Όναρ - Γαλάζιες Ερωμένες

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΚΟΛΟΥΘΙΩΝ ΔΕΚΑΠΕΝΤΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2010

ΙΕΡΑ ΚΟΙΝΟΒΙΑΚΗ ΜΟΝΗ ΠΡΟΦΗΤΟΥ ΗΛΙΟΥ ΘΗΡΑΣ

ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ ὥρα 06.00: Ὅρθρος & Θ. Λειτουργία
ὥρα 17.00: Ἑσπερινός & Παρακλητικός Κανὼν εἰς
τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον (ἐκτός Σαββάτου καὶ τῆς παραμονῆς τῆς ἑορτῆς
τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος).
ΚΥΡΙΑΚΗ ὥρα 04.30: Ὅρθρος & Θ. Λειτουργία.

(Ἑορτὴ Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος: Πέμπτη 5/8/2010, Ἑσπερινὸς στὴν Ι. Μονὴ στὶς 17.00 καὶ Παρασκευή 6/8/2010, ἀνήμερα τῆς Ἑορτῆς, Ὄρθρος καὶ Θ. Λειτουργία στὸ Ι. Μετόχι τῆς Μονῆς (Χριστουλάκι) στὴν Ἀρχαία Θήρα στὶς 07.00.)

ΙΕΡΑ ΚΟΙΝΟΒΙΑΚΗ ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΘΗΡΑΣ

ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ ὥρα 17.00: Παρακλητικός Κανὼν εἰς τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον (ἐκτός Σαββάτου καὶ τῆς παραμονῆς τῆς ἑορτῆς τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος)


ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΘΑΛΑΣΣΙΤΗ

ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ ὥρα 21.00: Παρακλητικός Κανὼν εἰς τὴν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον (ἐκτός Σαββάτου καὶ τῆς παραμονῆς τῆς ἑορτῆς τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος)
ΣΑΒΒΑΤΟ ὥρα 07.00: Ὅρθρος & Θ. Λειτουργία

Η "Πανηγυρη" στη Σαντορίνη μέσα από τα Μάτια της Μαρίας Αρβανίτου

Προετοιμάζοντας την πανήγυρη

Μαρίας Αρβανίτη Σωτηροπούλου

        Όλοι απολαμβάνουν τα σαντορινιά πανηγύρια με τα πλούσια εδέσματα -κυρίως το  φάβα, που κανένα πανάκριβο γκουρμέ εστιατόριο δεν πετυχαίνει τη νοστιμιά του- ελάχιστοι όμως γνωρίζουν τον άθλο της φροντίδας που απαιτεί η προετοιμασία τους.

        Σχεδόν μια βδομάδα πριν, ομάδα πιστών γυναικών με ένα -σπάνια δυο- άνδρες για συμπαραστάτες (ποιος θα μπει στο ‘άβατο για θήλεα Ιερό να κατεβάσει τις εικόνες και τα ιερά σκεύη;) καταφθάνουν στο ξωκλήσι που το χειμώνα (τα περισσότερα πανηγύρια γίνονται το καλοκαίρι) έχει γεμίσει με το χώμα από τους ευλογημένους αέρηδες του νησιού. Πρώτα το πρώτο σκούπισμα καλό στο εκκλησάκι και το πανηγυρόσπιτο και ακολουθεί το ξαράχνιασμα, όπου μια σκούπα προσαρτάται σε κοντάρι αναλόγου μεγέθους του ύψους του κουμπέ και 5-6 άτομα παρατηρούν τα ίχνη των περίτεχνων ιστών των εντόμων και αναφωνούν «Εκεί, λίγο πιο κάτω«, «Σε αυτή τη γωνιά, καμα δε βλέπεις; Εκεί πάνω από το ιερό.» κοκ  Μέχρι της τελικής -προς το παρόν- εξαφάνισης κάθε ίχνους εντόμων διαφορετικά αλίμονο μας! Τι θα παρατηρούν κατά την ώρα των ακολουθιών οι ευσεβείς προσκυνητές, πέρα από την καθαριότητα και την με καθορισμένο τελετουργικό ευπρέπεια του ναΐσκου; Σκούπισμα και στις αυλές με κατάβρεγμα από το νερό της στέρνας.

        Τα τελευταία χρόνια ο δήμος Θήρας θα έπρεπε να μνημονεύεται ειδικά στις ακολουθίες των πανηγυριών, καθώς φροντίζει για το ετήσιο άσπρισμα κάθε ξωκλησιού γλιτώνοντας τους ευσεβείς από τη δαπάνη και κυρίως τον κόπο του ετήσιου ευπρεπισμού και προσφέροντας μιαν αρμονία στο θέαμα του κάθε ευπρεπισμένου ναΐσκου του νησιού.

        Όλα τα στασίδια και οι καρέκλες στην αυλή για να μη κρυφτεί το χώμα στις γωνίτσες -όπου πολλές γυναίκες βοηθούν και αλληλοεπιτηρούνται, -έτσι δε μπορεί να εφαρμοσθεί το σύνηθες πια για τις μοντέρνες κατοικίες «όσα βλέπει η πεθερά». Ακολουθεί το τρίψιμο κάθε μεταλλικού αντικειμένου (πολλά χέρια) με μπράσο, ώστε να αστράφτουν σαν ήλιοι, το κατέβασμα όλων των κεριών και των καντηλιών και η -μετά το πλύσιμο και γέμισμα με νερό, λάδι και βολυμύθρα- ακροβατικού ρίσκου ανάρτηση τους.

        Την επόμενη πλύσιμο και σιδέρωμα όλου του ρουχισμού της εκκλησίας που είναι άφθονος. Η ευσέβεια των πιστών απαιτεί  κάθε ξωκλήσι φορά «ποδιές», κορδελάκια και φιογκάκια σε κάθε εικόνα χάρτινη ή ζωγραφιστή, μοντέρνα ή αρχαιολογικής αξίας και όσο περισσότεροι ευλάβονται την κάθε εικόνα, τόσο μεγαλώνει η προίκα της από χειροποίητα κεντήματα, που πολλές φορές χρειάζεται διπλωματική μαεστρία στο πότε θα φορεθεί το κάθε τι, από την ιερά μα τόσο οικεία Εικόνα. Οι άγιοι κοιτούν με συγκατάβαση. Χαμογελούν γλυκά πίσω από το τζάμι της μακαριότητας. Έχουν δει τους πατέρες τους παππούδες και τους προπάππους μας να επαναλαμβάνουν το ίδιο τελετουργικό και ξέρουν πόσο ελάχιστα μετρούν τα έργα και οι πράξεις των ανθρώπων.      Παράλληλα με τον ευπρεπισμό του χώρου εξελίσσεται εμπορικός μαραθώνιος για την προμήθεια σωρείας αναγκαίων υλικών. Κεσεδάκια, ποτηράκια και λοιπά χρειαζούμενα για το μοίρασμα, το φάβα που πρέπει νάναι φετινό, το κρασί που νάναι καλό, τα ντοματάκια που όσο πάνε και λείπουν, το ψωμί, το πρόσφορο και τους άρτους, το δανεικό από τον άγιο Επιφάνειο και την αγια Μαρκέλλα καζάνι. Και έγνοιες ένα σωρό! Πόσος κόσμος θαρθεί φέτος; Θάναι καλά ο Επιφάνειος να μαγειρέψει και φέτος το φάβα; Ωραία που το μαγείρευε και ο προκάτοχός του ο Τζανάκης! Και θυμάστε τότε, που δε βρήκαμε ποιος να το μαγειρέψει και τα κατάφερε μια χαρά, η κόρη της Κικής; Και για θυμηθείτε, τότε που κατεβαίναμε με τις καβάλες! Και τότε που ξεσπάστηκε το μουλάρι κι έσπασε ο θειος σου ο Γιώργος το χέρι του! Και τότε που έπεσε το μανουάλι στο χέρι της Ρηνιώς, που το καθάριζε κι ενώ όλοι έλεγαν να πάει στα Φηρά να βγάλει πλάκα, εδωσε ο άγιος και τίποτε δεν έπαθε!

        Κάθε χρόνο κι ένα θάμα! Κανείς δε μένει χωρίς μοίρασμα, κανείς χωρίς την ευλογία των αγίων. Πάντα όλα τελειώνουν καλά. Πάντα θάχουμε κάτι να θυμόμαστε. Πάντα, και του χρόνου με υγεία! Βοήθειά μας, ο κάθε άγιος στο κάθε πανηγύρι μας!

