Σάββατο 30 Οκτωβρίου 2010
Δημοσιογραφία =- blogger- Σαντορίνη ......
Ανήμερα της εθνικής εορτής προκλήθηκε κάποιο ζήτημα στο Καμάρι και γι αυτό το λόγο ακυρώθηκε η παρέλαση των παιδιών. Δεν προτίθεμαι να αναφερθώ ειδικά στο ζήτημα αυτό, απλά εξ αφορμής μιας άποψης απάντησης από το wishmaster είτε διαφωνείς -είτε όχι) , την οποία μπορείτε να βρείτε εδω, εγώ αναρωτιέμαι τί θα γινόταν αν με την ακύρωση της παρέλασης στο Καμάρι, άμεσα είχε δημιουργηθει ένα πλαίσιο επικοινωνίας ώστε α) να μην χτυπηθει η Σαντορίνη επικοινωνιακά ( θυμίζω τα άρθρα τα οποία προκλήθηκαν μετά από περιστατικό στο Εμπορείο.....β) Σιγά σιγά οι πολιτικοί στο νησί και όχι μόνο να δουν τα πραγματικά προβλήματα των χωριών.....Αυτό σημαίνει οτι αφού΄ήταν σίγουρο οτι κάτι θα γινόταν μήπως ήταν ωφελιμότερη κάποια άλλη στάση από πολλούς....... γ) κάποια στιγμή οι πολιτικοί της Αθήνας, και οι νομοθέτες για όλα αυτά τα προβλήματα πρέπει να δράσουν..... Γιατί δε ενδιαφέρθηκε κανένας τους για το τι συνέβη στο Καμάρι Σαντορίνης;
Παρασκευή 29 Οκτωβρίου 2010
Φωνή του Αιγαίου - Λυδία Καρρά
Πρόκειται για μία ταινία -ντοκιμαντέρ που καταγράφει το Αιγαίο: την αισθητική υποβάθμιση, την καταστροφή του οικοσυστήματος, την άναρχη δόμηση, τη ρύπανση…
Η ταινία της Λυδίας Καρρά, ανιχνεύει τις ιστορικές και κοινωνικές ρίζες των σημερινών εξελίξεων. Με αρχειακό υλικό παρουσιάζεται η εμπειρία των πολέμων και της οδυνηρής μετανάστευσης, η άνοδος της ναυτιλίας. Καταγράφεται ο λόγος μελετητών και αναμειγνύεται με τον λόγο και αντίλογο των κατοίκων. Ξαναγυρνώντας σε ίδιους τόπους διαφορετικές εποχές του χρόνου, εντοπίζονται οι ακραίες αλλαγές στους ρυθμούς ζωής.
Σ’ ένα άλλο επίπεδο, η ταινία πραγματεύεται τη σημασία της φύσης στη ζωή του ανθρώπου, την αξία της ομορφιάς του φυσικού και δομημένου χώρου. Ο φακός εγκλωβίζει αυτή την ομορφιά, όπου υπάρχει ακόμα αλώβητη. Τα λόγια του Ελύτη, σταθερή αναφορά στον κόσμο των ονείρων. Νέες, δημιουργικές ιδέες προβάλλουν … Όπως λέει κι ένας νησιώτης: «… το Αιγαίο είναι ένα καράβι που ταξιδεύει αιώνες. Το θέμα είναι εμείς τι θα αφήσουμε πίσω μας…»
Φυσικά δεν θα μπορούσε να λείψει η Σαντορίνη ........
για παρακολουθήστε το εδώ
Η ταινία της Λυδίας Καρρά, ανιχνεύει τις ιστορικές και κοινωνικές ρίζες των σημερινών εξελίξεων. Με αρχειακό υλικό παρουσιάζεται η εμπειρία των πολέμων και της οδυνηρής μετανάστευσης, η άνοδος της ναυτιλίας. Καταγράφεται ο λόγος μελετητών και αναμειγνύεται με τον λόγο και αντίλογο των κατοίκων. Ξαναγυρνώντας σε ίδιους τόπους διαφορετικές εποχές του χρόνου, εντοπίζονται οι ακραίες αλλαγές στους ρυθμούς ζωής.
Σ’ ένα άλλο επίπεδο, η ταινία πραγματεύεται τη σημασία της φύσης στη ζωή του ανθρώπου, την αξία της ομορφιάς του φυσικού και δομημένου χώρου. Ο φακός εγκλωβίζει αυτή την ομορφιά, όπου υπάρχει ακόμα αλώβητη. Τα λόγια του Ελύτη, σταθερή αναφορά στον κόσμο των ονείρων. Νέες, δημιουργικές ιδέες προβάλλουν … Όπως λέει κι ένας νησιώτης: «… το Αιγαίο είναι ένα καράβι που ταξιδεύει αιώνες. Το θέμα είναι εμείς τι θα αφήσουμε πίσω μας…»
Φυσικά δεν θα μπορούσε να λείψει η Σαντορίνη ........
για παρακολουθήστε το εδώ
Πέμπτη 28 Οκτωβρίου 2010
Οινοποιείο Κορωναίου στον Κολωνό
Οινοποιείο Κορωναίου στον Κολωνό
Η Αττική και τα Μεσόγεια γενικότερα, είχαν από πολύ παλιά, μάλλον από τότε που ακόμα ο Περικλής δεν είχε κάνει την εμφάνιση του, παράδοση στο κρασί. Γενιές ολόκληρες έζησαν με την παραγωγή και εκμετάλλευση του οίνου. Υπήρχαν μονάδες μέσα στα όρια του πολεοδομικού ιστού της κεντρικής Αθήνας, που προμήθευαν ταβέρνες και καπηλειά, σπίτια και γείτονες. Σταδιακά, τα χρόνια πέρασαν, η Αθήνα αστικοποιήθηκε σε μεγάλο βαθμό, οι μικρές μονάδες παραγωγής κρασιού λόγω τιμών αλλά και λόγω της εκ φύσεως τεχνολογικής εξέλιξης στο κομμάτι της παραγωγής που απαιτούσε χώρο, έφυγαν πια για άλλα μέρη προς τα Μεσόγεια ή αλλού.
Σταθήκαμε στη μικρή μπλε, σιδερένια πόρτα της εισόδου επί της Κρέοντος. Το πρώτο πράγμα που έρχεται, σε κατακλύζει και διεγείρει τις αισθήσεις σου, είναι αυτή η μυρωδιά του μούστου και του κρασιού, του οινοπνεύματος στον αέρα που θυμίζει πολλά. Στιγμές χαράς και λύπης, Κυριακάτικα γεύματα που ίσως εξελίχτηκαν λίγο πιο μεθυσμένα, ευφορία και χορός, καπηλειά και κουτούκια στη Θεσσαλονίκη και στα Νησιά, αλλά και εξοντωτικές βραδιές σε Αγγλικές pub! Στιγμές που όλοι λίγο πολύ έχουν ζήσει.
Αφήνω το ποδήλατο δίπλα σε ένα αρκετά θηριώδη βασιλικό, και κοιτάζω γύρω μου. Μεγάλες ανοξείδωτες δεξαμενές, στέκουν στην αυλή σαν μικροί πύργοι, διαφόρων διαστάσεων βαρέλια εδώ και εκεί, εργαλεία για την παρασκευή του οίνου, και δύο σκυλάκια να χαζεύουν την κίνηση από ένα μπαλκόνι στον 1ο όροφο. Εδώ νιώθεις την οικογένεια, εδώ είναι "σπίτι". Και η αλήθεια είναι πως, μέχρι πριν κάποια χρόνια, ο 1ος όροφος του κτιρίου, που πρέπει να χτίστηκε εκεί γύρω στη δεκαετία του 40, ίσως και πιο παλιά, ήταν το σπίτι της οικογένειας Κορωναίου.
Μπαίνουμε μέσα στο μισοσκότεινο χώρο υποδοχής, με τις δεξαμενές και πάλι κυρίαρχες στο χώρο και τη μυρωδιά να είναι πια μεθυστική, όπως το προϊόν άλλωστε. Στο βάθος, άδεια μπουκάλια περιμένουν τους πελάτες να κοπιάσουν, ζυγαριές περιμένουν να ζυγίσουν τους ασκούς του κρασιού που εφοδιάζουν ουκ ολίγες ταβέρνες και εστιατόρια σε όλη την πρωτεύουσα και την επαρχία. Και στα αριστερά, ένα δωμάτιο γεμάτο ιστορία, να λούζεται στο μεσημεριανό ήλιο από το μικρό παράθυρο, το μικρό "κέντρο αποφάσεων" της οικογενειακής επιχείρησης. Εκεί συναντάμε την Νατάσα Κορωναίου, αδερφή του Μιχ. Κορωναίου και δεύτερος πόλος της οινοποιίας.
