαντορίνης – Παραδόσεις|». Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη παραλλαγή, από τη στάχτη της «αφωταρίδας» που άναψε το βράδυ της παραμονής του Αγίου Ιωάννου, η κοπελιά παίρνει ένα μέρος και την κοσκινίζει απέναντι από το βουνό του Προφήτη Ηλία.  Συγχρόνως λέει την παραπάνω μαντινάδα, ενώ το πρωι  παρατηρεί την επιφάνεια της στάχτης. Φυσικά όπως είναι απλωμένη, δημιουργείται κάποιο γράμμα , και προσπαθεί να συμπεράνει ποιο θα είναι το όνομα του μέλλοντος συζύγου της.

Αιτία του πανάρχαιου αυτού εθίμου είναι η έγνοια των κοριτσιών ποιος θα είναι ο μέλλοντας συζυγός τους. Είναι ένα είδος νεοελληνικής μαντείας που γίνεται παραμονή και ανήμερα του Αγίου Ιωάννου ( 23 και 24 Ιουνίου), μιας και είναι και κοντά στο θερινο ήλιοστάσιο ( 22 Ιουνίου).

Στη Σαντορίνη, το έθιμο της αφωταρίδας είχε και άλλον ένα σκοπό: οι χωρικοί πιστεύανε ότι με τον καπνό της φωτιάς θα φεύγανε και οι ψύλλοι. ,

Ο Μάρκος Αβ. Ρούσσος γράφει στο βιβλίο του « Σαντορίνη Ήθη Έθιμα και Παραδόσεις» σελ 98: «Μία από τις κοπέλλες ξεκινούσε για το κοντινό πηγάδι  ή για κάποια ψυσικαριά ( Ας μου επιτραπεί να συμπληρώσω ότι εννοεί στέρνες ή ψυσικαριές και όχι πηγάδια), για να φέρει το αμίλητο νερό. Η κοπελλιά που θα πάει να φέρει το νερό από τηνώρα που θα ξεκινήσει από το χωριό μέχρι να επιστρέψει να μη μιλήσει σε κανένα.  Αν λάχει και πάει για πρώτη φορά, τότε μια άλλη χωριανή θα της μινήσει : « Θόργιε και γροίκα ίντα σου λέω, στα ριμύδια που θα πορπατάς, στα αμπασές, στα ρομάνια και στις βασσαλείες που θαμπεις τσι τσοίχοι και τσι τράφοι που θα σαλτάρεις, ούτε σε άνθρωπο, ούτε σε πουλί πετούμενο δεν θα μιλήσει. Όγιος σου ποντήξη τσιμουδιά. Και να χης το σου να μην παραλογιάσης. Ξάνοιε να μη σου φύει το αγκλίστήρι την ώρα που θα αγκλής και μη ριγκλιάσεις το κουκουμάρι, για να μη χυθεί το νερό στη στράτα σου.» Με αυτές τις οδηγίες έφευγε η κοπέλλα για να φέρει τα αμίλητο νερό. Όταν αναχωρούσε, τα άλλα κορίτσια του χωριου, ήταν συγκεντρωμένα σ ένα μέρος. Όλες είχαν από ένα αντικείμενο, όπως ένα δακτυλίδι, η οτιδηποτε,για να το ρίξουν στο δοχείο με το αμίλητο νερό.  Ακολούθως συνεχίζεται το έθιμο όπως σε όλες τις άλλες περιοχές.

Χαρακτηριστικές είναι οι μικροσυνήθεις που αλλάζουν από χωριό σε χωριό. Γράφει η Γουλιελμία Συρίγου  στο βιβλίο της « Η Σαντορίνη μου»:  Στο Νιμπορειό οι θυγατέρες κόβανε την παραμονή δυο τρία αγκάθια με το μπλε ανθό, τα ονομάτιζαν με πρόσωπα που είχαν κάποια θέση στην καρδιά τους, δένοντας χρωματιστές κορδέλες για να τα ξεχωρίζουν και τα βάζανε κοντά στην πυρά. Τστερα τα παίρνανε τα βάζανε στο βορεινό κουντούτο και όποιο ήταν πιο δροσερο την επόμενη μέρα, αυτός θα ήταν το «ριζικό» τους.