Τα ορυχεία της Καρδιάς της Σαντορίνης

ΤΑ ΟΡΥΧΕΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ.....

ΤΑ ΟΡΥΧΕΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΜΑΣ....

ΤΑ ΟΡΥΧΕΙΑ ΤΗΣ ΔΥΝΑΜΗΣ

ΤΑ ΟΡΥΧΕΙΑ ΤΗΣ... ΑΛΛΗΣ....ΣΑΝΤΟΡΙΝΗΣ...

Εκδήλωση Συλλόγου Γονέων Δημοτικού Σχολείου Εμπορείου

 

μια πολύ ωραία ανακοίνωση...

που μας ήρθε απο τον Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων που δημοτικού Σχολείου του Εμπορείου σχετικά με την πιο πρόσφατη δραστηριότητα του Συλλόγου, να γιορτάσει την Πανσέλινο -του Ιουλίου- στην παραλία του Αι Γιώργη και να δώσει στους μαθητές την δυνατότητα να γνωρίσουν τα ... αστέρια, να τραγουδήσουν τραγούδια του καλοκαιριού, να παίξουν παιχνίδια και να δοκιμάσουν τα φαγητά που είχαν προετοιμάσει οι μαμάδες του Συλλόγου κι όλ αυτά μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση που λάβαμε (κι ευχαριστούμε πολύ γι αυτό)

Με πολλές δραστηριότητες και μεγάλη συμμετοχή παιδιών και γονιών υποδεχτήκαμε την Πανσέληνο του καλοκαιριού και της κάναμε συντροφιά μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες.

Στην παραλία του Άη- Γιώργη με δάδες και φαναράκια, τα παιδιά μας έπαιξαν μαθαίνοντας για το πλανητικό μας σύστημα (ήλιος, πλανήτες, τροχιές, δορυφόροι). Την εκπαιδευτική δραστηριότητα προετοίμασαν η Ρούλα και η Χριστίνα Φραγκάκου πάνω σε μια ιδέα του συγγραφέα Γιάννη Ρεμούνδου που με αμεσότητα και ενθουσιασμό κινητοποίησε όλα τα παιδιά.

Ο Βαγγέλης, η Μαρκετούσα, η Κατερίνα, η Φωτεινή, η Σίσσυ και η Ραχήλ απέδωσαν ένα αρχαίο ορφικό ύμνο για τη σελήνη, ο Λάζαρος μας έκανε ζογκλερικά με τρία μπαλάκια και Μαρία, η Μαργαρούλα, η Αφροδίτη και η Λούλα μας διάβασαν ποιήματα για τη σελήνη.

Ο Δημήτρης Σιγάλας μας παρέσυρε σε αγαπημένα τραγούδια με το ακορντεόν του. Η Στέλλα Καραμπεροπούλου μας συγκίνησε με ένα απόσπασμα από τη Σονάτα του Σεληνόφωτος του Γιάννη Ρίτσου. Η Χριστίνα Φραγκάκου έκανε την έκπληξη με το Μονόλογο του Φεγγαριού από το Ματωμένο Γάμο του Φ.Γ. Λόρκα.

Όλες οι μητέρες προετοίμασαν τα νόστιμα εδέσματα που όλοι τιμήσαμε δεόντως (από φουρνιστό σφουγγάτο μέχρι σιμιγδαλένιο χαλβά, σύκα, πεπόνια και καρπούζια), ο Νίκος έστησε τα φώτα και την … ψησταριά, ο Κυριακός τα βεγγαλικά και οι γονείς πρόσφεραν τα αναγκαία για να τραβήξει το κέφι και το τραγούδι μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες.

Όλα τα παιδιά με απίστευτη ζωτικότητα έπαιξαν κρυφτό, βαρελάκια και ό,τι άλλο τους έφερε η έμπνευση της μαγικής στιγμής δίπλα στο κύμα σε μια ιδανική βραδιά κάτω από ένα υπέροχο φεγγάρι.

Τα παιδιά μας αλλά και όλοι εμείς δεν είχαμε ζήσει τόσο γνήσια και αυθόρμητη εμπειρία. Ευχαριστούμε μέσα από την καρδιά μας όλους όσους βοήθησαν να γίνει πραγματικότητα και ξεχωριστά τη Ρούλα και τη Χριστίνα Φραγκάκου που μας δίνουν κάτι πιο ανεκτίμητο από τις γνώσεις τους και το χρόνο που μας αφιερώνουν : την αγάπη και την έγνοια τους.

http://exoumekaileme.blogspot.com/2010/07/blog-post_28.html

Λαθρομετανάστες και πάλι....

Στο Μεγαλοχώρι οι 20 Λαθρομετανάστες Σε ιδιόκτητο χώρο στο Μεγαλοχώρι έχουν καταλύσει οι 20 Λαθρομετανάστες .Στο λιμεναρχείο παραμένουν και ανακρίνονται δύο από τους συλληφθέντες ένας εκ των οποίων είναι Τούρκος υπήκοος για τον οποίο το Λιμεναρχείο εξετάζει το ενδεχόμενο να είναι ο καπετάνιος του Ιστιοφόρου με μετέφερε τους λαθρομετανάστες. Την σίτιση των μεταναστών έχει αναλάβει το Επαρχείο Θήρας. Να σημειώσουμε ότι οι 20 λαθρομετανάστες  εντοπίστηκαν χθες το απόγευμα  από Θηραίο ψαρά ανοιχτά της Σαντορίνης σε ιστιοφόρο που είχε μείνει ακυβέρνητο.

  www.neasantorinis.gr


Σημείωση Καλλιστορώντας: Mε συγκίνηση έμαθα ότι οι γειτόνοι των λαθρομεταναστών και όχμι μόνο είναι δίπλα τους από την πρώτη στιγμή.... Κατά βάση η γλυκειά κουβέντα και τα δώρα και ένα χαμόγελο ζεστό, ίσως μπορέσουν να καταπραύνουν λίγο την δική τους τσάρκα σε έναν άλλο κόσμο. Οι δε λιμενοφύλακες  από ότι έμαθα τους φέρονται σαν να ήταν δική τους οικογένεια ειδικά στα 2 παιδιά!!! Η Σαντορίνη είναι αυτή....... η αγνή, οι ψυχές που δεν δυσκολεύονται να ανοίξουν το σπιτικό τους...... οι καρδιές που και την προηγουμένη φορά φέρθηκαν στους προηγούμενους λαθρομετανάστες σαν να ήταν άτομα της δικής τους οικογένειας..... Η Σαντορίνη δεν είναι μόνο Οια..... Η Σαντορίνη φαίνεται για άλλη μια φορά από τον τρόπου που φέρνται στους ξένους.....

Κρίνα του Γυαλου - Έλλη Πασπαλα!

Συναυλία με τον Julian "JuJu" Marley στις 10 Αυγούστου 2010

Η Δ.Η.Κ.Ε.Θ στις 10 Αυγούστου 2010 στις 21:00 το βράδυ στο γήπεδο Πανθηραϊκού, διοργανώνει συναυλία με τον διεθνούς φήμης καλλιτέχνη Julian "JuJu" Marley γιό του μεγάλου Bob Marley. Το opening act της συναυλίας θα κάνουν ANNA MYSTIC + MC YINKA FRONTAL ATTACK (PSI) και η τιμή εισητηρίου ανέρχεται στα 20 ευρώ.


O Julian Ricardo Marley γεννήθηκε στις 4 Ιουνίου 1975 στο Λονδίνο. Το μεγαλύτερο διάστημα της παιδικής του ηλικίας το πέρασε ανάμεσα στην Αγγλία και τη Τζαμάικα. Όπως είναι λογικό μεγάλωσε μέσα στη μουσική. Από μικρός ήρθε σε επαφή με πολλά μουσικά όργανα όπως ντράμς – μπάσο – κιθάρα – keyboard κι όχι μόνο. Μαζί με τα αδέλφια του Ziggy και Stephen δημιούργησαν to 1989 την εταιρεία παραγωγής Ghetto Youth International.
Το 1996 κυκλοφόρησε το πρώτο solo album του με τίτλο «Lion in the Morning» και πραγματοποίησε παγκόσμια περιοδεία, καταφέρνοντας έτσι να γίνει γνωστός στο ευρύ κοινό. Στα 1999 συμμετείχε μαζί με τα αδέλφια του στην παραγωγή του «Chant Down Babylon» a remix album by various hip-hop and rock artists covering Bob Marley & The Wailers songs. Το δεύτερο album του «A Time and Place» κυκλοφόρησε το 2003, ενώ το τελευταίο του album «Awake» κυκλοφόρησε φέτος με ημερομηνία κυκλοφορίας την 26-5-09.
Η χρονιά που σημάδεψε τον Julian Marley ήταν το 2008 μιας και τότε ήταν που εμφανίστηκε στη Γουινέα φέρνοντας τις ρίζες της μουσικής του σε ένα νέο, απαιτητικό αλλά κι ευγενικό κοινό, ενώ λίγο αργότερα στην ίδια χρονιά βρέθηκε επί σκηνής μαζί με όλα του τα αδέρφια στα πλαίσια του Africa Unite concert στη Τζαμάικα.