Ζεστή χειραψία, πράα, ήρεμη, ζυγίζει τα λόγια της... Λογικό, δε μας ξέρει και μάλλον δεν ήξερε και για την άφιξή μας! Σιγά, σιγά, αφού λίγο αρχίζουν τα λόγια και τα μάτια να συνεννοούνται, να εμπιστεύονται, η κουβέντα "λιώνει". Η κα. Νατάσα όπως και ο κ. Μιχάλης, μεγάλωσε εδώ, σε αυτό το κομμάτι γης, ανάμεσα σε κρασιά και σταφύλια, σε μυρωδιές και βαρέλια. Αγάπησε το επάγγελμα ειλικρινά, το Κολωνό, που όπως μας λέει, μέχρι τη δεκαετία του '80, ήταν άλλος τόπος, με φαρδιά κτήματα, σπίτια με αυλές, μεγάλα, μικρά, με χρώματα και διακοσμητικά στους τοίχους και στα μπαλκόνια. Μια άλλη Αθήνα. Μετά ήρθε η πρωτεύουσα της εσωτερικής μετανάστευσης, της ελπίδας για μια καλύτερη ζωή, της δημιουργίας μιας λαϊκής, εργατικής συνοικίας. Δεν είναι άσχημα, απλά πολύ διαφορετικά, σε σχέση με την "άπλα" που υπήρχε παλιά.
Δοκιμαστικοί σωλήνες, μικρά οικογενειακά κειμήλια, ποτήρια δοκιμασίας οίνου, ένα αφημένο πανωφόρι στην ντουλάπα, ένα παλιό σκονισμένο μπουκάλι με κρασί, παλιές φωτογραφίες ορίζουν το χώρο. Κοιτάζω μια φωτογραφία μιας νέας και μαυροφορούσας γυναίκας που δεσπόζει στον τοίχο δίπλα μου. Η Γιαγιά τους. Χήρα από πολύ νέα, αναγκάστηκε να βάλει τη "μαντήλα" στο νησί της Σαντορίνης, όπως όριζαν τα έθιμα και οι παραδόσεις. Θα σταθούμε για λίγο στη λέξη "Σαντορίνη" που εμφανίζεται και στην κάρτα της επιχείρησης. Από εκεί ξεκινά η ιστορία της οικογένειας, αφού τα κτήματά που είχαν στην κατοχή τους, έδιναν ωραίο σταφύλι και πάντα ασχολούνταν από γενιά σε γενιά, με την καλλιέργεια και παραγωγή κρασιού. Κάποια στιγμή, ο Π. Κορωναίος πήρε την απόφαση και κατέβηκε στην Αθήνα για να επεκτείνει την οικογενειακή επιχείρηση. Και μάλλον έπραξε πολύ καλά, αν κρίνει κανείς από την επιτυχημένη πορεία τους μέχρι τώρα αλλά και τον κόσμο που έρχεται που και που κατά τη διάρκεια της κουβεντούλας μας να μας "διακόψει" και ψωνίζει είτε για την επιχείρηση του, είτε για το σπίτι του. Φυσικά και είναι δύσκολη δουλειά, φυσικά και ο ανταγωνισμός είναι πια μεγάλος, αλλά αν έχεις καλό και τίμιο προϊόν μπορείς να πορευτείς αξιοπρεπώς. Και εδώ η τιμιότητα και η αγάπη για αυτό που κάνουν ξεχειλίζει. Το νιώθω σε κάθε κίνηση, σε κάθε λέξη για το κρασί, για τη ζωή της Νατάσας, του εργάτη που έξω στις δεξαμενές ζυγίζει, φροντίζει, μιλά στους πελάτες. Από το παράθυρο χαζεύω την πίσω αυλή, όπου και το "πατητήρι", το μέρος που ξεφορτώνουν τα σταφύλια που έρχονται από τα οικογενειακά κτήματα στη Σαντορίνη και στη Νεμέα, αλλά και από άλλους γεωργούς των περιοχών αυτών, αφού η παραγωγή δεν φτάνει από τα ιδιόκτητα κτήματα. Πάντα με προσεκτικά επιλεγμένους συνεργάτες. Βγαίνουμε μια βόλτα έξω, να δοκιμάσουμε και το κρασάκι μας.
Η κυρία Νατάσα, που επιμένει να μη τη λέμε κυρία, προσφέρει το κρασί να δοκιμάσουμε. Γεμίζει το ποτήρι κατευθείαν από τη δεξαμενή, κάτι που οποιοσδήποτε θέλει μπορεί να κάνει. Να δοκιμάσει, να γευτεί επί τόπου και να αγοράσει. Αγιωργίτικο από τη Νεμέα, με όμορφο ανοιχτό ρουμπινί χρώμα, δυνατή γεύση, ιδιαίτερο άρωμα. Αλλά αυτό που είναι μικρή αποκάλυψη, είναι η Ρετσίνα μεσογείων, παρεξηγημένη αρκετά πια, που όμως εδώ "βρίσκει" τον καλύτερό της ευατό, με ένα ευγενικό άρωμα και υφή. Όχι υπερβολικά ρετσινάτη, αλλά φίνα, βελούδινη στο στόμα, ευχάριστη, γλυκόπιοτη. Συνεχίζουμε ακάθεκτοι, γελάμε με το κίνδυνο να γίνουμε λίγο ζαλισμένοι παραπάνω μεσημεριάτικα. Περνάμε σε ένα κοκκινέλι από τη Σαντορίνη, που αποκαλύπτεται ιδιαίτερο, ζωηρό με καλές τανίνες, όχι όμως υπερβολικές, ένα μεστό κρασί για τα φαγητά της ελληνικής κουζίνας, το καθημερινό τραπέζι. Τίμιο. Καθάριο. Θα πάρω φυσικά ένα μπουκαλάκι. (Όχι, θα το άφηνα!)
Χαζεύω και πάλι το χώρο, νιώθεις μια καλή ενέργεια να κυλά, την ιστορία να βρέχει κάθε σου βήμα, να περνά σαν αέρας από τους τοίχους και τις πόρτες που αφήνουν αχνά να μπαίνει το φως. Ξαφνικά, έρχεται και από τις δουλειές του ο Μιχάλης Κορωναίος, μας δίνει το χέρι, σφιχτή καθαρή χειραψία, καθαρό βλέμμα. Γνωρίζει την Κ., ρωτά τα νέα μας, του δίνουμε τα συγχαρητήριά μας για τη δουλειά του, τον κόπο του. Που προφανώς αποδίδει. Πιο πριν μιλούσαμε με την Νατάσα για την πορεία του ελληνικού κρασιού, που σίγουρα κάνει κάποια καλά βήματα. Αλλά όπως θα καταλήξουμε να συμφωνήσουμε, υπάρχει και πάλι διάχυτη, αυτή η ανησυχία της επιπόλαιης ενασχόλησης ορισμένων Ελλήνων με άγνωστους τομείς που τους ενδιαφέρει μόνο το εύκολο κέρδος και όχι ο κόπος. Το σταφύλι φαίνεται να έχει γίνει μόδα, παρουσιάζει πλεονεκτήματα κέρδους, απασχόλησης και αγοραστικής, κοινωνικής αναγνώρισης. Αλλά θέλει προσοχή. Το σταφύλι έχει κόπο, θέλει φροντίδα, γνώση, αγάπη, κούραση. Ελοχεύει λοιπόν και εδώ ο κίνδυνος, η "αθάνατη" ασθένεια του άσχετου, που μπαίνει στη δουλειά αυτή όχι από μεράκι, αλλά από ανάγκη για εύκολο κέρδος, να καταστρέψει την οποιαδήποτε καλή πορεία του Ελληνικού αμπελώνα. Ας ελπίσουμε ο κλάδος να διαφυλάξει τα του οίκου του και οι καταναλωτές να επιβραβεύουν τους άξιους.