Στο Μεγαλοχωριό, πάλι την παραμονή έπαιρνε η κοπέλα νερό από τρεις Μαρίες χωρίς να μιλά, το ριχνε σ ένα μπουκαλάκι, έβαζε και το ασπράδι ενός αυγού μ ένα γαρύφαλλο ή ένα τριαντάφυλλο και το άφηνε όλη νύχτα έξω αν βλέπει την ανατολή. Ανήμερα της εορτής προσπαθούσε μέσα από τις κόρδες που έκανε το ασπράδι ποιον θα πάρει: Ναυτικό όταν διάκρινε καράβι, γαιδουρολάτη όταν αυτό που έμοιαζε ήταν σαν κρανιά.

Υπάρχουν πάρα πολλά στιχάκια που λέγονται στη Σαντορίνη την περίοδο της εορτής του Αγιου Ιωάννη. Δυστυχώς όμως προσωπικά δεν εχω ακούσει και δεν είμαι σίγουρος για τον τρόπο της μουσικής αναφοράς στον Αγιο Ιωάννη. Δλδ οι μαντινάδες τραγουδιούνται με το γνωστό σκοπό της βεγγέρας η κάπως διαφορετικά; Ένα από  τα ζητήματα που θα ερευνησω προσωπικά σε λίγο καιρό είναι η όσο το δυνατόν πιο ακριβής καταγραφή του σκοπού των τραγουδιών για τον Αγιο Ιωάννη.

Όποιος – α αναγνώστης έχει κανένα τέτοιο μικρό θησαυρό ακουστικό θα ήταν μεγάλη μας χαρά να το φιλοξενήσουμε στη σελίδα μας!!

Καλημέρα

Όταν ξεκίνησε το kallistorwntas είμασταν μια παρέα ατόμων με όνειρα και κρίσεις για μια άλλη Σαντορίνη.... Πια η ομάδα αυτή απλώνεται και βγάζει πολλά κλαδια..σιγά σιγά... Ετσι απλά... Ένα κλικ, μια έρευνα, ένα σχόλιο, μια βεγγέρα, ένα κάτι διαφορετικό... Είμαστε ανοιχτοί σε καινούργιες ιδέες, σε προτάσεις διαφορετικές, σε συνεργασίες, στα πάντα... Εχουμε πολύ ορεξη..... Εχθές μέσα από μια μεταμμεσονύχτια κουβέντα επιβεβαίωσα για άλλη μια φορά την άποψη ότι υπάρχουν πάρα πολλοί στο νησί που βλέπουν κάπως διαφορετικά τη Σαντορίνη τους.... Σιγά σιγά όλα αυτά τα ποτάμια των ανθρώπων θα γίνουν χείμαρροι.... έτσι απλά....Ειμαστε ΥΠΕΡΜΑΧΟΙ της τοπικής ιστορίας και το αποδεικνύουμε σιγά σιγά.... Ολά καλά.... Πολλά μεράκια να υπάρχουν και φεύγουμε.... Το τονίζω ότι όσοι θέλουν να προτείνουν ή ακόμα και να συνεργαστουν με μας ο δρόμος ανοιχτός.... Ακόμα δεν δαγκώνουμε....όΤαν θα χρειαστει...θα το κάνουμε και αυτό.....Σε λίγο καιρό μεταφερόμαστε στο νησι...Έτσι ο τακτικός αναγνώστης απότη Νότια Αφρικη γιαπχ. θα χει πολυ υλικό....για τη δική μας Σαντορίνη... Καλημέρες

Φάβα, απ τα αλώνια στα Σαλόνια

Η πορεία της μοιάζει με ήρωα ασπρόμαυρης ελληνικής ταινίας. Από την άσημη γωνιά της στο τραπέζι του φτωχού, στις κουζίνες του κόσμου να φιγουράρει ως μοντελάκι. Και από το ξεφτισμένο σακί του μπακάλη της δεκαετίας του '70, στα κατάστιχα της υψηλής δημιουργίας. Τυχαίο; Δεν νομίζω...