Ο Julian "JuJu" Marley θα μας ταξιδέψει στις ακτές της Αφρικής και στις ρίζες του μέσα από το δικό του πια roots reggae ήχο στον οποίο έχει ενσωματώσει με υπέροχο τρόπο έντονα στοιχεία street-energy hip-hop και R&B, ιδιαίτερα εμφανή στον τελευταίο του δίσκο. Ένα set γεμάτο έντονα beat κι αισθαντικά φωνητικά εμπνευσμένο από την ίδια τη ζωή και την πνευματικότητα που διακρίνει τον Julian Marley, άξιου συνεχιστή της μεγάλης πια μουσικής παράδοσης της οικογένειας Marley.


Τέλος ευχαριστούμε ιδιαιτερα τους συμπατριώτες μας Κουτρουμπίλη Αντώνη, Βαζαίο Κωνσταντίνο και Βαρότση Τασσο που μας στηρίζουν για την πραγματοποιηση της εκδήλωσης και με την δική τους συμβολή κάναμε την επαφή ωστε να έρθει ένα τόσο μεγάλο όνομα στη Σαντορίνη.

http://diketh.blogspot.com/2010/07/julian-juju-marley-10-2010.html

Μερικοί από τους θησαυρούς της Βλυχάδας

Έκρηξη 1928

ΤΟΤΕ..














http://istorikesphotografies.blogspot.com/2010/07/blog-post_7771.html

Εκδήλωση με τον Μιχάλη Τζουγανάκη στη Σαντορίνη

Eχθές το βράδυ υπήρχε συναυλία που διοργανώθηκε από το Σύλλογο Κρητών Σαντορίνης με τον Μιχάλη Τζουγανάκη στο Οινοποιείο Κουτσογιαννόπουλου. Σας παραθέτω ένα απόσπασμα από τη βραδυα αυτή.
Υ.Γ. Πρόεδρε του Συλλόγου Κρητών Σαντορίνης καθώς και όλοι όσοι διοργανώνετε εκδήλωσεις Πολιτιστικές ΜΗΝ ΒΑΖΕΤΕ ΕΙΣΙΤΗΡΙΟ 20ΕΥΡΩ.Το ότι είμαστε στο νησί της Σαντορίνης δεν σημαίνει ότι μπορούν όλοι να δώσουν 20 ευρώ για να παρακολουθήσουν μία συναυλία!!

Κάποτε Ï�ρκο δÏ�σαμε ( Τζουγανάκης Σαντορίνη 2010)
Ανέβηκε απÏ� kallistorwntas. - Δείτε τα πιο πρÏ�σφατα επιλεγμένα μουσικά videos.