Η κουβέντα γίνεται όλο και πιο χαλαρή, η ώρα κυλά ευχάριστα, νιώθουμε με την Κ. πως ίσως τους καθυστερούμε και τους ανθρώπους. Αλλά είναι τόσο καλή η ενέργειά τους, οι λέξεις που ανταλλάσσονται που δε σου κάνει καρδιά να φύγεις. Κυλάει η γλώσσα σε μονοπάτια πιο προσωπικά, τα θέλω στις ζωές μας, το θέατρο, τις μουσικές, τον πολιτισμό, κουβέντες που ταιριάζουν με του οίνου τη συντροφιά. Και στο τέλος έρχεται μια μικρή αποκάλυψη.
Πριν από 18 περίπου χρόνια, ο Μιχάλης, έβαλε σε ένα βαρέλι τα πιο διαλεχτά σταφύλια, σχεδόν διαλεγμένα με το χέρι και προφανώς μαζί με αυτά έβαλε και πολύ τέχνη και αγάπη εκείνη τη στιγμή για το πιθανό αποτέλεσμα. Και η μαγεία της "χημείας" συντελέστηκε. Μια από τις καλύτερες σοδειές λοιπόν, έβγαλε μετά από χρόνια ένα Βυσσάντο, αυτό το χαρακτηριστικό γλυκό κρασί της Σαντορίνης που ξεσηκώνει ουρανίσκους και μύτες, σε ένα αποτέλεσμα εκρηκτικό, άριστο, μοναδικό που όποιοι το έχουν δοκιμάσει έχουν μείνει αμίλητοι. Με τα μάτια ορθάνοιχτα και ένα σοκ. Ανάμεσά τους και άνθρωποι του χώρου που ξέρουν πολύ καλά τη δουλειά τους. Σε μικρά μπουκαλάκια των 375ml, σταδιακά χάνεται, καταναλώνεται και φεύγει. Η Νατάσα λέει, πως όταν άνοιξαν το βαρέλι και μετά το πήγαν για το πλύσιμο, δεν έχει ξαναμυρίσει τέτοιο άρωμα στη ζωή της. Το βλέπεις στα μάτια της που λαμπυρίζουν πως το νιώθει, το βλέπει εκείνη τη στιγμή μπροστά της, δε λέει ψέματα. Ήταν Θείο δώρο αυτό, δικαίωση της δουλειάς τους. Κοιτάζω το Μιχάλη και γνέφει καταφατικά περήφανος. Ευτυχία για τον παραγωγό, σκέφτομαι. Μοναδική αίσθηση. Λίγα λοιπόν, μικρά οινικά θαύματα, κλεισμένα σε μικρό γυαλί, μάλλον περιμένουν κάποιους τυχερούς... Δεν θα ξαναγίνει κάτι τέτοιο.
Έρχεται η ώρα να φύγουμε. Καιρός ήταν σκέφτομαι, μάλλον τους ταλαιπωρούμε με τις ερωτήσεις μας τους ανθρώπους. Χαμογελάμε όλοι, χαλαρά σώματα, χαλαρά νεύματα. Τους ευχαριστούμε θερμά που μας άνοιξαν ουσιαστικά το "σπίτι" τους. Στεκόμαστε στην είσοδο, αναμφίβολα τα ποδήλατα τους προκαλούν την περιέργεια, τα χαίρονται.
Δίνουμε υπόσχεση να τα ξαναπούμε, άλλωστε τα κρασιά τους είναι τόσο άξια που αξίζει όχι μια, αλλά πολλές ακόμα επισκέψεις. Ένιωσα όταν έφευγα από αυτή τη μικρή όαση στο κέντρο της Αθήνας, ότι κουβαλούσα μέσα μου λίγο από την αγνότητα της υπαίθρου, της γνήσιας αυτής Ελληνικής ψυχής. Κάτι που και εκεί δεν το βρίσκεις εύκολα πια. Καθώς χαιρετούσα το Μιχάλη και την Νατάσα Κορωναίου, ένιωσα ότι είχα γνωρίσει δύο πολύ ξεχωριστούς ανθρώπους, που εκπέμπουν πολιτισμό, δεν τον κραυγάζουν, φαίνεται άλλωστε στα πρόσωπά τους και στα μπλε μάτια τους. Και στην ταπεινότητά τους. Είναι πάρα πολύ συγκινητικό, να ανακαλύπτεις ακόμα στην εποχή μας τέτοιους ανθρώπους, που αγαπάνε τόσο αυτό που κάνουν. Και αυτό φαίνεται σε κάθε τους κίνηση, σε κάθε τους λέξη, σε κάθε σταγόνα από το κρασί τους. Και νιώθω πως είναι και πολύ ωραίο να έχεις και τη δυνατότητα, μέσω ενός blog, να μοιράζεσαι μια τέτοια ιστορία. Συμφέροντα δεν έχω ούτε και με νοιάζει. Αλλά νομίζω πως αξίζει τόσο πολύ να δείχνεις σε μια Ελλάδα που μιζεριάζει με τόσα, αυτές τις τίμιες προσπάθειες ανθρώπων, με Α κεφαλαίο. Πήρα το ποδήλατο, έκανα πετάλι, και ένιωσα υπέροχα. Ένιωσα αγάπη για τη ζωή. Μοναδικό!
Το τελευταίο εναπομένον οινοποιείο στο Δήμο Αθηναίων
Τα μικρά ποδήλατα διασχίζουν αθόρυβα τα στενά του Κολωνού. Εδώ ακόμα κάποια παιδιά παίζουν στο δρόμο, ορισμένα σπίτια έχουν αυλές, μυρίζει ξύλο και γρασίδι, έχει ακόμα αίσθηση γειτονιάς. Κάνει γλυκιά ψύχρα, το νιώθουμε με τη φίλη Κ. στο δέρμα, τα κοντομάνικα ζητάνε μάλλον τα μανίκια τους. Από χθες γύρισε λίγο ο καιρός. Φθινόπωρο στην Αθήνα, και οι βόλτες με το ποδήλατο είναι ιδανικές. Φθινόπωρο και η εποχή που ο ευλογημένος και δοξασμένος καρπός του σταφυλιού, έχει μαζευτεί απ' όλη την Ελλάδα και μπαίνει πια στα βαρέλια, ζυμώνεται, παράγει μούστο για μουσταλευριά, γίνεται πια τσίπουρο στη Μακεδονία και στη Θεσσαλία, ρακί στην Κρήτη και αλλού.
Η Αττική και τα Μεσόγεια γενικότερα, είχαν από πολύ παλιά, μάλλον από τότε που ακόμα ο Περικλής δεν είχε κάνει την εμφάνιση του, παράδοση στο κρασί. Γενιές ολόκληρες έζησαν με την παραγωγή και εκμετάλλευση του οίνου. Υπήρχαν μονάδες μέσα στα όρια του πολεοδομικού ιστού της κεντρικής Αθήνας, που προμήθευαν ταβέρνες και καπηλειά, σπίτια και γείτονες. Σταδιακά, τα χρόνια πέρασαν, η Αθήνα αστικοποιήθηκε σε μεγάλο βαθμό, οι μικρές μονάδες παραγωγής κρασιού λόγω τιμών αλλά και λόγω της εκ φύσεως τεχνολογικής εξέλιξης στο κομμάτι της παραγωγής που απαιτούσε χώρο, έφυγαν πια για άλλα μέρη προς τα Μεσόγεια ή αλλού.
Και όμως. Μια οικογενειακή μονάδα, που ξεκίνησε την πορεία της εδώ και τουλάχιστον 60 ίσως και παραπάνω χρόνια, αντιστέκεται ακόμα σε πείσμα των καιρών και διατηρεί ένα μικρό, μαζεμένο σε ένα στρέμμα οινοποιείο που στάζει από ιστορία πάνω σε κάθε σοβά, σε κάθε σου βήμα.
Το "Εργαστήριο Οίνου Μιχ. Π. Κορωναίου", ίσως δεν το προσέξεις, έτσι όπως βρίσκεται απέναντι από το παλιό ανακαινισμένο πια Καπνεργοστάσιο, στην οδό Λένορμαν 183 και Κρέοντος, αφού δεν "φωνάζει" με την παρουσία του. Διακριτικό, ήρεμο όπως και οι άνθρωποι που το "τρέχουν", διαθέτει ακόμα στο μερακλίδικο κοινό της Αθήνας και όχι μόνο, "Μούστο, Ρετσίνα Μεσογείων, Βυσσάντο και Κοκκινέλι Σαντορίνης καθώς και Βαρέλια Δρύινα-Καστανιές", όπως αναγράφεται και στην κάρτα της επιχείρησης.