Οταν σε ανασκαφές η σκαπάνη των αρχαιολόγων «χτυπά» πάνω σε υπολείμματα αρχαίας σοδειάς, είναι σίγουρο ότι το εύρημα είναι, αν μη τι άλλο, πολύτιμο. Και όταν μετά από τις απαραίτητες επιστημονικές αναλύσεις διαπιστώνεται ότι το είδος καλλιεργείται ακόμα, και μάλιστα με τον ίδιο τρόπο, τότε η σημαντικότητα του προϊόντος παίρνει άλλες διαστάσεις.
Σε ανασκαφές της Δυτικής Οικίας στο Ακρωτήρι αναγνωρίστηκαν υπολείμματα σπερμάτων ενός φυτικού είδους που αποδίδονται στο Lathyrus clymenum L, αναγόμενα στην ύστερη Εποχή του Χαλκού. Κι αν αυτή η ονομασία δεν μας λέει τίποτα, η δισύλλαβη λέξη «φάβα» μάς λέει πολλά. Η πρώτη ύλη για τη φάβα Σαντορίνης καλλιεργείται ανελλιπώς στο νησί για περισσότερα από 3.600 χρόνια, αντέχοντας ακόμα και την έκρηξη του ηφαιστείου, που άφησε πίσω του θύματα και τεράστιες ζημιές.
Τι είναι όμως αυτό που διαφοροποιεί τη φάβα Σαντορίνης από τις υπόλοιπες και γιατί απέκτησε πριν από λίγους μήνες (επιτέλους) την Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης; Κατ' αρχάς, η αφρώδης υφή και η υπόγλυκη γεύση, που τη διαφοροποιούν πλήρως από τις υπόλοιπες μαγειρεμένες φάβες (από κουκιά ή λαθούρια) και οι οποίες έχουν υπόπικρη γεύση.
Αυτό όμως δεν αρκεί για να χαρακτηριστεί ένα προϊόν ΠΟΠ. Η γεωγραφική περιοχή όπου παράγεται η «φάβα Σαντορίνης» εντοπίζεται μόνο στα νησιά Θήρα, Θηρασία, Παλαιά και Νέα Καμένη, Ασπρο (Ασπρονήσι), Χριστιανή και Ασκανιά του Νομού Κυκλάδων, της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου. Κοινά χαρακτηριστικά των νησιών αυτών είναι το ηφαιστειογενές τους έδαφος, σε συνδυασμό με το πολύ ιδιαίτερο μικροκλίμα της περιοχής.
Η σοδειά σκιαζόταν σε υπόσκαφη δροσερή αποθήκη, σε πήλινα (παλαιότερα) ή μεταλλικά (πιο πρόσφατα) δοχεία. Τα δοχεία αυτά σκεπάζονταν (και σκεπάζονται) με επίστρωση θηραϊκής γης, για να προστατευθούν από εντομολογικές προσβολές και να διευκολυνθεί η περαιτέρω ξήρανσή τους. Σε αυτές τις αποθήκες ωριμάζει για περίπου έναν χρόνο ο καρπός (αρακάς), με σκοπό να αποκτήσει την επιθυμητή σκληρότητα που του επιτρέπει να υποστεί την περαιτέρω επεξεργασία χωρίς να θρυμματιστεί. Μετά την αναγκαία αυτή περίοδο ωρίμανσης, τα σπέρματα πλένονται με καθαρό νερό και απλώνονται στις ταράτσες των σπιτιών για να ξεραθούν στο φως του ήλιου.
Οι εδαφοκλιματικές συνθήκες είναι λοιπόν μοναδικές, με αποτέλεσμα η προσαρμογή του φυτού επί τουλάχιστον 3.600 χρόνια στο περιβάλλον αυτό να του έχει μεταλαμπαδεύσει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που έχουν προσδώσει στη «Φάβα Σαντορίνης» μια ξεχωριστή φήμη στην αγορά, ως ένα προϊόν με υψηλά ποιοτικές και σταθερές προδιαγραφές. Η καλή αυτή φήμη αντανακλάται και στην τιμή του προϊόντος (14-15 ― / κιλό) σε σχέση με τις υπόλοιπες φάβες της αγοράς (3-5 ―/ κιλό).
Αυτό το Σαββατοκύριακο το εξαιρετικό αυτό τρόφιμο έχει την τιμητική του. Με την εκδήλωση «Από τη φάβα της γριάς στη φάβα παγωτό - Η ευρηματικότητα ως μέσο διαμόρφωσης ενός γαστρονομικού πολιτισμού», οι Σαντορινιοί, με τη σκέψη στην επόμενη μέρα, στοχεύουν στην περαιτέρω καταξίωση της Σαντορίνης ως γαστρονομικού προορισμού. Οι κάτοικοι και οι επαγγελματίες του νησιού φαίνεται ότι δεν επαναπαύονται στη μοναδικότητα του τόπου τους. Η νοστιμιά των προϊόντων τους λόγω του ηφαιστειακού εδάφους είναι γι' αυτούς ένα δώρο που το εξελίσσουν και το εκσυγχρονίζουν σε κάθε ευκαιρία. Το σημαντικότερο απ' όλα δε, είναι η συνεργασία προς αυτή την κατεύθυνση, αφού ιδιώτες και αρχές δουλεύουν μαζί, χωρίς τις προκαταλήψεις και τα πάσης φύσεως «κολλήματα» που δυστυχώς υπάρχουν σε άλλες περιοχές της Ελλάδας.