Ες ευθύ, το ορθό σύστημα γραφής

Η προς τα δεξιά ανάγνωση επικράτησε των «επί τα λαιά» και «βουστοφηδόν» πριν από 25 αιώνες στην περιοχή του Αιγαίου Του Χρ. Γ. Ντουμα
Τρεις είναι οι εναλλακτικοί τρόποι, με τους οποίους εφαρμόστηκε η αλφαβητική γραφή στις πρώιμες ελληνικές επιγραφές. Ανάλογα δε με τη φορά των γραμμάτων οι τρόποι αυτοί έχουν αποκληθεί «ες ευθύ» ο προς τα δεξιά και «επί τα λαιά» ο προς τα αριστερά (λαιός = αριστερός), ενώ ο συνδυασμός και των δύο λέγεται «βουστροφηδόν», από τις παλινδρομικές κινήσεις των βοδιών που σέρνουν το αλέτρι κατά την άροση. Αυτοί οι τρόποι γραφής ήσαν ήδη σε χρήση κατά το τελευταίο στάδιο εξέλιξης της Πρωτοχανααναϊκής γραφής, στα τέλη του 12ου αιώνα π.Χ. Η γραφή από τα δεξιά προς τα αριστερά, έχει επικρατήσει και χρησιμοποιείται από όλες γενικά τις σημιτικές γλώσσες, αρχαίες και νέες, της Μέσης και της Εγγύς Ανατολής. Σε πρώιμα αλφαβητικά κείμενα της ελληνικής γλώσσας οι τρόποι «επί τα λαιά» και «ες ευθύ» χρησιμοποιήθηκαν, κατά κανόνα για πολύ απλές φράσεις συνήθως του ενός στίχου, ενώ με τη γραφή «βουστροφηδόν» γράφονταν εκτενέστερα κείμενα. Αν και η γραφή «επί τα λαιά» διατηρήθηκε ακόμη και κατά την κλασική περίοδο, κυρίως για δημόσια κείμενα, από τον 6ο αι. π.Χ. η γραφή «ες ευθύ» άρχισε να γίνεται πιο δημοφιλής, ώσπου τον 5ο αιώνα καθιερώθηκε οριστικά.
Είναι προφανές ότι μαζί με την εισαγωγή του αλφαβητικού συστήματος γραφής στην ελληνική γλώσσα εισήχθησαν και οι τρεις τρόποι που εφαρμόζονταν στην περιοχή επινόησης του αλφαβήτου. Και είναι απορίας άξιον γιατί η ελληνική γλώσσα απέρριψε τελικά τους δύο άλλους τρόπους και κράτησε την γραφή «ες ευθύ», σε αντίθεση με τις σημιτικές γλώσσες που διατήρησαν τον τρόπο «επί τα λαιά». Με την υιοθέτηση δε του ελληνικού αλφαβήτου από τη λατινική και αργότερα από τις σλαβικές γλώσσες, η γραφή «ες ευθύ» αποτελεί σήμερα τον τρόπο γραφής ολόκληρου του Δυτικού κόσμου. Εξετάζοντας τη σημασία των όρων που χρησιμοποιήθηκαν για τον προσδιορισμό των τρόπων γραφής, διαπιστώνει κανείς ότι εκείνοι που τελικά εγκαταλείφθηκαν, «επί τα λαιά» και «βουστροφηδόν», είναι περιγραφικοί. Αντίθετα, ο όρος «ες ευθύ» σημαίνει «στο ορθό», «στο σωστό».
Τόσο στην αρχαία όσο και στην ομιλούμενη ελληνική «ευθύς» σημαίνει ίσος, χωρίς στρεβλώσεις, σωστός. Για παράδειγμα, αυτός που ακολουθεί την «ευθεία» οδό βρίσκεται στον σωστό δρόμο. Για να θεωρηθεί όμως ο εξ αριστερών προς τα δεξιά τρόπος γραφής «σωστός» και για να ονομαστεί έτσι, πρέπει στην ανάγνωσή του να ήταν καθιερωμένος και ως εκ τούτου αυτονόητος.
ΒραχογραφήματαΕίναι γεγονός ότι και τα τρία συστήματα γραφής που είχαν χρησιμοποιηθεί στο Αιγαίο πολύ πριν από την εισαγωγή της αλφαβητικής γραφής, το ιερογλυφικό που είναι γνωστό μόνο από την Κρήτη, η Γραμμική Α, κρητική επίσης επινόηση που όμως διαδόθηκε και στα νησιά, και η Γραμμική Β γραφή, που εξυπηρέτησε την ελληνική γλώσσα των μυκηναϊκών χρόνων, διαβάζονταν από τα αριστερά προς τα δεξιά. Αρα, οι κάτοικοι του Αιγαίου ήσαν εξοικειωμένοι με την ανάγνωση αυτή. Η εξοικείωση όμως αυτή φαίνεται ότι είχε βαθύτερες ρίζες σε χρόνους πολύ πριν από την επινόηση οποιουδήποτε συστήματος γραφής. Αυτό τουλάχιστον δείχνουν διαχρονικά οι απεικονίσεις σκηνών στην παραστατική τέχνη του προϊστορικού Αιγαίου.
Μια σχετικά πρόσφατη ανακάλυψη στον νεολιθικό οικισμό του Στρόφιλα στην Ανδρο έφερε στο φως βραχογραφήματα, ανάμεσα στα οποία υπάρχουν και παραστάσεις πλοίων. Βεβαίως είναι δύσκολο να αποφανθεί κανείς, αν η προς τα δεξιά στραμμένη πλώρη των πλοίων αυτών υποδηλώνει κίνηση προς την κατεύθυνση αυτή. Πράγμα που είναι αδιαμφισβήτητο στην περίπτωση των κατά χίλια, τουλάχιστον, χρόνια νεότερων πλοίων που, χαραγμένα στη βάση των Πρωτοκυκλαδικών (μέσα 3ης χιλιετίας π.Χ.) τηγανόσχημων σκευών από τη Σύρο, εικονίζονται μεσοπέλαγα.
Στο Ακρωτήρι της ΘήραςΤην προς τα δεξιά ανάγνωση επιβάλλει και η περίπου σύγχρονη με τα τηγανόσχημα σκεύη βραχογραφία από την Κορφή τ' Αρωνιού στη Νάξο που παριστάνει κυκλικό χορό. Γιατί, ναι μεν η κίνηση των χορευτών γίνεται αντιωρολογιακά, από δεξιά προς αριστερά όπως και σήμερα, η αφήγηση, η ανάγνωση της παράστασης, ξεκινάει από τον κορυφαίο του χορού, από αριστερά, και συνεχίζει με τους υπόλοιπους χορευτές προς τα δεξιά.
Την προς τα δεξιά κίνηση βλέπουμε και σε σκηνές αφηγηματικού χαρακτήρα που κοσμούν μια κατηγορία πήλινων σκευών της προχωρημένης Μεσοκυκλαδικής περιόδου (α΄ μισό 2ης χιλιετίας π.Χ.) από το Ακρωτήρι της Θήρας. Σε έναν μεγάλο ωοειδή πίθο, για παράδειγμα, ένα σμήνος από θαλασσοπούλια προφανώς ξαφνιασμένα από την εμφάνιση δελφινιών αποθαλασσώνονται φεύγοντας προς τα δεξιά, ακριβώς όπως συμβαίνει με τα αγρίμια και τα πουλιά μιας ασαμίνθου (μπανιέρας) που τρέπονται σε άτακτη φυγή τρομαγμένα από την παρουσία ανδρικής μορφής (κυνηγού;) στο αριστερό άκρο της παράστασης.
Λίγο νεότερες, των μέσων περίπου της 2ης χιλιετίας π.Χ., αλλά σύγχρονες με την Γραμμική Α γραφή, είναι οι τοιχογραφικές συνθέσεις, πάλι από το Ακρωτήρι της Θήρας, όπου για μιαν ακόμη φορά επιβεβαιώνεται η συνήθεια της ανάγνωσης από τα αριστερά προς τα δεξιά. Χτυπητό παράδειγμα αποτελεί η Μικρογραφική Ζωφόρος από την Δυτική Οικία, που ξεκινώντας από τη ΝΔ γωνία του δωματίου, περιτρέχει ολόκληρο το δωμάτιο ακολουθώντας ωρολογιακή φορά και καταλήγει πάλι στη ΝΔ γωνία. Επί μέρους δε στιγμιότυπα της όλης αφήγησης, όπως το νειλωτικό τοπίο του ανατολικού τοίχου ή η παλιννόστηση του στόλου από τον νότιο τοίχο απαιτούν ανάγνωση από τα αριστερά προς τα δεξιά.
Στην Μυκηναϊκή περίοδοΕπιτομή της όλης αυτής αντίληψης συνιστά το απόσπασμα της ίδιας ζωφόρου από τον βόρειο τοίχο, στο οποίο εικονίζονται σε διάφορα επίπεδα: άγημα πολεμιστών, γυναίκες με στάμνες στο κεφάλι, κοπάδι που οδηγείται στη στάνη. Η προς τα δεξιά κίνηση δεσπόζει επίσης και στα ζώα που εικονίζονται επάνω σε αγγεία της ίδιας περιόδου. Την ίδια φορά αφήγησης βρίσκουμε και στην τέχνη της Μυκηναϊκής περιόδου, καθώς δείχνουν, ανάμεσα σε πλήθος παραδειγμάτων, η παράσταση κυνηγιού σε πήλινη λάρνακα από το νεκροταφείο των Αρμένων στην Κρήτη, οι πομπές θρηνωδών σε λάρνακες από την Τανάγρα της Βοιωτίας, ή ο κυκλικός χορός σε υδρία με ηθμωτή πρόχυση από τη Νάξο.
Είναι προφανές, λοιπόν, ότι η προς τα δεξιά ανάγνωση, που επί χιλιάδες χρόνια εφαρμοζόταν στην παραστατική τέχνη του Αιγαίου, επιβλήθηκε ως αυτονόητη και στα τρία συστήματα γραφής που χρησιμοποιήθηκαν στην περιοχή, πριν από την εισαγωγή του αλφαβήτου. Αυτός όμως ο ξενόφερτος νεωτερισμός, ως απλούστερη μορφή γραφής, υιοθετήθηκε μάλλον εύκολα και επικράτησε. Εκείνο που, καθώς φαίνεται, δεν άντεξε στο χρόνο, ήταν η ποικιλία των τρόπων γραφής που συνόδεψαν το αλφαβητικό σύστημα. Και αν λάβει κανείς υπόψη του ότι το «ες ευθύ» σημαίνει «στο ορθόν», δεν είναι δύσκολο να κατανοήσει όχι μόνο γιατί επιβλήθηκε, αλλά και γιατί δεν χρειάστηκε να του δοθεί περιγραφικό όνομα, όπως έγινε στην περίπτωση των δύο άλλων τρόπων γραφής. Γιατί ο τρόπος αυτός ήταν ο καθιερωμένος, ο κανονικός, ο ευθύς.
* Ο κ. Χρ. Ντούμας είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Πηγή: Kαθημερινή

Ιερά Σταυροπηγιακή και Πατριαρχική Μονή Προφήτη Ηλία Θήρας

Ἡ ῾Ιερά Σταυροπηγιακή καί Πατριαρχική Μονή Προφήτου ᾿Ηλιοὺ, βρίσκεται στήν κορυφή τοῦ ὁμώνυμου ὄρους, σέ ὑψόμετρο 567 μ., τρία χιλιόμετρα ἀπό τό χωριό Πύργος τοῦ δήμου Καλλίστης, στό νοτιοανατολικό τμῆμα τῆς νήσου Σαντορίνης.

῾Η ἵδρυση τῆς μονῆς

Τό 1711 εἶναι τό ἔτος ἵδρυσης τῆς Μονῆς, σύμφωνα μέ τήν κτητορική ᾿Επιστολή (6 Μαρτίου 1711), πού ὑπογράφεται ἀπό τόν ἐπίσκοπο Θήρας Ζαχαρία Γύζη.Κτήτορες εἶναι οἱ ἀδελφοί Γαβριήλ καί ᾿Ιωακείμ, γιοί τοῦ ᾿Αντωνίου Μπελώνια καί τῆς Αἰκατερίνης Σιγάλα τοῦ ᾿Ιωάννη, ἀπό τό χωριό Πύργος. ῾Ιερομόναχοι καί ἐφημέριοι στή γενέτειρά τους, ἀποτραβήχτηκαν καί ἵδρυσαν τό μοναστήρι ἀξιοποιώντας οἰκογενειακά τους κτήματα. ᾿Εκεῖ ὑπῆρχαν ἤδη δύο ἐξωκκλήσια, ἀφιερωμένα στόν προφήτη ᾿Ηλία καί στήν ῾Υπαπαντή τοῦ Κυρίου.

῞Οπως προκύπτει ἀπό τά ἀφιερωματικά ἔγγραφα καί τούς τίτλους ἀγοραπωλησίας στό ᾿Αρχεῖο τῆς Μονῆς, ὁ Προφήτης ᾿Ηλίας ἀνῆκε ἀρχικά στόν Κωνσταντίνο Πραγιώτη, ἀργότερα περιῆλθε στόν ἱεροδιάκονο Παρθένιο Σιγάλα, συγγενῆ τῶν κτητόρων, πού ἀνοικοδόμησε τό δεύτερο ἐξωκκλήσιο τῆς ῾Υπαπαντῆς. Τόν χῶρο αὐτό ὁ Παρθένιος Σιγάλας παραχώρησε στούς ἀδελφούς Γαβριήλ καί ᾿Ιωακείμ.