Στην είσοδο |
Σταθήκαμε στη μικρή μπλε, σιδερένια πόρτα της εισόδου επί της Κρέοντος. Το πρώτο πράγμα που έρχεται, σε κατακλύζει και διεγείρει τις αισθήσεις σου, είναι αυτή η μυρωδιά του μούστου και του κρασιού, του οινοπνεύματος στον αέρα που θυμίζει πολλά. Στιγμές χαράς και λύπης, Κυριακάτικα γεύματα που ίσως εξελίχτηκαν λίγο πιο μεθυσμένα, ευφορία και χορός, καπηλειά και κουτούκια στη Θεσσαλονίκη και στα Νησιά, αλλά και εξοντωτικές βραδιές σε Αγγλικές pub! Στιγμές που όλοι λίγο πολύ έχουν ζήσει.
Αφήνω το ποδήλατο δίπλα σε ένα αρκετά θηριώδη βασιλικό, και κοιτάζω γύρω μου. Μεγάλες ανοξείδωτες δεξαμενές, στέκουν στην αυλή σαν μικροί πύργοι, διαφόρων διαστάσεων βαρέλια εδώ και εκεί, εργαλεία για την παρασκευή του οίνου, και δύο σκυλάκια να χαζεύουν την κίνηση από ένα μπαλκόνι στον 1ο όροφο. Εδώ νιώθεις την οικογένεια, εδώ είναι "σπίτι". Και η αλήθεια είναι πως, μέχρι πριν κάποια χρόνια, ο 1ος όροφος του κτιρίου, που πρέπει να χτίστηκε εκεί γύρω στη δεκαετία του 40, ίσως και πιο παλιά, ήταν το σπίτι της οικογένειας Κορωναίου.
Μπαίνουμε μέσα στο μισοσκότεινο χώρο υποδοχής, με τις δεξαμενές και πάλι κυρίαρχες στο χώρο και τη μυρωδιά να είναι πια μεθυστική, όπως το προϊόν άλλωστε. Στο βάθος, άδεια μπουκάλια περιμένουν τους πελάτες να κοπιάσουν, ζυγαριές περιμένουν να ζυγίσουν τους ασκούς του κρασιού που εφοδιάζουν ουκ ολίγες ταβέρνες και εστιατόρια σε όλη την πρωτεύουσα και την επαρχία. Και στα αριστερά, ένα δωμάτιο γεμάτο ιστορία, να λούζεται στο μεσημεριανό ήλιο από το μικρό παράθυρο, το μικρό "κέντρο αποφάσεων" της οικογενειακής επιχείρησης. Εκεί συναντάμε την Νατάσα Κορωναίου, αδερφή του Μιχ. Κορωναίου και δεύτερος πόλος της οινοποιίας.
Ζεστή χειραψία, πράα, ήρεμη, ζυγίζει τα λόγια της... Λογικό, δε μας ξέρει και μάλλον δεν ήξερε και για την άφιξή μας! Σιγά, σιγά, αφού λίγο αρχίζουν τα λόγια και τα μάτια να συνεννοούνται, να εμπιστεύονται, η κουβέντα "λιώνει". Η κα. Νατάσα όπως και ο κ. Μιχάλης, μεγάλωσε εδώ, σε αυτό το κομμάτι γης, ανάμεσα σε κρασιά και σταφύλια, σε μυρωδιές και βαρέλια. Αγάπησε το επάγγελμα ειλικρινά, το Κολωνό, που όπως μας λέει, μέχρι τη δεκαετία του '80, ήταν άλλος τόπος, με φαρδιά κτήματα, σπίτια με αυλές, μεγάλα, μικρά, με χρώματα και διακοσμητικά στους τοίχους και στα μπαλκόνια. Μια άλλη Αθήνα. Μετά ήρθε η πρωτεύουσα της εσωτερικής μετανάστευσης, της ελπίδας για μια καλύτερη ζωή, της δημιουργίας μιας λαϊκής, εργατικής συνοικίας. Δεν είναι άσχημα, απλά πολύ διαφορετικά, σε σχέση με την "άπλα" που υπήρχε παλιά.
Η Γιαγιά της οικογένειας από τη Σαντορίνη |
Δοκιμαστικοί σωλήνες, μικρά οικογενειακά κειμήλια, ποτήρια δοκιμασίας οίνου, ένα αφημένο πανωφόρι στην ντουλάπα, ένα παλιό σκονισμένο μπουκάλι με κρασί, παλιές φωτογραφίες ορίζουν το χώρο. Κοιτάζω μια φωτογραφία μιας νέας και μαυροφορούσας γυναίκας που δεσπόζει στον τοίχο δίπλα μου. Η Γιαγιά τους. Χήρα από πολύ νέα, αναγκάστηκε να βάλει τη "μαντήλα" στο νησί της Σαντορίνης, όπως όριζαν τα έθιμα και οι παραδόσεις. Θα σταθούμε για λίγο στη λέξη "Σαντορίνη" που εμφανίζεται και στην κάρτα της επιχείρησης. Από εκεί ξεκινά η ιστορία της οικογένειας, αφού τα κτήματά που είχαν στην κατοχή τους, έδιναν ωραίο σταφύλι και πάντα ασχολούνταν από γενιά σε γενιά, με την καλλιέργεια και παραγωγή κρασιού. Κάποια στιγμή, ο Π. Κορωναίος πήρε την απόφαση και κατέβηκε στην Αθήνα για να επεκτείνει την οικογενειακή επιχείρηση. Και μάλλον έπραξε πολύ καλά, αν κρίνει κανείς από την επιτυχημένη πορεία τους μέχρι τώρα αλλά και τον κόσμο που έρχεται που και που κατά τη διάρκεια της κουβεντούλας μας να μας "διακόψει" και ψωνίζει είτε για την επιχείρηση του, είτε για το σπίτι του. Φυσικά και είναι δύσκολη δουλειά, φυσικά και ο ανταγωνισμός είναι πια μεγάλος, αλλά αν έχεις καλό και τίμιο προϊόν μπορείς να πορευτείς αξιοπρεπώς. Και εδώ η τιμιότητα και η αγάπη για αυτό που κάνουν ξεχειλίζει. Το νιώθω σε κάθε κίνηση, σε κάθε λέξη για το κρασί, για τη ζωή της Νατάσας, του εργάτη που έξω στις δεξαμενές ζυγίζει, φροντίζει, μιλά στους πελάτες. Από το παράθυρο χαζεύω την πίσω αυλή, όπου και το "πατητήρι", το μέρος που ξεφορτώνουν τα σταφύλια που έρχονται από τα οικογενειακά κτήματα στη Σαντορίνη και στη Νεμέα, αλλά και από άλλους γεωργούς των περιοχών αυτών, αφού η παραγωγή δεν φτάνει από τα ιδιόκτητα κτήματα. Πάντα με προσεκτικά επιλεγμένους συνεργάτες. Βγαίνουμε μια βόλτα έξω, να δοκιμάσουμε και το κρασάκι μας.
Το "πατητήρι" |
Καθώς ένας πελάτης απασχολεί την κυρία Νατάσα, βρίσκουμε την ευκαιρία με την Κ. να περπατήσουμε στη όμορφη αυλή, μια εικόνα σαν καρτ ποστάλ από παλιά, σε αντιδιαστολή με τις καινούριες χρωματιστές πολυκατοικίες που δεσπόζουν πίσω από τους τοίχους της. Το μάτι παρατηρεί το φορτηγό με τη μπλε πινακίδα, τα μουσκεμένα βαρέλια από τις βροχές των προηγούμενων ημερών που καθρεφτίζουν πάνω τους μια υπέροχη λεμονιά, που μοσχομυρίζει και ας ακόμα τα λεμόνια της δεν είναι έτοιμα. Μια μικρή βιοτεχνική όαση, δίπλα στη Λένορμαν! Μου φαίνεται πολύ γλυκό και ωραίο, μια αντίθεση. Πληροφορούμαστε μάλιστα, πως εδώ έχουν γυριστεί και 2 σκηνές από τη νέα ταινία "Μαχαιροβγάλτης" (Θεός φυλάξοι) του Γιάννη Οικονομίδη, που βγαίνει στις αίθουσες στις 4/11/2010. Περιδιαβαίνουμε στην αυλή σαν μικρά παιδιά και κοιτάμε. Παίζουμε με τα λιμνάζοντα νερά. Κοιτάμε μέσα στο πατητήρι. Παιδιά της πόλης εμείς, ανακαλύπτουμε στην καρδιά της Αθήνας το σταφύλι.