Στη γαστρονομική εκδήλωση που γίνεται με πρωτοβουλία του ομίλου Ηλιότοπος, με συνδιοργανώτρια την Κοινότητα Οίας και με τη συνεργασία του εστιατορίου «Σελήνη», επιδιώκεται η ευρύτερη συμμετοχή του κοινού, και ιδιαίτερα των γυναικών, χάρη στις οποίες οι σαντορινιές συνταγές πέρασαν και μετεξελίχτηκαν από γενιά σε γενιά. Μαγείρεμα φάβας, όπως γινόταν παλιά στα πανηγύρια, γευστική δοκιμή καινούργιων συνταγών και διαγωνισμός τηγανίσματος ντοματοκεφτέδων είναι μερικά από αυτά που έχουν ετοιμάσει οι διοργανωτές στο πρώην Δημοτικό σχολείο της Φοινικιάς, όπου και θα γίνει η εκδήλωση. Η ευρηματικότητα είναι άλλωστε χαρακτηριστικό όσων ασχολούνται με τη γαστρονομία του νησιού. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, το αρχαίο πιάτο «η φάβα της γριάς», που έγινε τάρτα φάβας και αρμυρό παγωτό, φαβατόσουπα, φαβατόρυζο και φαβατοκεφτές.
Πώς ξεκίνησε όμως η καλλιέργεια της φάβας στο νησί; Η Σαντορίνη εποικίστηκε από την αυγή του ανθρώπινου πολιτισμού. Ακόμα και φυσικές καταστροφές, όπως η προϊστορική έκρηξη του ηφαιστείου που εξαφάνισε τον μινωϊκό πολιτισμό, δεν έδιωξε τους κατοίκους της. Βέβαια η εγκατάσταση και η επιβίωση ανθρώπων σ' ένα τέτοιο απομονωμένο περιβάλλον επέβαλε τη διασφάλιση της ενδογενούς κάλυψης τουλάχιστον των διατροφικών τους αναγκών. Η ισόρροπη κάλυψη των αναγκών αυτών περιελάμβανε την κατανάλωση πρωτεϊνών, υδατανθράκων, λιπών, ελαίων κ.λπ. Η εξεύρεση υδατανθράκων επετεύχθη με την καλλιέργεια του κριθαριού, το οποίο παραγόταν σε ικανές ποσότητες στο νησί.
Η ανεύρεση των απαραίτητων πρωτεϊνούχων τροφών ήταν ωστόσο προβληματική. Η πρώτη επιλογή για την αναζήτησή τους σε αυτό το νησιωτικό περιβάλλον ήταν, φυσικά, η θάλασσα. Ωστόσο οι δύσκολες καιρικές συνθήκες που επικρατούν για αρκετό καιρό, όπως οι δυνατοί άνεμοι, απαιτούσαν την εξεύρεση εναλλακτικής πηγής για τις περιόδους που δεν ήταν δυνατή η αλιεία. Η κτηνοτροφία στη Σαντορίνη δεν γνώρισε ποτέ ιδιαίτερη άνθηση, εξαιτίας της παντελούς έλλειψης λιβαδιών που θα μπορούσαν να θρέψουν τα κοπάδια τους καλοκαιρινούς μήνες. Η λύση ήταν προφανής, τα όσπρια. Τα περισσότερα απ' αυτά όμως δεν μπορούσαν να καλλιεργηθούν στο δύσκολο περιβάλλον του νησιού.
Την καλύτερη προσαρμογή επέδειξε από αρχαιοτάτων χρόνων η καλλιέργεια του «αρακά». Η προσαρμογή αυτή οφείλεται στο άριστο ταίριασμα των εδαφοκλιματικών συνθηκών με τα χαρακτηριστικά του φυτού και έτσι προέκυψε από τα σπέρματα του «αρακά» η «φάβα Σαντορίνης».
Ο πλέον χαρακτηριστικός δείκτης της προσαρμογής της καλλιέργειας αυτής στο περιβάλλον της Σαντορίνης είναι η ίδια η επιβίωσή της μετά την έκρηξη του ηφαιστείου.
Σήμερα, η Ενωση Συνεταιρισμών Θηραϊκών Προϊόντων, που εκπροσωπεί όλους τους αγρότες του νησιού, μεριμνά για τη συνέχιση της παραγωγής όλων των τοπικών προϊόντων, με αφοσίωση στην υψηλή ποιότητα και στον σεβασμό στην παράδοση. Ειδικά στη διαδικασία παραγωγής, επεξεργασίας και συσκευασίας της φάβας εφαρμόζεται το σύστημα της ιχνηλασιμότητας, αναγράφονται δηλαδή η ημερομηνία, ο τόπος παραγωγής, καθώς και το όνομα του παραγωγού, ώστε ο καταναλωτής να είναι σίγουρος για την προέλευση και την αυθεντικότητα του προϊόντος. Καλή και τίμια παραδοσιακή κουζίνα λοιπόν, σε συνδυασμό με το μοναδικό στον κόσμο τοπίο και το απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου. Τι άλλο να ζητήσει κανείς; *