Σύμφωνα μέ τήν κτητορική ᾿Επιστολή τοῦ ἐπισκόπου Ζαχαρία, οἱ ἀδελφοί Μπελώνια ἐξουσιοδοτήθηκαν «ἵνα ποιήσωσι Μονύδριον ἀνδρῶν, διὰ νὰ δουλεύσωσι τὸν Θεόν». Γι’ αὐτό, γράφει ὁ ἐπίσκοπος στή συνέχεια, «...παραδίδω αὐτὸν τὸν Ναὸν μετὰ τοῦ παρακκλησιδίου ὅπου ἔχει τῆς Παναγίας μας [῾Υπαπαντῆς] τοῦ εὐλαβεστάτου ἱερομονάχου κὺρ Γαβριὴλ Μπελώνια ὁμοῦ μετὰ τῶν κατὰ σάρκα ἀδελφῶν αὐτοῦ καὶ τῆς συνοδείας αὐτῶν, ἵνα ποιήσωσιν αὐτὸν ἀνδρῶν οἰκητήριον καὶ καταφύγιον πάντων τῶν χριστιανῶν...». Τό κτητορικό γράμμα τοῦ ἀρχιεπισκόπου Ζαχαρία Γύζη βεβαιώνει μέ τήν ὑπογραφή του καί ὁ ᾿Αγάπιος Γύζης, ἀντιπρόσωπος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου στήν Σαντορίνη, ἔχοντας τόν τίτλο τοῦ θεοφιλεστάτου ἀρχιεπισκόπου Σωτηρουπόλεως.

῾Η σύσταση τῆς Μονῆς καί ἡ κήρυξή της σέ σταυροπηγιακή

Γιά νά καταστεῖ δυνατή ἡ ἀνέγερση τῆς Μονῆς ὁ Γαβριήλ καί ὁ ᾿Ιωακείμ ἀναζήτησαν οἰκονομική βοήθεια, ἀλλά τό ἀποτέλεσμα δέν ἦταν ἱκανοποιητικό, λόγω τῆς γενικότερης οἰκονομικῆς δυσχέρειας πού ἐπικρατοῦσε στόν ἑλλαδικό χῶρο τήν περίοδο αὐτή.῾Η προσπάθεια γιά τήν ἐξεύρεση τῶν ἀπαραίτητων οἰκονομικῶν πόρων στράφηκε τότε πρός τήν ἀκμάζουσα θηραϊκή παροικία τῆς Κωνσταντινούπολης. ῾Ο μοναχός Γαβριήλ ταξίδεψε στήν Πόλη, ἔχοντας μαζί του εἰδικές συστατικές ἐπιστολές ἀπό τόν ἐπίσκοπο Ζαχαρία Γύζη καί ἄλλους προύχοντες Θηραίους, ὅπου βρῆκε θετική ἀνταπόκριση.

Παράλληλα μέριμνα τοῦ ἱερομονάχου ἦταν καί ἡ ἐπικύρωση τῶν σταυροπηγιακῶν καί πατριαρχικῶν δικαίων τῆς νεοϊδρυόμενης ῾Ιερᾶς Μονῆς.Στήν Κωνσταντινούπολη συναντήθηκε πρῶτα μέ τόν μέγα ἀρχιμανδρίτη ᾿Αζαρία, γιό τοῦ Νικολάου Σιγάλα, διδάσκαλο τῆς Μεγάλης τοῦ Γένους Σχολῆς καί ἱεροκήρυκα τοῦ πατριαρχικοῦ Ναοῦ, ὁ ὁποῖος μεσολάβησε στόν πατριάρχη Κύριλλο Β’.῾Ο Πατριάρχης συνέταξε εἰδικό πατριαρχικό Σιγίλλιο (Μάιος 1712), πού παρέδωσε στόν Γαβριήλ, σύμφωνα μέ τό ὁποῖο ἡ Μονή κατοχυρώνεται ὡς Πατριαρχική καί Σταυροπηγιακή. Τά σταυροπηγιακά δικαιώματα ἀνανεώθηκαν ἀπό τόν Γρηγόριο Ε’, τό 1798.

῾Η Μονή ὡς Πατριαρχική ᾿Εξαρχία

῾Η δύναμη τῆς Μονῆς ἀπό τά μέσα τοῦ 18ου μέχρι τά μέσα τοῦ 19ου αἰώνα κυμάνθηκε μεταξύ δεκαπέντε καί εἴκοσι μοναχούς, ἀριθμός ἰδιαίτερα μεγάλος γιά τίς μονές τοῦ ἑλλαδικοῦ χώρου, μέ ἐξαίρεση βεβαίως τίς μονές τοῦ ῾Αγίου ῎Ορους. ᾿Αποτέλεσμα τόσο τῆς ἀνάπτυξης ὅσο καί τῆς συνέπειάς της ἔναντι τοῦ Πατριαρχείου ἦταν ἡ παραχώρηση τοῦ ἀξιώματος τῆς Πατριαρχικῆς ᾿Εξαρχίας στόν ἡγούμενο.

῾Ο Πατριαρχικός ῎Εξαρχος τῶν μοναστηριῶν φρόντιζε γιά τήν τήρηση τῆς κανονικῆς τάξεως στά μοναστήρια τῆς περιοχῆς του καί γιά τήν εἴσπραξη τῶν ὀφειλομένων πρός τόν Πατριάρχη «κανονικῶν» χρεῶν. Περιόδευε στά μοναστήρια τῆς δικαιοδοσίας του καί μέ τήν παρουσία τοῦ κατὰ τόπον ᾿Αρχιερέα «ἐθεώρει ἑκάστου Μοναστηρίου τὸν ἀκριβῆ καὶ καθαρὸν λογαριασμὸν τῶν προσόδων αὐτοῦ καὶ τῶν ἐτησίων δαπανημάτων διὰ καταστίχου καταγραφομένων κτημάτων κινητῶν καὶ ἀκινήτων...».

῾Ο βίος καί ἡ καθημερινή ζωή τῶν μοναχῶν

῾Η Μονή ὀργανώθηκε ὡς ἰδιόρρυθμη. ῞Οταν οἱ μοναχοί αὐξήθηκαν, εἰσήχθη τό κοινοβιακό σύστημα, πού διατηρήθηκε μέχρι τά μέσα περίπου τοῦ 18ου αἰώνα. Κατόπιν τό μοναστήρι λειτούργησε πάλι ὡς ἰδιόρρυθμο μέχρι τό 1998, ἔτος πού ἐπανδρώθηκε ἀπό τή σημερινή ἀδελφότητα.῾Ο ἀριθμός τῶν μοναχῶν μέχρι τό 1850 κυμαινόταν ἀπό δέκα μέχρι εἴκοσι, καί μερικές φορές μεγαλύτερη, σύμφωνα μέ τό Μοναχολόγιο τῆς Μονῆς. ῾Ο ᾿Ιωσήφ Δεκιγάλας (Γενικὴ Στατιστικὴ τῆς Νήσου Θήρας, ῾Ερμούπολις 1850, 16), μέ τήν ἀπογραφή πού ἔκανε στή Θήρα, καταγράφει δεκαπέντε μοναχούς. ᾿Από τά πρακτικά ἐκλογῆς τοῦ ἡγουμένου καί τῶν συμβούλων ἀπό τό 1850 καί μετά παρατηρεῖται ὅτι ὁ ἀριθμός αὐτός τηροῦνταν σχεδόν ἀμείωτος μέχρι καί τό 1870. ᾿Από τό 1880 ὅμως ἡ δύναμη τῆς Μονῆς συνεχῶς ἐλαττώνεται. Τό 1918, ἀπό πίνακα τοῦ τότε ῾Υπουργείου τῶν ᾿Εκκλησιαστικῶν, γνωρίζουμε ὅτι οἱ μοναχοί ἦταν ἐννέα. Σήμερα στή Μονή ἐγκαταβιώνουν πέντε μοναχοί.᾿Ιδιαίτερη μέριμνα λήφθηκε γιά τήν ὀργάνωση τῆς καθημερινότητας, ἀλλά καί τοῦ πνευματικοῦ βίου τῶν μοναχῶν. ῎Ηδη στήν κτητορική ᾿Επιστολή τοῦ ἐπισκόπου Ζαχαρία ὁρίστηκαν οἱ ἀκόλουθοι κανόνες·

α) οἱ μοναχοί ὄφειλαν νά διάγουν βίο σεμνό, τίμιο, ἐνάρετο, σώφρονα, εἰρηνικό καί ἀσκανδάλιστο, χωρίς ἔριδες καί φιλονεικίες, νά ἀγαποῦν ἀλλήλους, σάν μιά ψυχή σέ πολλά σώματα, καί νά μήν ἐπαίρονται ἔναντι ἀδελφοῦ τῆς μονῆς.

