Το 2004 και για 2 χρονιές περίπου μέλη της ομάδας Αειφόρου Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου του Σινσινάττι βρέθηκαν στη Σαντορίνη για να ερευνήσουν, προτείνουν βελτιώσεις και σχεδιάσουν ένα χωροταξικό σχεδιασμό των νησιών της Σαντορίνης.
Προσωπικά απλά θα αντιγράψω τα θέματά τους ελπίζοντας ότι θα αρχίσει μια συζητηση τι μπορούμε να αλλάξουμε, τι δεν αλλάξαμε και τι βελτίωθηκε…. Αφήνω τα συμπεράσματα σε εσάς:
1. Η οικονομία της Σαντορίνης έχει μόνο έναν κυρίαρχο εξαγωγικό τομέα – τον τουρισμό
2. Η παρούσα μορφή της οικονομίας έρχεται σε αντίθεση με την ποικιλία που παρουσίαζε η παλαιά παραδοσιακή οικονομία της Σαντορίνης
3. Ο τομέας του τουρισμού καθορίζει σχεδον αποκλειστικά τις οικονομικές και κοινωνικές δραστηριότητες στο νησί.
4. Ταυτόχρονα στους άλλους τομείς δεν δίνονται κίνητρα για εξαγωγές ώστε να παίξουν σημαντικό ρόλο. Στον τομέα της γεωργίας δίνονται λίγα κίνητρα στους αγρότες για να συνεχίσουν να καλλιεργούν τη γη τους.
5. Ακόμα και αν η στήριξη ενισχυθεί το επίπεδο της αγροτικής παραγωγής δεν είναι επαρκές ώστε να δημιουργήσει μεγαλύτερης κλίμακας εξαγωγές αγροτικών προιόντων εκτός του νησιού .
6. Ενώ υπάρχει πληθώρα τουριστικών εγκαταστάσεων, δεν ικανοποιεί τις σημερινές απαιτήσεις των επισκεπτών.
7. Η Σαντορίνη οφείλει ένα μεγάλο μέρος του τουρισμού της στην αίγλη της καλντέρας, και όχι σε άλλα σημεία ενδιαφέροντος, ή στην ποιότητα των υπηρεσιών, στη διαφήμιση ή στο ανταγωνιστικό της κόστος.
8. Οι πολιτιστικοί πόροι στο νησί συμπεριλαμβανομένου του τοπίου, των κτηρίων των οικισμών, των μουσείων και των αρχαιολογικών χώρων στερούνται κατάλληλων προγραμμάτων συντήρησης και διαχείρισης.
9. Η πρόσβαση στους πολιτιστικούς προορισμούς είναι άνιση . ( ανεπαρκής σήμανση, έλλειψη πεζοδρομιών κ.ο.κ)
10. Η αισθητική εμφάνιση του νησιού και ιδιαίτερα οι πρώτες εντυπώσεις που δημιουργεί γύρω από τα σημεία εισόδου δεν δίνουν την εντύπωση προορισμού υψηλής ποιότητας.
11. Ο τουρισμός με τα κρουαζιερόπλοια έχει φορτίσει με υπερβολική ζήτηση της υπάρχουσες υποδομές του νησιού ενώ παρέχει περιορισμένα έσοδα στο υπάρχον τουριστικό σύστημα.
12. Η ελλιπής διαχείριση των ακτών και η απερίσκεπτη καταπάτηση των παραλιών μειώνει την ποιότητα και την αίγλη τους .
13. Η έλλειψη οργανωμένης μαρίνας στη Σαντορίνη περιορίζει την άφιξη ιδιωτικών σκαφών και ιστιοφόρων και εμποδίζει την ανάπτυξη ενός εναλλακτικού υψηλού επιπέδου τουρισμού.
14. Η έλλειψη εκπαιδευμένου προσωπικού συνεπάγεται χαμηλή ποιότητα τουριστικών υπηρεσιών .
15. Το λιμάνι του Αθηνιού είναι ανεπαρκές και ανασφαλές για το μέγεθος των αφίξεων τα σημαντικά πλεονεκτήματα που προσφέρει στον επισκέπτη εξ αιτίας της θέσεως του στην καλντέρα δεν έχουν αξιοποιηθεί ικανοποιητικά.
16. Η έλλειψη εμπορικού λιμανιού εμποδίζει την εισαγωγή κατασκευαστικών υλικών που θα αντικαθιστούσαν τα υλικά που τώρα εξορύσσονται στα νταμάρια. Με ένα τέτοιο λιμάνι τα νταμάρια θα μπορούσαν να χαν κλείσει .
17. Ο σχεδιασμός του οδικού δικτύου προκαλεί συμφόρηση και αυξάνει τις πιθανότητες ατυχημάτων σε πολλά σημεία.