Δοκιμάζοντας τα κόκκινα... |
Νατάσα Κορωναίου και Miss Catalina |
Η κυρία Νατάσα, που επιμένει να μη τη λέμε κυρία, προσφέρει το κρασί να δοκιμάσουμε. Γεμίζει το ποτήρι κατευθείαν από τη δεξαμενή, κάτι που οποιοσδήποτε θέλει μπορεί να κάνει. Να δοκιμάσει, να γευτεί επί τόπου και να αγοράσει. Αγιωργίτικο από τη Νεμέα, με όμορφο ανοιχτό ρουμπινί χρώμα, δυνατή γεύση, ιδιαίτερο άρωμα. Αλλά αυτό που είναι μικρή αποκάλυψη, είναι η Ρετσίνα μεσογείων, παρεξηγημένη αρκετά πια, που όμως εδώ "βρίσκει" τον καλύτερό της ευατό, με ένα ευγενικό άρωμα και υφή. Όχι υπερβολικά ρετσινάτη, αλλά φίνα, βελούδινη στο στόμα, ευχάριστη, γλυκόπιοτη. Συνεχίζουμε ακάθεκτοι, γελάμε με το κίνδυνο να γίνουμε λίγο ζαλισμένοι παραπάνω μεσημεριάτικα. Περνάμε σε ένα κοκκινέλι από τη Σαντορίνη, που αποκαλύπτεται ιδιαίτερο, ζωηρό με καλές τανίνες, όχι όμως υπερβολικές, ένα μεστό κρασί για τα φαγητά της ελληνικής κουζίνας, το καθημερινό τραπέζι. Τίμιο. Καθάριο. Θα πάρω φυσικά ένα μπουκαλάκι. (Όχι, θα το άφηνα!)
Χαζεύω και πάλι το χώρο, νιώθεις μια καλή ενέργεια να κυλά, την ιστορία να βρέχει κάθε σου βήμα, να περνά σαν αέρας από τους τοίχους και τις πόρτες που αφήνουν αχνά να μπαίνει το φως. Ξαφνικά, έρχεται και από τις δουλειές του ο Μιχάλης Κορωναίος, μας δίνει το χέρι, σφιχτή καθαρή χειραψία, καθαρό βλέμμα. Γνωρίζει την Κ., ρωτά τα νέα μας, του δίνουμε τα συγχαρητήριά μας για τη δουλειά του, τον κόπο του. Που προφανώς αποδίδει. Πιο πριν μιλούσαμε με την Νατάσα για την πορεία του ελληνικού κρασιού, που σίγουρα κάνει κάποια καλά βήματα. Αλλά όπως θα καταλήξουμε να συμφωνήσουμε, υπάρχει και πάλι διάχυτη, αυτή η ανησυχία της επιπόλαιης ενασχόλησης ορισμένων Ελλήνων με άγνωστους τομείς που τους ενδιαφέρει μόνο το εύκολο κέρδος και όχι ο κόπος. Το σταφύλι φαίνεται να έχει γίνει μόδα, παρουσιάζει πλεονεκτήματα κέρδους, απασχόλησης και αγοραστικής, κοινωνικής αναγνώρισης. Αλλά θέλει προσοχή. Το σταφύλι έχει κόπο, θέλει φροντίδα, γνώση, αγάπη, κούραση. Ελοχεύει λοιπόν και εδώ ο κίνδυνος, η "αθάνατη" ασθένεια του άσχετου, που μπαίνει στη δουλειά αυτή όχι από μεράκι, αλλά από ανάγκη για εύκολο κέρδος, να καταστρέψει την οποιαδήποτε καλή πορεία του Ελληνικού αμπελώνα. Ας ελπίσουμε ο κλάδος να διαφυλάξει τα του οίκου του και οι καταναλωτές να επιβραβεύουν τους άξιους.
Η κουβέντα γίνεται όλο και πιο χαλαρή, η ώρα κυλά ευχάριστα, νιώθουμε με την Κ. πως ίσως τους καθυστερούμε και τους ανθρώπους. Αλλά είναι τόσο καλή η ενέργειά τους, οι λέξεις που ανταλλάσσονται που δε σου κάνει καρδιά να φύγεις. Κυλάει η γλώσσα σε μονοπάτια πιο προσωπικά, τα θέλω στις ζωές μας, το θέατρο, τις μουσικές, τον πολιτισμό, κουβέντες που ταιριάζουν με του οίνου τη συντροφιά. Και στο τέλος έρχεται μια μικρή αποκάλυψη.
Πριν από 18 περίπου χρόνια, ο Μιχάλης, έβαλε σε ένα βαρέλι τα πιο διαλεχτά σταφύλια, σχεδόν διαλεγμένα με το χέρι και προφανώς μαζί με αυτά έβαλε και πολύ τέχνη και αγάπη εκείνη τη στιγμή για το πιθανό αποτέλεσμα. Και η μαγεία της "χημείας" συντελέστηκε. Μια από τις καλύτερες σοδειές λοιπόν, έβγαλε μετά από χρόνια ένα Βυσσάντο, αυτό το χαρακτηριστικό γλυκό κρασί της Σαντορίνης που ξεσηκώνει ουρανίσκους και μύτες, σε ένα αποτέλεσμα εκρηκτικό, άριστο, μοναδικό που όποιοι το έχουν δοκιμάσει έχουν μείνει αμίλητοι. Με τα μάτια ορθάνοιχτα και ένα σοκ. Ανάμεσά τους και άνθρωποι του χώρου που ξέρουν πολύ καλά τη δουλειά τους. Σε μικρά μπουκαλάκια των 375ml, σταδιακά χάνεται, καταναλώνεται και φεύγει. Η Νατάσα λέει, πως όταν άνοιξαν το βαρέλι και μετά το πήγαν για το πλύσιμο, δεν έχει ξαναμυρίσει τέτοιο άρωμα στη ζωή της. Το βλέπεις στα μάτια της που λαμπυρίζουν πως το νιώθει, το βλέπει εκείνη τη στιγμή μπροστά της, δε λέει ψέματα. Ήταν Θείο δώρο αυτό, δικαίωση της δουλειάς τους. Κοιτάζω το Μιχάλη και γνέφει καταφατικά περήφανος. Ευτυχία για τον παραγωγό, σκέφτομαι. Μοναδική αίσθηση. Λίγα λοιπόν, μικρά οινικά θαύματα, κλεισμένα σε μικρό γυαλί, μάλλον περιμένουν κάποιους τυχερούς... Δεν θα ξαναγίνει κάτι τέτοιο.
Έρχεται η ώρα να φύγουμε. Καιρός ήταν σκέφτομαι, μάλλον τους ταλαιπωρούμε με τις ερωτήσεις μας τους ανθρώπους. Χαμογελάμε όλοι, χαλαρά σώματα, χαλαρά νεύματα. Τους ευχαριστούμε θερμά που μας άνοιξαν ουσιαστικά το "σπίτι" τους. Στεκόμαστε στην είσοδο, αναμφίβολα τα ποδήλατα τους προκαλούν την περιέργεια, τα χαίρονται.