β) δέν ἐπιτρεπόταν ἡ παραχώρηση περιουσιακῶν στοιχείων ἀδελφοῦ τῆς Μονῆς, μετά τήν κουρά, παρά μόνο ὕστερα ἀπό ἄδεια τοῦ καθηγουμένου καί μέ σκοπό τήν ψυχική ὠφέλεια.

γ) δέν ἐπιτρεπόταν τά ἀφιερώματα τῶν πιστῶν στή μονή νά ἀνήκουν στούς μοναχούς.

δ) δινόταν τό δικαίωμα μετακίνησης τῶν μοναχῶν σέ ὅλη τήν ἐπαρχία, βάσει τοῦ θεσμοῦ τῆς «ζητείας».

ε) ὑπῆρχε ὑποχρέωση τέλεσης ἐτήσιας πανηγύρεως στήν ἑορτή μνήμης τοῦ ἁγίου.

στ) ἡ Μονή ὁριζόταν ὡς ἄβατο γιά τίς γυναῖκες.

Ο ηγούμενος Σωφρόνιος Γαβαλλάς με τη συνοδεία του (1898).

Τό ἄβατο τῶν γυναικῶν στή Μονή 

Τό ἄβατο θεσπίστηκε μέ τήν ἵδρυση τῆς μονῆς. ῾Η εἴσοδος τῶν γυναικῶν ἐπιτρεπόταν σέ ἐξαίρετες μόνο περιπτώσεις, ὅπως γιά τήν προσφορά βοήθειας σέ ἀσθενῆ μοναχό ἀπό συγγενῆ του. ῎Αρρωστες ἤ φτωχές γυναῖκες, πού ἀναζητοῦσαν βοήθεια ἀπό τή Μονή, μποροῦσαν νά φτάσουν μέχρι τόν μύλο της, στή θέση «᾿Αλογόμυλος». ᾿Εκεῖ διέμενε ὁ πιό ἐνάρετος ἀπό τούς μοναχούς, ὁ ὁποῖος εἶχε καί τό διακόνημα τοῦ μυλωνᾶ. Τό ἄβατο διατηρήθηκε μέχρι τόν 19ο αἰώνα, ὁπότε ἡ ἰσχύς τοῦ κανόνα ἀτόνησε. Σήμερα ἡ εἴσοδος γυναικῶν εἶναι ἐλεύθερη μόνο στό Καθολικό καί τό ᾿Αρχονταρίκι.

῾Η προσφορά τῆς Μονῆς

῾Η Μονή τοῦ Προφήτου ᾿Ηλιού ἀνέπτυξε ἰδιαίτερη δραστηριότητα καί συνέβαλε στήν ἀνάπτυξη τῆς τοπικῆς κοινωνίας μέ τήν καλλιέργεια τῶν ἑλληνικῶν γραμμάτων, τή συμμετοχή της σέ ἐθνικά ζητήματα, ἀλλά καί μέ τό φιλανθρωπικό της ἔργο.

Σέ εὐχαριστήριο ἔγγραφο τῆς 5ης Μαρτίου 1849, πού ἀπευθύνεται πρός τή Μονή ἀπό τό ᾿Επαρχεῖο Θήρας, διαβάζουμε· «...ἐντεῦθεν λαμβάνομεν ἀφορμὴν νὰ σᾶς ἐκφράσωμεν καὶ ἡμεῖς τοὺς ἐπαίνους μας, Πανοσιώτατε, διὰ τοὺς πρὸς τὰ ἀγαθοεργῆ Καταστήματα εὐεργετικοὺς σκοπούς σας, οἵτινες θέλει ἀνταμειφθῶσιν ἐν καιρῷ παρ’ ὅπου δεῖ...».

῾Η ἐκπαιδευτική προσφορά τῆς μονῆς

῾Η Πατριαρχική καί Σταυροπηγιακή Σχολή τῆς Μαρτινοῦς

᾿Από τά σημαντικότερα κοινωφελῆ ἔργα τῆς Μονῆς ἦταν ἡ ἵδρυση ἑλληνικοῦ σχολείου στήν περιοχή τῆς Μαρτινοῦς, λίγο ἔξω ἀπό τόν Πύργο. ῾Η περιοχή εἶναι γνωστή μέχρι σήμερα μέ τήν ὀνομασία «Σχολειά».

῾Η ἵδρυσή της ὁρίσθηκε τόν ᾿Οκτώβριο τοῦ 1799. ῎Αρχισε νά κτίζεται τό 1803 σέ κτήματα τῆς Μονῆς καί περατώθηκε τό 1806.

῾Ο ἡγούμενος Παΐσιος, ἐκτιμώντας τό μεγάλο αὐτό ἔργο διέθεσε μεγάλα γιά τήν ἐποχή χρηματικά ποσά, πού ἀνάγκασαν μάλιστα τή Μονή νά προβεῖ σέ δανεισμό.

Τό Πατριαρχεῖο ἐπευλόγησε τό νέο ἔργο τῆς Μονῆς μέ τήν ἔκδοση σχετικοῦ Πατριαρχικοῦ Σιγιλλίου. Τό Σιγίλλιο αὐτό θέτει τίς βασικές διοικητικές καί ἐκπαιδευτικές ἀρχές λειτουργίας τοῦ σχολείου μέ ἀναλυτικό τρόπο, ἐπιδεικνύοντας τήν ἰδιαίτερη φροντίδα τοῦ Πατριαρχείου. Μέ δεύτερο Σιγίλλιο ἡ Σχολή «θὰ λέγηται ἐς ἀεὶ καὶ παρὰ πάντων γινώσκηται Πατριαρχικὴ καὶ Σταυροπηγιακή».

῾Η ῾Ελληνική Σχολή τῆς Μαρτινοῦς λειτούργησε γιά περισσότερα ἀπό 40 χρόνια, μέχρι τό 1845, καί συνέβαλε στήν ἀνάπτυξη τῆς ἑλληνικῆς παιδείας καί τήν πνευματική ἀναγέννηση.

Πρόσφατα ἀνακαινισθέν μετόχι Ἁγίων Ἀποστόλων- Σχολή Μαρτινοῦς (2008)

῾Ελληνορθόδοξο Σχολεῖο Θήρας

Στό ἐκπαιδευτικό ἔργο τῆς Μονῆς ἐντάσσεται καί ἡ ἵδρυση τοῦ νέου ῾Ελληνορθόδοξου Σχολείου Θήρας, τό 1831. Τό σχολεῖο κτίζεται μέ μέριμνα καί δαπάνη τῆς Μονῆς.

Δημοτική Σχολή τῆς Οἴας

῾Η Μονή μερίμνησε καί γιά τίς ἀνάγκες τῆς Δημοτικῆς Σχολῆς τῆς Οἴας. Συνέδραμε μέ τό ποσό τῶν0 40 δραχμῶν ἐπί δύο ἔτη (Σεπ. 1845 - Δεκ. 1847).

῾Η δράση τῆς Μονῆς ἐκτός τοῦ νησιοῦ

῾Η ἐκπαιδευτική δράση τῆς Μονῆς δέν περιορίσθηκε μόνο σέ τοπικό ἐπίπεδο, ὅπως προκύπτει ἀπό ἔρευνα στά ἔγγραφα τοῦ ᾿Αρχείου τῆς Μονῆς.

᾿Ενδεικτικά ἀναφέρουμε·

α) Πρόσφερε ἐτήσια συνδρομή 300 δραχμῶν πρός τό ῾Ιερατικό Σχολεῖο Σύρου (ἀριθ. διπλ. ἀποδείξεως 32 τῆς ᾿Επιτροπῆς ῾Ιερατικῶν Σχολείων τῆς 17-7-1857 καί ὑπ’ ἀριθ. 31-36/15-4-1859 ἔγγραφο τῆς Μητροπόλεως Σύρου καί Τήνου, ἐπί Μητροπολίτου Δανιήλ).

β) ᾿Απέστειλε μέ δική της πρωτοβουλία ὑποτρόφους στή Ριζάρειο Σχολή. (᾿Από τό ὑπ’ ἀριθ. 248/25-2-1849 ἔγγραφο τῆς Μονῆς, πού ἀπευθύνεται πρός τόν Μητροπολίτη Κυκλάδων. Τό ἔγγραφο ὑπογράφει ὁ ἡγούμενος ῾Ιερόθεος Βενετσάνος καί οἱ σύμβουλοι).