Φάβα κλασική και φάβα παντρεμένη

Από τον Δειπνητή deipnitis@enet.gr

Υλικά

* Φάβα Σαντορίνης
* Κρεμμύδι
* Κάπαρη
* Λεμόνι
Εκτέλεση
Σε μία κατσαρόλα βάζουμε 4 μέρη νερό, 1 μέρος φάβα, αλάτι, πιπέρι κι ένα ολόκληρο κρεμμύδι καθαρισμένο. Αφού η φάβα πάρει βράση, την ξαφρίζουμε μερικές φορές και χαμηλώνουμε τη φωτιά, ώστε το φαγητό να σιγοβράσει για περίπου 30 με 45 λεπτά, ανακατεύοντας συχνά. Προσθέτουμε νερό, αν χρειαστεί.
Οσο περνάει η ώρα βλέπουμε ότι η φάβα γίνεται ένας πηχτός χυλός. Είναι πλέον έτοιμη για σερβίρισμα. Σερβίρεται σε βαθύ πιάτο, όπου προσθέτουμε λάδι και ανακατεύουμε. Γαρνίρεται με ωμό κρεμμύδι, κάπαρη και λεμόνι.
Αν θέλουμε να φτιάξουμε φάβα παντρεμένη τσιγαρίζουμε σε λίγο λάδι ένα κρεμμύδι κομμένο σε ροδέλες. Οταν τσιγαριστεί ρίχνουμε τη μαγειρεμένη φάβα. Αλατοπιπερώνουμε και ανακατεύουμε συνέχεια, μέχρι η φάβα να τραβήξει το λάδι. Σερβίρεται με κάπαρη και ψιλοκομμένη τομάτα.

