Το «Κιουνεφέ» είναι ένα αυθεντικό ανατολίτικο γλυκό που το έφτιαχναν τα παλιά χρόνια (19ος αιώνας) και στη Σαντορίνη, αλλά
….μόνο στην Οία! Πρόκειται για κανταΐφι με γέμιση τυριού.
Μια συνταγή που έφτασε στην Οία ως επιρροή από περιοχές που ταξίδευε ο ιστιοφόρος στόλος του χωριού (Κωνσταντινούπολη & Μαύρη Θάλασσα) και υιοθετήθηκε από την τοπική του παράδοση και λαογραφία.
Διατηρήθηκε και στην Οία η ανατολίτικη ονομασία του γλυκού δηλαδή «Κιουνεφέ» από την τούρκικη λέξη «künefe». Παραλλάχτηκε όμως η γέμιση της συνταγής με υλικά που συνηθίζονται στην Οιάτικη κουζίνα όπως η μαστίχα και η μυζήθρα.
Εν αντιθέσει με το ελληνικό Πολίτικο κιουνεφέ που ψήνεται στο ταψί, στην Οία προτιμήθηκε ο τούρκικος τρόπος ψησίματος δηλαδή στο....τηγάνι! Αυτό έγινε για λόγους ευκολίας. Ήταν πιο βολικό για την Οιάτισσα νοικοκυρά να τηγανίσει το κιουνεφέ στη αναμμένη «φουφού» (=μαγκάλι) του σπιτιού μέσα σε λίγα λεπτά, αντί όλη τη χρονοβόρα διαδικασία να ανάψει το «φουρνί» (=ξυλόφουρνο στην αυλή) που απαιτούσε χρόνο αναμονής μέχρι να καούν τα ξύλα.
Επειδή εκείνα τα χρόνια δεν υπήρχαν τα έτοιμα βιομηχανοποιημένα «μαλλιά κανταϊφιού», οι νοικοκυρές της Οίας χρησιμοποιούσαν φιδέ, τον οποίο μάλιστα αρκετές νοικοκυρές έφτιαχναν και μόνες τους (χειροποίητο). Έτσι το "Κιουνεφέ" της Οίας είναι ουσιαστικά τηγανητός φιδές σε μορφή κανταϊφιού.
Κιουνεφέ της Οίας
σ.σ. Όπως προείπαμε, η συνταγή του Κιουνεφέ της Οίας «απαιτεί» φιδέ. Στη σημερινή εποχή όμως που υπάρχουν στο εμπόριο τα έτοιμα «μαλλιά κανταϊφιού», όσοι θέλουν χρησιμοποιηθούν αυτά, αντί του φιδέ.
για το κανταΐφι:
2 πακέτα φιδέ (το κάθε πακέτο περιέχει 4 φωλιές)
(ή 250 γραμμάρια βιομηχανοποιημένα «μαλλιά κανταϊφιού»)
100 γραμμάρια βούτυρο λιωμένο
αραβοσιτέλαιο για τηγάνισμα του φιδέ
για τη γέμιση:
200 γραμμάρια μυζήθρα ανάλατη
1 κουταλιά του γλυκού μαστίχα κοπανισμένη
1 κουταλιά του γλυκού κανέλλα σκόνη
5 κουταλιές του γλυκού ζάχαρη
για το σιρόπι:
1 ½ φλιτζάνι του τσαγιού νερό
1 ½ φλιτζάνι του τσαγιού ζάχαρη
1 κουταλιά του γλυκού μαστίχα κοπανισμένη
Σε ένα μπολ λιώνουμε τη μυζήθρα με ένα πιρούνι, ρίχνουμε μέσα και τα υπόλοιπα υλικά της γέμισης και ανακατεύουμε.
Σε μια κατσαρόλα βάζουμε το αραβοσιτέλαιο να κάψει και βουτάμε μέσα τις φωλιές του φιδέ να βυθίζονται στο λάδι. Προσοχή! Τις αφήνουμε στο καυτό λάδι μόνο για λίγα δευτερόλεπτα, ίσα να μαλακώσει ελαφρά ο φιδές για να μην είναι ωμός. Σε ένα άλλο μπολ, όταν πια έχουν κρυώσει, τις σπάμε σε θρύμματα, τα πασπαλίζουμε με το λιωμένο βούτυρο και ανακατεύουμε να πάει παντού.
Για όσους χρησιμοποιούν βιομηχανοποιημένα «μαλλιά κανταϊφιού» και όχι φιδέ, δεν χρειάζεται τηγάνισμα με αραβοσιτέλαιο. Απλώς τα «ξάνουμε» και τα πασπαλίζουμε με το λιωμένο βούτυρο.
Αλείφουμε με λιωμένο βούτυρο ένα τηγάνι (μεσαίο μέγεθος), στρώνουμε το μισό θρυμματισμένο φιδέ (ή τα μισά «μαλλιά κανταϊφιού») και απλώνουμε από πάνω όλη τη γέμιση μυζήθρας. Καλύπτουμε με τον υπόλοιπο θρυμματισμένο φιδέ (ή τα «μαλλιά κανταϊφιού») για να σκεπαστεί όλη η επιφάνεια. Το τηγανίζουμε μέχρι να ροδίσουν και οι δυο επιφάνειες πάνω-κάτω. Το αφήνουμε να κρυώσει και ετοιμάζουμε το σιρόπι. Σε μια κατσαρόλα βράζουμε τα υλικά για το σιρόπι μέχρι να δέσουν ελαφρά και ζεστό το περιχύνουμε πάνω από το γλυκό. Αν θέλουμε πασπαλίζουμε από πάνω επιπλέον κανέλλα σκόνη.