γ) Γιά τήν ἵδρυση τῆς Φιλεκπαιδευτικῆς ῾Εταιρείας ἡ Μονή προσέφερε μηνιαία συνδρομή 18 δραχμῶν ἐπί πολλά ἔτη (ἔγγραφο 115/16-8-1839, μέ ὑπογραφή τοῦ Μητροπολίτη Ζαχαρία). Πρέπει νά σημειωθεῖ ὅτι αὐτή ἡ ῾Εταιρεία εἶχε ὡς σκοπό τήν πρόοδο τῶν Δημοτικῶν Σχολείων καί τή βασική ἐκπαίδευση τοῦ λαοῦ. ῾Η ῾Εταιρεία συνεχίζει νά λειτουργεῖ μέχρι σήμερα.

δ) Μέ τήν ὑπ’ ἀριθμ. 1/26-4-1839 ἐγκύκλιο ἐπιστολή τοῦ μητροπολίτου Ζαχαρία Κυριακοῦ (ἀπό τήν ῎Ανδρο), πού ἀπευθύνεται «πρὸς τὰ Συμβούλια τῶν κατὰ τὴν ἐπισκοπὴν ταύτην διατηρουμένων ἱερῶν Μοναστηρίων...», μέ θέμα τήν συνδρομή ὑπέρ τοῦ ῾Ελληνικοῦ Πανεπιστημίου καί τῆς Δημόσιας Βιβλιοθήκης, διαβάζουμε· «...προσκαλοῦμεν νὰ συνεισφέρητε ἕκαστος φιλοτίμως τόσον ἀπὸ τὰ Μοναστηριακὰ ταμεῖα, ὅσον καὶ ἐξ ἰδίων... διὰ τὸ ῾Ελληνικὸν Πανεπιστήμιον καὶ τὴν Δημοσίαν Βιβλιοθήκην...».

Τό ἴδιο θέμα ἐπαναλαμβάνει καί ἡ δεύτερη ἐγκύκλιος μέ ἀριθμό 772/16-5-1839, τοῦ ἴδιου Μητροπολίτη. ῾Η Μονή, μέ τό ὑπ’ ἀριθμό 64/22-5-1839 ἔγγραφό της, προσφέρει γιά τόν σκοπό αὐτό ὡς πρώτη δόση τό ποσόν τῶν 50 δραχμῶν.

῾Η κοινωνική προσφορά τῆς μονῆς

Εκτός ἀπό τή σπουδαία ἐκπαιδευτική προσφορά ἡ Μονή ἀνέπτυξε σημαντικές δραστηριότητες φιλανθρωπικοῦ χαρακτήρα, ἀλλά καί κοινωνικῆς ὠφέλειας. Δεχόταν καί φρόντιζε ἀπόρους καί ἀσθενεῖς.

῾Η λειτουργία τοῦ Λεπροκομείου τῆς Θήρας, πού ἱδρύθηκε πρίν τό 1839, στηρίχθηκε ἐν πολλοῖς στήν ἐτήσια οἰκονομική συνεισφορά τῆς Μονῆς γιά τίς τρέχουσες ἀνάγκες τῶν ἀσθενῶν καί τήν ἀντιμετώπιση τῶν πολλαπλῶν ἐξόδων.

Κτήματα τῆς Μονῆς παραχωρήθηκαν τό 1956, μετά τό μεγάλο σεισμό, γιά τίς ἀνάγκες τῶν σεισμοπαθῶν. Τό χωριό Καμάρι χτίστηκε ἀποκλειστικά σέ μοναστηριακές ἐκτάσεις.

Μέ τακτικές συνδρομές ὑποστήριξε οἰκονομικά τήν Κατζελλαρία (300 γρόσια), τήν ᾿Επιτροπή τοῦ ῾Αρμοστῆ τῶν Νήσων (200-400 γρόσια). Χρήματα πρόσφερε καί «ὑπὲρ τῶν ἐν ᾿Ινδίᾳ παθόντων Χριστιανῶν ὑπηκόων τῆς ᾿Αγγλίας, ἥτις εὐηργέτησε πολυειδῶς τὸ ἔθνος μας κατὰ τὸν ῾Ιερὸν αὐτοῦ ᾿Αγῶνα...», ὅπως μᾶς πληροφορεῖ τό ὑπ’ ἀριθ. 137/4-11-1857 ἔγγραφο.

῾Η ἐθνική προσφορά τῆς μονῆς

Τό 1787, ἐποχή πού ἡ Ρωσία βρισκόταν σέ ἐμπόλεμη κατάσταση μέ τήν ᾿Οθωμανική αὐτοκρατορία, ἡ Μονή Προφήτου ᾿Ηλιού εἶχε ἐξοπλίσει ἱστιοφόρο «πολάκα», μέ τό ὄνομα «῞Αγιος Γεώργιος». Τό πλοῖο ταξίδευε μέ «τὴν παντιέραν τοῦ μοναστηρίου καὶ μίαν εἰκόνα τοῦ Προφήτου ᾿Ηλιού».

«...τὸ ἱερὸν ἡμῶν μοναστήριον, σεμνυνόμενον ἐπ’ ὀνόματι τοῦ Προφήτου ᾿Ηλιού ἔλαβε χρείαν διὰ νὰ ἔχῃ ἓν παρτίδον, διὰ νὰ ταξιδεύῃ εἴς τε τὴν ῎Ασπρην καὶ Μαύρην Θάλασσαν καὶ εἰς ἄλλα ἀκόμη ταξίδια διαφόρων τόπων... ἠγοράσαμεν τὸ παρὸν παρτίδον πουλάκα, ὀνομαζόμενον τοῦ ῾Αγίου Γεωργίου, ὅθεν καὶ ἐβάλομεν εἰς αὐτὸ καπιτάνιον ὀνομαζόμενον ᾿Αντώνιον Δανέζην μὲ συντρόφους δεκαπέντε, καὶ δίδοντές του τὴν παντιέραν τοῦ μοναστηρίου μας καὶ μίαν εἰκόνα τοῦ Προφήτου μας ᾿Ηλιοὺ καὶ τὴν παροῦσαν ταπεινὴν πατένταν μας... ὑπογεγραμμένη παρ’ ἡμῶν καὶ ἐνεσφραγισμένη μὲ τὴν βοῦλλαν τοῦ ἱεροῦ μας μοναστηρίου εἰς ἔνδειξιν καὶ ἀσφάλειαν.

Σαντορήνη, 1787 Μαρτίου 30

Νεόφυτος καθηγούμενος τῆς ἱερᾶς καὶ σταυροπηγιακῆς μονῆς τοῦ Προφήτου ᾿Ηλιοὺ καὶ οἱ σὺν ἐμοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί».

(Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, Κ 24,8).

Στόν ἀπελευθερωτικό ἀγώνα τοῦ 1821 ἡ Μονή τοῦ Προφήτου ᾿Ηλιού πρόσφερε κάθε δυνατή βοήθεια, ἠθική καί ὑλική. ῾Η μεγάλη αὐτή προσφορά τεκμηριώνεται καί μέσα ἀπό πλῆθος ἐγγράφων τῆς ἐποχῆς, πού σήμερα φυλάσσονται στό ᾿Αρχεῖο τῆς Μονῆς, ἀλλά καί στά Γενικά ᾿Αρχεῖα τοῦ Κράτους.

Τό 1822 δεκαέξι μοναχοί, μέ ἐπικεφαλῆς τόν ἡγούμενο καί ἄλλους πρόκριτους τῆς Θήρας, δήλωσαν ἐγγράφως πρός τόν ᾿Αλέξανδρο ῾Υψηλάντη τήν πρόθεσή τους νά συμμετάσχουν στήν ἐξέγερση.

῾Η Μονή ὡς τόπος ἐξορίας

Στά μέσα τοῦ 19ου αἰώνα ἡ Μονή Προφήτου ᾿Ηλιού Θήρας λειτούργησε καί ὡς τόπος ἐξορίας κληρικῶν. ῾Η ἀπόσταση τοῦ νησιοῦ ἀπό τήν ἠπειρωτική ῾Ελλάδα, ἀλλά καί ἡ γενικότερη δυσκολία ἐπικοινωνίας ἔθεταν σέ ἀπομόνωση προσωπικότητες πού διατάρασσαν τήν κραταιά τάξη.