Δύο Υπέροχοι Άνθρωποι. Μιχάλης Κορωναίος και Νατάσα Κορωναίου. Αδέρφια στη ζωή και στη δουλειά. |
Δίνουμε υπόσχεση να τα ξαναπούμε, άλλωστε τα κρασιά τους είναι τόσο άξια που αξίζει όχι μια, αλλά πολλές ακόμα επισκέψεις. Ένιωσα όταν έφευγα από αυτή τη μικρή όαση στο κέντρο της Αθήνας, ότι κουβαλούσα μέσα μου λίγο από την αγνότητα της υπαίθρου, της γνήσιας αυτής Ελληνικής ψυχής. Κάτι που και εκεί δεν το βρίσκεις εύκολα πια. Καθώς χαιρετούσα το Μιχάλη και την Νατάσα Κορωναίου, ένιωσα ότι είχα γνωρίσει δύο πολύ ξεχωριστούς ανθρώπους, που εκπέμπουν πολιτισμό, δεν τον κραυγάζουν, φαίνεται άλλωστε στα πρόσωπά τους και στα μπλε μάτια τους. Και στην ταπεινότητά τους. Είναι πάρα πολύ συγκινητικό, να ανακαλύπτεις ακόμα στην εποχή μας τέτοιους ανθρώπους, που αγαπάνε τόσο αυτό που κάνουν. Και αυτό φαίνεται σε κάθε τους κίνηση, σε κάθε τους λέξη, σε κάθε σταγόνα από το κρασί τους. Και νιώθω πως είναι και πολύ ωραίο να έχεις και τη δυνατότητα, μέσω ενός blog, να μοιράζεσαι μια τέτοια ιστορία. Συμφέροντα δεν έχω ούτε και με νοιάζει. Αλλά νομίζω πως αξίζει τόσο πολύ να δείχνεις σε μια Ελλάδα που μιζεριάζει με τόσα, αυτές τις τίμιες προσπάθειες ανθρώπων, με Α κεφαλαίο. Πήρα το ποδήλατο, έκανα πετάλι, και ένιωσα υπέροχα. Ένιωσα αγάπη για τη ζωή. Μοναδικό!
ΥΓ: Να ευχαριστήσω τη φίλη και ενθουσιώδη πάντα Κ. (η αλλιώς Miss Catalina) που κυκλοφορεί και αυτή επιτέλους "ελεύθερη" στην πόλη μ' ένα σπαστό, και βάζει υπέροχες ταξιδιάρικες μουσικές στο Key Bar, κάθε Σάββατο απόγευμα στην οδό Πραξιτέλους. Χωρίς αυτήν αυτό το μικρό ποστ δε θα είχε γραφτεί.
ΥΓ2: Το Οινοποιείο του Μιχ. Κορωναίου, θα το βρείτε στην οδό Λένορμαν 183 & Κρέοντος, τηλ 210 5123709, όπου μπορείτε να πάρετε όσο κρασάκι θέλετε, από 1/2 κιλό μέχρι ένα τόνο! Και μούστο για μουσταλευριά και μουστοκούλουρα. Και οι τιμές, ιδιαιτέρως οικονομικές! Προμηθεύει άλλωστε και τόσα πολλά μαγαζιά που σίγουρα, όλο και κάπου θα το έχετε γευτεί, αφού δίνει και κρασί για μπουκάλια με ονομασία μαγαζιών.
ΥΓ3: Η Γαλλική μουσική της Zaz μας ταξίδεψε μέσω Γαλλίας σε Ελληνικά κρασιά!
http://athenssunbiker.blogspot.com/2010/10/1.html
Κυριακή 24 Οκτωβρίου 2010
Η Σαντορίνη στο Β Παγκόσμιο Πόλεμο…..και πάλι
Η Σαντορίνη στο Β Παγκόσμιο Πόλεμο…..( σε συνέχειες)
Μέσα στην περίοδο ένος χρόνου, ένα από τα θέματα που ήταν άγνωστα και για μένα…. Ήρθαν στο προσκήνιο… Αναφέρομαι φυσικά στην περίοδο του Β Παγκοσμίου Πολέμου στη Σαντορίνη.
Ίσως σας κουράσει αλλά θα αναρτήσω εκ νέου τα βασικότερα στοιχεία από προηγούμενη ανάρτηση το θέμα αυτό και μετά θα προστεθούν νέα στοιχεια
Το κείμενο που ακολουθεί έχει σαν πηγές του α) Περιοδικό Β΄Παγκόσμιος Πόλεμος Έτος 2ο Τεύχος 9 Απρίλιος – Μάϊος 2008, καθώς και β) Γ. Μαρίνος : «Κατοχικές αναμνήσεις από τη Σαντορίνη (1942- 1944), όπως τις διατήρησε η μνήμη ενός παιδιού» στο Ι. Μ. Δανέζης συλλογικός τόμος «Σαντορίνη» 2001, εκδόσεις Αδάμ.
Η κατοχή στη Σαντορίνη μπορεί να χωριστεί σε δύο περιόδους: Α περίοδος μέχρι το Σεπτέμβριο του 1943, οπότε η Ιταλία υπογράφει ανακωχή με τα συμμαχικά στρατεύματα και στην ουσία παρέδωσε σε αυτά την εξουσία. Β Περίοδος: - 20η Οκτωβρίου 1944, υπο τη Γερμανική κατοχή με κάποια υπολείμματα Ιταλών.
Στην α περίοδο ο στρατός κατοχής ήταν μεγάλος αριθμητικά. Στον Πύργο, ο Ιταλικός στρατός είχε εγκατασταθεί στα άλλοτε σχολικά κτήρια της σημερινής Εστίας Πύργου και του Συνεταιρισμού ενώ ένα ολιγάριθμο κλιμάκιο ήταν στο σπίτι της οικογένειας Μαλασπίνα.
Οι Ιταλοί ως κατακτητές δεν ήταν ιδιαίτερα άγριοι και εχθρικοί. Αντίθετα πολλοί από αυτούς και επεδίωξαν και πέτυχαν προσωπικές σχέσεις με τους κατοίκους. Οι δε Ιταλοί συμμετείχαν σε πολλές εκδηλώσεις των Σαντορινιών.
Μαύρη σελίδα σε αυτή την ειρηνική συνύπαρξη είναι η εν ψυχρώ δολοφονία του Γιάννη Γαβαλά ( Μαχτή) της Αργυρής. Αυτό συνέβη όταν το χωριό Πύργος πανηγύριζε την αποχώρηση των Ιταλών και ο δολοφονείς προσέβαλε με φραστικό χλευασμό τους αναχωρούντες κατακτητές. Ένας από τους Ιταλούς φοβούμενος τη ζωή του λόγω της δύναμης του Γιάννη έστρεψε το όπλο του και τον σκότωσε.
Μια άλλη σημαντική προσωπικότητα κατά τη διάρκεια της κατοχής ήταν και ο Στέφανος Καζούλης. Ο Ανθυπολοχαγός Στέφανος Καζούλης υπήρξε ένας από τους άγνωστους ήρωες που πολέμισαν και θυσιάστηκαν για την πατρίδα. Γόνος αριστοκρατικής οικογένειας, συνδύαζε την ανατροφή που είχε λάβει από τους γονείς του, με ισχυρά πατριωτικά αισθήματα που τον οδήγησαν στην πρώτη γραμμή. Έπεσε μαχόμενος στη Θήρα, σε μία από τις πλέον φονικές επιδρομές που διεξήχθησαν στο Αιγαίο κατά τη διάρκεια του Β Παγκοσμίου Πολέμου…
Η ειρηνική Σαντορίνη ανέδειξε στον Πόλεμο αρκετούς ήρωες, που φυσικά παραμένουν άγνωστοι για την Ιστορία της Αντίστασης, μιας και δεν άνηκαν σε οργανωμένες αντιστασιακές ομάδες, ιδιαίτερα της Αριστεράς, ώστε η προβολή των ηρωικών πράηεων να εξυπηρετήσει διάφορες σκοπιμότητες…
Μετά τα αιματηρά γεγονότα, οι Γερμανοί και οι Ιταλοί συγκεντρώθηκαν στο σημερινό Συνεδριακό Κέντρο Πέτρου Νομικού. Κατά τον Ιούλιο του 1944 η νίκη των Συμμάχων επί του Άξονα στην Ευρώπη, πλησιάζε στην ολοκλήρωσή της… Ενώ άλλα μέρη της Ελλάδας είχαν ήδη απελευθερωθεί η Σαντορίνη παρέμεινε ακόμα υπό γερμανική κατοχή και το πρόβλημα ήταν πως θα επιτευχθεί αναίμακτα η αποχώρηση των οχυρωμένων στο νησί και απελπισμένων Γερμανών στρατιωτικών. Ένα πρωί φτάνει στο νησί ένα μικρό κότερο με επιβάτες κάποιους Άγγλους Αξιωματικούς συνοδευόμενους από τον μακαρίτη Θηραίο πολιτικό και επιχειρηματία Αρτέμη Δεναξά, ο οποίος κατοικούσε τότε στην Ίο και γνώριζε καλά Αγγλικά. Η αντιπροσωπεία αυτή ήρθε σε επαφή με τον Γερμανό διοικητή του εξήγησε ότι ο πόλεμος ήταν πια μια χαμένη υπόθεση για τον Άξονα, και ότι καλό θα ήταν να παραδοθεί αμαχητί. Ο Γερμανός διοικητής υπερηφάνως αρνήθηκε την παράδοση.