Φαβατοκεφτέδες με σος κάπαρης και ντομάτας

Από τον Δειπνητή deipnitis@enet.gr

Υλικά

* 3 φλιτζάνια προβρασμένης φάβας
* ½ φλιτζάνι σιμιγδάλι
* ½ φλιτζάνι ψιλοκομμένο φρέσκο κρεμμυδάκι
* 1 κουταλάκι του γλυκού ψιλοκομμένης μέντας
* 1 κουταλάκι του γλυκού ψιλοκομμένου μαϊντανού
* ½ φλιτζάνι σιμιγδάλι για το πανάρισμα
* ½ φλιτζάνι ελαιόλαδο για το τηγάνισμα
Για τη σάλτσα
* 1 φλιτζάνι κάπαρη * ½ φλιτζάνι ψιλοκομμένο φρέσκο κρεμμυδάκι * 1 τενεκεδάκι ντομάτας Σαντορινιάς ή 1 φλιτζάνι πολτός ντομάτας Σαντορινιάς
* ½ φλιτζάνι ελαιόλαδο * ½ φλιτζάνι λευκό κρασί
* 2 φύλλα δάφνης * 1 σκελίδα ψιλοκομμένο σκόρδο, αλάτι, πιπέρι
Εκτέλεση
Αναμιγνύουμε όλα τα υλικά μαζί και σχηματίζουμε μικρές μπάλες, με διάμετρο 5 εκατοστά και 1 εκατοστό ύψος. Πασπαλίζουμε τους φαβατοκεφτέδες με σιμιγδάλι και τηγανίζουμε με ελαιόλαδο μέχρι να πάρουν το χρώμα του μελιού. Τους στεγνώνουμε σε χαρτί κουζίνας.
Ξαλμυρίζουμε την κάπαρη σε νερό και τη στεγνώνουμε σε χαρτί κουζίνας. Βάζουμε το ελαιόλαδο σε βαθιά κατσαρόλα και τη βάζουμε σε δυνατή φωτιά. Σοτάρουμε το κρεμμυδάκι και το σκόρδο και σβήνουμε με κρασί. Προσθέτουμε τις ντομάτες, την κάπαρη και τα φύλλα δάφνης και σιγοβράζουμε. Σερβίρουμε τους φαβατοκεφτέδες χωριστά από τη σάλτσα.

Αβγό σπιτικό με ντομάτα και κάπαρη, σε τάρτα φάβας

Από τον Δειπνητή deipnitis@enet.gr

Υλικά

* 1½ φλιτζ. πουρές σαντορινιάς φάβας
* 3/4 φλιτζ. σιμιγδάλι ψιλό
* 1 κ.γ. ψιλοκομμένος δυόσμος φρέσκος
* 1 μέτριο κρεμμύδι ψιλοκομμένο
* αλάτι, πιπέρι
Για τη γέμιση
* 3 ώριμες μέτριες ντομάτες
* 3 κ.σ. ελαιόλαδο
* 1 κ.σ. κάπαρη
* 1 σκελίδα σκόρδο
* 6 κρόκους αβγών
* αλάτι, πιπέρι, ρίγανη
* 6 φόρμες τάρτας 12 cm
* φυτικό βούτυρο για την επάλειψη της φόρμας
Εκτέλεση
Ανακατεύουμε όλα τα υλικά για τη βάση μαζί. Χωρίζουμε το μίγμα μας σε έξι ίσα κομμάτια. Ανοίγουμε το καθένα από αυτά, έτσι ώστε να έχει διάμετρο 15 cm. Πασπαλίζουμε τις φόρμες με το βούτυρο. Τοποθετούμε το κάθε ένα κομμάτι στην ανάλογη φόρμα, ώστε να δημιουργηθεί μια τάρτα. Ψήνουμε στο φούρνο στους 230° C για περίπου 8-10 λεπτά.
Ξεφλουδίζουμε τις ντομάτες και αφαιρούμε όλους τους σπόρους. Τις κόβουμε σε κύβους. Ξαλμυρίζουμε την κάπαρη βάζοντάς τη μέσα σε νερό για λίγο. Σοτάρουμε σε ζεστό λάδι το σκόρδο και προσθέτουμε τις ντομάτες. Κατόπιν προσθέτουμε το αλάτι, το πιπέρι, τη ρίγανη και την κάπαρη. Προαιρετικά μπορούμε να προσθέσουμε μια πρέζα ζάχαρη.
Αφήνουμε το μίγμα μας σε χαμηλή φωτιά για να δέσει. Η σάλτσα μας δεν πρέπει να γίνει ούτε πολύ σφιχτή, ούτε πολύ αραιή. Γεμίζουμε τις τάρτες με τη σάλτσα αφήνοντας κάποιο χώρο στη μέση, για να προσθέσουμε στην καθεμιά από έναν κρόκο αβγού και μετά τις ψήνουμε για 5 λεπτά επιπλέον στους 230°C. Ο κρόκος πρέπει να παραμείνει μελάτος.



http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=19/06/2010&id=174587