῾Ο Θεόφιλος Καΐρης ἔζησε ἐξόριστος στή Μονή ἀπό τό 1840 ἕως τό 1842. Κληρικός καί φιλόσοφος ἀπό τήν ῎Ανδρο, πρίν νά εἰσαχθεῖ σέ δίκη γιά τίς ἀντιλήψεις του, ἐξορίστηκε στή Σκιάθο, στή Μονή τοῦ Εὐαγγελισμοῦ, «...ἵνα τῷ δοθῇ καιρὸς νὰ μεταμεληθῇ καὶ ἐπιστρέψῃ εἰς τὴν εὐθεῖαν ὁδὸν ἀφ’ ἧς ἐπλανήθη...». Μετά, λόγω ἀσθενείας, μετατίθεται μέ βασιλικό διάταγμα, στή Σαντορίνη. Οἱ ὅροι διαμονῆς του στή Μονή ἦταν καθορισμένοι·

α) Θά ἔπρεπε νά διαμένει σέ ἰδιαίτερο, ἀεριζόμενο καί ἡλιακό κελί μέ διατροφή καί κάθε ἄλλη ἐπιμέλεια. β) Νά προσέχει «ἐγρηγορότως περὶ τῆς ἀτομικῆς αὐτοῦ σωτηρίας καὶ ἀσφαλείας». γ) Οἱ μοναχοί μποροῦσαν νά τόν ἐπισκέπτονται «μόνον πρὸς παραμυθίαν... δὲν ἐπιτρέπεται, ὅμως νὰ ἔρχωνται εἰς συζητήσεις καὶ συνδιαλέξεις περὶ θρησκευτικῶν ἀντικειμένων μὲ αὐτόν». δ) Οἱ ἐπισκέπτες τῆς Μονῆς δέν ἐπιτρεπόταν νά τόν συναντήσουν. ε) Οἱ συγγενεῖς του θά μποροῦσαν νά τόν ἐπισκεφθοῦν μόνο κατόπιν ἔγγραφης ἄδειας τοῦ Διοικητοῦ Θήρας (ἔγγραφο 461/4-4-1840).

῾Ο μοναχός Χριστόφορος Παπουλάκος ἀπό τά Καλάβρυτα, σέ ἡλικία 50 ἐτῶν ἀποφάσισε νά κηρύξει τόν θεῖο λόγο γιά νά σώσει τόν κόσμο ἀπό τήν ἁμαρτία. Οἱ πράξεις του ὅμως προκάλεσαν ἀναστάτωση καί κρίθηκε ὅτι ἀποτελοῦσαν παράβαση τοῦ Ποινικοῦ Κώδικα. Τό 1852 δικάστηκε καί ἐξορίστηκε στή Μονή. Οἱ ὅροι διαμονῆς του ἐπίσης ἦταν καθορισμένοι καί ἀνάλογοι μέ τοῦ Καΐρη. Κατά τήν παραμονή του στό μοναστήρι συνέχισε νά μιλάει «πάντοτε περὶ ψυχικῆς ὠφελείας», μέ ἀποτέλεσμα νά ληφθοῦν αὐστηρότερα μέτρα περιορισμοῦ του, ὥσπου τελικά τό 1854 μεταφέρεται στήν ῎Ανδρο, στή Μονή Παναχράντου.

῾Ο Διονύσιος ᾿Επιφανιάδης, μοναχός καί λόγιος ἀπό τή Σκιάθο. Διετέλεσε σύμβουλος τοῦ πατριάρχη Γρηγορίου ΣΤ´ καί ἀργότερα ἔγινε γνωστός γιά τή δράση του στή Μικρά Μονή τῆς Κονίστριας Σκιάθου. Τό 1852 συνελήφθη γιά τίς ἰδέες του καί ἐξορίστηκε στή Μονή προφήτου ᾿Ηλιού Θήρας, ὅπου παρέμεινε γιά δέκα χρόνια.

῾Ως ἐξόριστοι πρέπει νά ἔζησαν καί λιγότερο σημαντικές προσωπικότητες, ὅπως ὁ ᾿Ακάκιος Κούτσης ἀπό τίς Σπέτσες, τό 1875.

Οἱ ῾Ηγούμενοι τῆς Μονῆς

Οἱ ῾Ηγούμενοι προέρχονταν κυρίως ἀπό τήν Θήρα καί ἦταν προηγουμένως μοναχοί τῆς Μονῆς. ῾Ο χρονολογικός πίνακας πού ἀκολουθεῖ βρίσκεται στό ᾿Αρχεῖο τῆς Μονῆς. Στό ἀρχεῖο ὑπάρχουν καί πληροφορίες γιά τό ἔργο τοῦ καθενός, καθώς καί ἐπίσημα ἔγγραφα διακρίσεως καί ἀπονομῆς παρασήμων, ὅπως τοῦ ᾿Αργυροῦ Σταυροῦ τῶν ῾Ιπποτῶν τοῦ Βασιλικοῦ Τάγματος τοῦ Σωτῆρος, πού ἀπονεμήθηκε στόν ἡγούμενο Σωφρόνιο Γαβαλλᾶ (βλ. τό ὑπ’ ἀριθμ. 43/1887 ἔγγραφο τοῦ ῾Υπουργείου ᾿Εσωτερικῶν).

῾Ηγουμενία ῎Ονομα Καταγωγή

1711-1746 Γαβριήλ (Α´) Μπελώνιας Πύργος Θήρας
1746-1750 Γαβριήλ (Β´) (;) Πύργος Θήρας
1750-1753 ᾿Αθανάσιος Γαβαλᾶς Πύργος Θήρας
1753-1766 Νεόφυτος (Α´) Μπελώνιας Πύργος Θήρας
1766-1769 ῾Ιερεμίας (;) Πύργος Θήρας
1769-1780 Νεόφυτος (Α´) Μπελώνιας Δεύτερη φορά
1780-1792 Παΐσιος Μυτιλήνη
1792-1801 Νεόφυτος (Β´) Κονταράτος Πύργος Θήρας
1801-1806 Παΐσιος Μυτιληναῖος Δεύτερη φορά
1806-1809 Γαβριήλ (Γ´) Προσωρινός
1809-1813 Διονύσιος (Α´) Ροῦσσος Θήρα
1813-1817 Γεράσιμος Μαυρομμάτης ᾿Ανάφη
1817-1820 ᾿Ιγνάτιος Μαυρομμάτης ᾿Ανάφη
1820-1837 Γεράσιμος Μαυρομμάτης ᾿Ανάφη
1837-1849 ῾Ιερόθεος (Α´) Ροῦσσος Πύργος Θήρας
1849-22/9/1852 ῾Ιερόθεος (Β´) Βενετσάνος Πύργος Θήρας
1852-1855 Σεραφείμ Καΐρης ῎Ανδρος
1855-1862 Διονύσιος (Β´) Ροῦσσος Πύργος Θήρας
1862-17/12/1866 ῾Ιερόθεος (Γ´) Καραμολέγκος Πύργος Θήρας
1866-11/1869 Δανιήλ (Α´) Ροῦσσος Πύργος Θήρας
1869-23/2/1871 Σωφρόνιος (Α´) Γαβαλλᾶς ᾿Εμπορεῖο
1871-6/2/1873 Γεράσιμος Λαγκαδᾶς Πύργος Θήρας
1873-13/3/; Σωφρόνιος (Α´) Γαβαλλᾶς Δεύτερη φορά
10/9/1900-1911 Σωφρόνιος (Β´) ᾿Αργυρός Μέσα Γωνιά
11/5/11-30/12/12 Γαβριήλ (Δ´) ᾿Αρδαβάνης Πύργος
31/12/12-10/3/14 Σωφρόνιος (Β´) ᾿Αργυρός Δεύτερη φορά
31/3/14-30/9/20 Δανιήλ (Β´) Δεναξᾶς Πύργος Θήρας
1/10/20-30/10/33 Θεόφιλος Βενιέρης
30/10/33-6/9/40 Λουκᾶς Σιγάλας
6/9/40-30/5/57 Νικόδημος Φύτρος Πύργος Θήρας
1957-20/7/62 ᾿Ιωάννης ᾿Αρβανίτης ᾿Ανάφη
20/7/62-1985 Γαβριήλ (Ε´) Μάϊνας Πύργος Θήρας
1985-1998 Μάξιμος Συρίγος Μέσα Γωνιά
31/7/1998-σήμ. Δαμασκηνός Γαβαλᾶς Φηροστεφάνι

Πηγή     http://thesvitis.blogspot.com/p/blog-page_1247.html

Σπήλαιο Ζωοδόχου Πηγής στο Καμάρι

μετά από 6 χρόνια και μετά την φωτογραφική ανταπόκριση της Αρτεμίας Αργυρού πριν λίγο καιρό, ήρθε η ώρα να πάω και πάλι εγώ με συνταξιδευτή τον Κλέαρχο και τη γυναίκα του!!

εννοείται πως ειναι ενδεικτικές οι φωτογραφίες..... Ανεβείτε μέχρι πάνω δεν θα χάσετε!!!