Την επόμενη ημέρα οι Σαντορινιοί παρακολουθούν μια πολεμική επιχείρηση… Ανοικτά της Θηρασιάς προς το Ασπρονήσι, υπήρχε ένα μεγαλοπρεπές πολεμικό σκάφος που έκανε την εμφάνισή του. Επρόκειτο για το θρυλικό καταδρομικό « Αίας». Από το « Αίας» απογειώθηκε ένα μικρό υδροπλάνο το οποίο πετώντας πάνω από το λιμάνι των Φηρών έδινε το στίγμα και επακολουθούσε κανονιοβολισμός όσων γερμανικών σκαφών είχαν απομείνει σ αυτό. Το αποτέλεσμα ήταν αξιοθαύμαστο. Καταβυθίστηκαν όλα τα πλοία στο λιμάνι χωρίς να υποστούν καμία ζημία τα κτήρια. . ο Γερμανός Διοικητής αντελήφθηκε ότι ο Αίας θα μπορούσε να εξαφανίσει το Διοικητήριο στο λεπτό, συμφωνήθηκε για την επομένη η παράδοση των Γερμανών. Το ίδιο απόγευμα της παραμονής της ημέρας παράδοσης, ο Καθηγητής Θεολογίας αείμνηστος Κωνσταντίνος Ανδρεάδης, συμπλήρωσε βιαστικά με τη συμμετοχή των καλλίφονων μαθητών και μαθητριών του Γυμνασίου μια εκ των ενόντων χορωδία και τους δίδαξε τη μουσική και τους στίχους και του βρεττανικού εθνικού ύμνου. Κατά τη διάρκεια της παράδοσης ο Γιάννης Μαρίνος αναφέρει χαρακτηριστικά: « Ο Γερμανός διοικητής με μεγάλη στολή κατέβηκε συνοδευόμενος από τους επιτελείς του με τα πόδια από τις καραβολάδες στο λιμάνι, όπου προσήλθε μια βενζινάκατος από τον « Αίαντα». Οι Άγγλοι αξιωματικοί του ζήτησαν να παραδώσει το πιστόλι του, αλλά ο διοικητής προτίμησε να το πετάξει στη θάλασσα». Μετά ανέβηκαν όλοι μαζί με τα πόδια τις καραβολάδες, έφθασαν στο Μητροπολιτικό ναό όπου τους περείμενε ο Σεβασμιώτατος Σπυρίδων και πλήθος ιερέων, εψάλη η Δοξολογία, η χορωδία ανέψαλε τους δύο ύμνους και επακολούθησαν πανηγυρικοί λόγοι.
Ο πανηγυρικός χαρακτήρας της ιστορικής αυτής ημέρας επισφραγίσθηκε αργά το απόγευμα όταν ο πλοίαρχος του « Αίαντα» Μέτλαντ έγινε νονός στη βάφτιση της νεογέννητης κόρης του επιχειρηματία και ανάπηρου και στα δύο πόδια από τον πόλεμο στην Αλβανία Γεωργίου Βούλγαρη,
Η κατοχή στη Σαντορίνη μπορεί να χωριστεί σε δύο περιόδους: Α περίοδος μέχρι το Σεπτέμβριο του 1943, οπότε η Ιταλία υπογράφει ανακωχή με τα συμμαχικά στρατεύματα και στην ουσία παρέδωσε σε αυτά την εξουσία. Β Περίοδος: - 20η Οκτωβρίου 1944, υπο τη Γερμανική κατοχή με κάποια υπολείμματα Ιταλών.
Στην α περίοδο ο στρατός κατοχής ήταν μεγάλος αριθμητικά. Στον Πύργο, ο Ιταλικός στρατός είχε εγκατασταθεί στα άλλοτε σχολικά κτήρια της σημερινής Εστίας Πύργου και του Συνεταιρισμού ενώ ένα ολιγάριθμο κλιμάκιο ήταν στο σπίτι της οικογένειας Μαλασπίνα.
Οι Ιταλοί ως κατακτητές δεν ήταν ιδιαίτερα άγριοι και εχθρικοί. Αντίθετα πολλοί από αυτούς και επεδίωξαν και πέτυχαν προσωπικές σχέσεις με τους κατοίκους. Οι δε Ιταλοί συμμετείχαν σε πολλές εκδηλώσεις των Σαντορινιών.
Μαύρη σελίδα σε αυτή την ειρηνική συνύπαρξη είναι η εν ψυχρώ δολοφονία του Γιάννη Γαβαλά ( Μαχτή) της Αργυρής. Αυτό συνέβη όταν το χωριό Πύργος πανηγύριζε την αποχώρηση των Ιταλών και ο δολοφονείς προσέβαλε με φραστικό χλευασμό τους αναχωρούντες κατακτητές. Ένας από τους Ιταλούς φοβούμενος τη ζωή του λόγω της δύναμης του Γιάννη έστρεψε το όπλο του και τον σκότωσε.
Μια άλλη σημαντική προσωπικότητα κατά τη διάρκεια της κατοχής ήταν και ο Στέφανος Καζούλης. Ο Ανθυπολοχαγός Στέφανος Καζούλης υπήρξε ένας από τους άγνωστους ήρωες που πολέμισαν και θυσιάστηκαν για την πατρίδα. Γόνος αριστοκρατικής οικογένειας, συνδύαζε την ανατροφή που είχε λάβει από τους γονείς του, με ισχυρά πατριωτικά αισθήματα που τον οδήγησαν στην πρώτη γραμμή. Έπεσε μαχόμενος στη Θήρα, σε μία από τις πλέον φονικές επιδρομές που διεξήχθησαν στο Αιγαίο κατά τη διάρκεια του Β Παγκοσμίου Πολέμου…
Η ειρηνική Σαντορίνη ανέδειξε στον Πόλεμο αρκετούς ήρωες, που φυσικά παραμένουν άγνωστοι για την Ιστορία της Αντίστασης, μιας και δεν άνηκαν σε οργανωμένες αντιστασιακές ομάδες, ιδιαίτερα της Αριστεράς, ώστε η προβολή των ηρωικών πράηεων να εξυπηρετήσει διάφορες σκοπιμότητες…
Μετά τα αιματηρά γεγονότα, οι Γερμανοί και οι Ιταλοί συγκεντρώθηκαν στο σημερινό Συνεδριακό Κέντρο Πέτρου Νομικού. Κατά τον Ιούλιο του 1944 η νίκη των Συμμάχων επί του Άξονα στην Ευρώπη, πλησιάζε στην ολοκλήρωσή της… Ενώ άλλα μέρη της Ελλάδας είχαν ήδη απελευθερωθεί η Σαντορίνη παρέμεινε ακόμα υπό γερμανική κατοχή και το πρόβλημα ήταν πως θα επιτευχθεί αναίμακτα η αποχώρηση των οχυρωμένων στο νησί και απελπισμένων Γερμανών στρατιωτικών. Ένα πρωί φτάνει στο νησί ένα μικρό κότερο με επιβάτες κάποιους Άγγλους Αξιωματικούς συνοδευόμενους από τον μακαρίτη Θηραίο πολιτικό και επιχειρηματία Αρτέμη Δεναξά, ο οποίος κατοικούσε τότε στην Ίο και γνώριζε καλά Αγγλικά. Η αντιπροσωπεία αυτή ήρθε σε επαφή με τον Γερμανό διοικητή του εξήγησε ότι ο πόλεμος ήταν πια μια χαμένη υπόθεση για τον Άξονα, και ότι καλό θα ήταν να παραδοθεί αμαχητί. Ο Γερμανός διοικητής υπερηφάνως αρνήθηκε την παράδοση.