18. Το κυκλοφοριακό σύστημα του νησιού έχει ελλιπή σήμανση με αποτέλεσμα να είναι δύσκολη και επικίνδυνη η οδήγηση ή το περπάτημα κατά μήκος των δρόμων
19. Το σύστημα στάθμευσης είναι ανεπαρκώς οργανωμένο , καθώς σε πολλές κοινότητες δεν υπάρχουν τέτοιοι χώροι .
20. Δεν υφίσταται ασφαλές δίκτυο πεζοδρόμων εντός και εκτός των οικισμών του νησιού με εξαίρεση τις εξολοκλήρου πεζοδρομημένες περιοχές των παραδοσιακών οικισμών.
21. Οι δημόσιες συγκοινωνίες δεν λειτουργούν ώστε να παρέχουν τις βέλτιστες υπηρεσίες στους κατοίκους και τους επισκέπτες του νησιού .
22. Το νερό στο Δήμο Θήρας ( αναφέρεται στον πρώην Δήμο Θήρας) δεν πληροί τις προδιαγραφές ποιότητας νερού της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
23. Το 40% των κτηρίων του νησιού δεν εξυπηρετούνται από τη δημόσια υπηρεσία ύδρευσης
24. Το υπάρχον δίκτυο αποχέτευσης δεν φτάνει σε όλες τις περιοχές των οικισμών . η ποιότητα κατασκευής αυτού του δικτύου δεν είναι ομοιόμορφη .
25. Δεν έχουν γίνει προσπαθειες εισαγωγής και αξιοποίησης εναλλακτικών καθαρών πηγών ενέργειας
26. Η ποιότητα των υποδομών εκπαίδευσης δεν είναι επαρκής ώστε να ανταποκριθεί στις αυξημένες μελλοντικές απαιτήσεις του νησιού .
27. Η περιορισμένη δυνατότητα παροχής υπηρεσιών υγείας καθιστά αναγκαία την εξασφάλιση αξιόπιστου συστήματος μεταφοράς επειγόντων περιστατικών απ όλες τις καιρικές συνθήκες
28. Η έλλειψη κανονισμών χωροθέτησης για οχλούσες χρήσεις έχει ως αποτέλεσμα τη διασπορά των βιοτεχνικών δραστηριοτήτων και την ανάμειξη τους με οικιστικές και τουριστικές χρήσεις.
29. Η προσταστία σηματικών ή και μοναδικών φυσικών περιοχών είναι από περιορισμένη έως ανύπαρκτη. Δύο είναι οι περιοχές προστασίας που έχουν προταθεί για ένταξη στο πρόγραμμα Νatura 2000. Μία από αυτές τις περιοχές συνορεύει με ενεργό λατομείο το οποίο θα έπρεπε να κλείσει. ( Αναφέρεται στις ήδη ενταγμένες στο πρόγραμμα natura –Ηφαίστειο και Βουνό Προφήτη Ηλία)
30. Με τον μη ολοκληρωμένο σχεδιασμό των παράκτιων περιοχών, λαμβάνουν χώρα τμηματικές παρεμβάσεις κατά μήκος των ακτών που δημιουργούν περιβαλλοντικά καιάλλα προβλήματα.
31. Το υφιστάμενο τριζωνικό σύστημα διαχείρισης της γης είναι ανεπαρκές για να περιορίσει την αυθαίρετη και ανεξέλεγκτη δόμηση.
32. Η διαδικασία της προετοιμασίας και έγκρισης σχεδίων επέκτασης της πόλης είναι περίπλοκη, επίπονη και απαιτεί πολύ χρόνο
33. Η εφαρμογή του οικοδομικού κανονισμού δεν είναι αποτελεσματική εξαιτίας της περιορισμένης διαδικασίας ελέγχου, των ανεπαρκών επιθεωρήσεων στα κτήρια, και την έλλειψη επιπτώσεων που έχουν ως αποτέλεσμα την κατασκευή πολλών κτηρίων μη συμμορφούμενων με τους κανονισμούς.
34. Δεν υπάρχει ολοκληρωμένη προσέγγιση στη διαχείριση του νερού και αυτό οδηγεί σε απώλεια νερού από εναλλακτικές πηγές όπως το νερό της βροχής, το θαλασσινό νερό και το νερό που προέρχεται από τους βιολογικούς καθαρισμούς.
35. Η τρέχουσα μορφή της οικοδομικής δραστηριότητας αλλάζει τη συνοχή των ιστορικών οικιστικών τύπων.
36. Η έλλειψη μοντέρνων εξυπηρετήσεων μέσα στους παραδοσιακούς οικισμούς ωθεί τους κατοίκους να μετοικίσουν σε προαστιακού χαρακτήρα σπίτια έξω από τους οικισμούς.
37. Οι σύγχρονες πρακτικές οικοδομής δημιουργούν ακαλαίσθητες και διασκορπισμένες μορφές δόμησης.
Ας αναλογιστούμε τι έλεγε η ομάδα το 2004 , τι συμβαίνει σήμερα τι έχει βελτιωθεί ……. Και θα επανέλθουμε με κάποια επιπλέον σχόλια και για τις αναφορές αυτές…