Την επόμενη ημέρα οι Σαντορινιοί παρακολουθούν μια πολεμική επιχείρηση… Ανοικτά της Θηρασιάς προς το Ασπρονήσι, υπήρχε ένα μεγαλοπρεπές πολεμικό σκάφος που έκανε την εμφάνισή του. Επρόκειτο για το θρυλικό καταδρομικό « Αίας». Από το « Αίας» απογειώθηκε ένα μικρό υδροπλάνο το οποίο πετώντας πάνω από το λιμάνι των Φηρών έδινε το στίγμα και επακολουθούσε κανονιοβολισμός όσων γερμανικών σκαφών είχαν απομείνει σ αυτό. Το αποτέλεσμα ήταν αξιοθαύμαστο. Καταβυθίστηκαν όλα τα πλοία στο λιμάνι χωρίς να υποστούν καμία ζημία τα κτήρια. . ο Γερμανός Διοικητής αντελήφθηκε ότι ο Αίας θα μπορούσε να εξαφανίσει το Διοικητήριο στο λεπτό, συμφωνήθηκε για την επομένη η παράδοση των Γερμανών. Το ίδιο απόγευμα της παραμονής της ημέρας παράδοσης, ο Καθηγητής Θεολογίας αείμνηστος Κωνσταντίνος Ανδρεάδης, συμπλήρωσε βιαστικά με τη συμμετοχή των καλλίφονων μαθητών και μαθητριών του Γυμνασίου μια εκ των ενόντων χορωδία και τους δίδαξε τη μουσική και τους στίχους και του βρεττανικού εθνικού ύμνου. Κατά τη διάρκεια της παράδοσης ο Γιάννης Μαρίνος αναφέρει χαρακτηριστικά: « Ο Γερμανός διοικητής με μεγάλη στολή κατέβηκε συνοδευόμενος από τους επιτελείς του με τα πόδια από τις καραβολάδες στο λιμάνι, όπου προσήλθε μια βενζινάκατος από τον « Αίαντα». Οι Άγγλοι αξιωματικοί του ζήτησαν να παραδώσει το πιστόλι του, αλλά ο διοικητής προτίμησε να το πετάξει στη θάλασσα». Μετά ανέβηκαν όλοι μαζί με τα πόδια τις καραβολάδες, έφθασαν στο Μητροπολιτικό ναό όπου τους περείμενε ο Σεβασμιώτατος Σπυρίδων και πλήθος ιερέων, εψάλη η Δοξολογία, η χορωδία ανέψαλε τους δύο ύμνους και επακολούθησαν πανηγυρικοί λόγοι.
Ο πανηγυρικός χαρακτήρας της ιστορικής αυτής ημέρας επισφραγίσθηκε αργά το απόγευμα όταν ο πλοίαρχος του « Αίαντα» Μέτλαντ έγινε νονός στη βάφτιση της νεογέννητης κόρης του επιχειρηματία και ανάπηρου και στα δύο πόδια από τον πόλεμο στην Αλβανία Γεωργίου Βούλγαρη,
Ο ιδιαίτερα προσεχτικός συγγραφέας και ερευνητής Γιάννης Κοκκαλάκης στο τελευταίο του βιβλίο: «Η Σαντορίνη στο Β Παγκόσμιο Πόλεμο»αναφέρει:
Κατά την πρώτη απόβαση των Ιταλών στο νησί Μάιος 1940, συνέβη το εξής περιστατικό. Οι ιταλοί αποοβιβάστηκαν στον Μονόλιθο. Άρχιζαν να ανηφορίζουν στα Φηρά, όταν άκουσαν μια ομοβροντία και είδαν καπνούς στον ορίζοντα. Φοβήθηκαν πολύ και το έβαλαν στα πόδια για επιστροφή στον Μονόλιθο….Το ηφαίστειο δεν είχε χαρεί με την άφιξή του,. Κατά την περίοδο της κατοχής δεν λειτουργούσε κανένα κατάστημα. Δεν υπήρχε ούτε μπακάλικο, ούτε ψωμάδικο, ούτε τίποτα, μόνο κανένα ταβερνάκι με σαντορινιό κρασί. Υπήρχαν ακόμη κάποια καφενεία με κριθαροκαφε. Όσοι είχαν αμπέλια ή χωράφια, έδιαν το κρασί ή τις ντομάτες και έπαιρναν άλλα τρόφιμα. […]θυμάμαι ακόμη ότι δώσαμε μια ραπτομηχανή Singer για 5 κιλά ρύζι. Οι Ιταλοί ήταν πιο συμπαθητικοί στο νησί. Ήταν περισσότερο αγαπητοί. Ο διοικητής τους Εμμανουέλε Μπρούνο ήταν καλός. Αέπτυξαν προσωπικές σχέσεις με πολλές οικογένειες. Την Κυριακή γέμιζαν την Καθολική Εκκλησία. Είχαν δικό τους στρατιωτικό ιερέα τον πατέρα Ανδρέα Στράνο. ….
Σημαντική αντιστασιακή μορφή αγώνα ήταν και ο Σαντορινιός Αντώνης Μυτιληναίος, ο οποίος συνέβαλε ουσιαστικά στην πολύνεκρη ανατίναξη του κτιρίου της ναζιστικής «Εθνικής Σοσιαλιστικής Πατριωτικής Οργάνωσης» (ΕΣΠΟ) στη γωνία των οδών Πατησίων και Γλάδστωνος (http://www.sansimera.gr/articles/309_) και (http://www.gkstefanakis.gr/article/73/download/)
Αλλάας πάμε σχεδόν ένα χρόνο πριν την απελευθέρωση της Ελλάδος και κατ επέκταση της Σαντορίνης. Ο αλησμόνητος ντον Νϊκος Κοκκαλάκης μέσα από το προσωπικό του ημερολόγιο ( το οποίο παρουσιάζεται από το βιβλίο τουαδερφού του γιάννη) αναδεικνύει ιδιαίτερα σημεία και της εποχής εκείνης: ( φυσικά σας παρουσιάζω κάποοια από τα αποσπάσματα…….)
«Τρίτη 11 Ιανουαρίου 1944:Μεγάλο το σημερινό γεγονός. Ήρθαν από τον Πειραιά δυο καϊκια καιέφεραν σιτάρι, λάδι καιόσπρια. Ήρθε και άλλο ένα καράβι από τη Σύρο και μας έφερε ταχυδρομείο του Αυγούστουτου 43
Κυριακή 16 Ιανουαρίου 1944:στις 2.30 οι Άγγλοι μας θυμήθηκαν καιπάλι. Πέρασαν 2 αεροπλάνα και πολυβόλησαν καίκια που ήταν ελλιμενισμένα στο ηφαίστειο. Τα αντιαεροπορικά ως συνήθως ξόδεψαν μερικές σφαίρες. Όπως μάθαμε τραυματίστηκε ένας ναυτικός ( με μια δόση ιστορικής ειρωνείας αναδεκνυεί τη ματιά ενός παιδιού στα επαναλμαβανόμενα γεγονότα).
Δευτέρα 17 Ιανουαρίου :με απόφαση τηςεπιτροπής επισιτισμού διενεμήθη στους 5000 απόρους της Σαντρίνης 50 δράμιαλάδι προς 48.000 δραχμές η οκά, και 1 οκά σιτάρη προς 11.000 δρχ η οκά.
Τετάρτη 26 . Η επιτροπή επισιτισμού διελύθη και ανέλαβε νέα με πρόεδρο τον Ειρηνοδίκη καιμέλη τονΑστυνόμο και τον Πρόεδρο της Κοινότητας Θήρας.
Τετάρτη 2 Φεβρουαρίου ( μια μέρα πριν είχε παραιτηθεί ο Ειρηνοδίκης), Στο ακρωτήρι της Θηρασιάς Τρυπητή, έπλεε ένα κρητικό καϊκι φορτωμένο με λάδι και σαπούνι. Στις 2.30 4 αγγλικά αεροπλάνα βομβάρδιασαν και εβύθισαν το καίκι αυτό. Από το πλήρωμα σώθηκαν ο πλοίαρχος και δύο τραυματίες που μεταφέρθηκαν στο γερμανικό νοσοκομείο, όπου ο ένας πέθανε.
Τετάρτη 16 Φεβρουαρίου 1944 Ο Μητροπολίτης Σπυρίδων μοίρασε στα παιδιά όχι τρόφιμα που να τα βρει αλλά παππούτσια, ή μάλλον υλικά γιαναφτιάξουν παπούτσια. Ήταν προσφορά της Ε.Ο.Χ.Α.
Τετάρτη 1η Μαρτίου βρέθηκε στο Εμπορείο καιάλλο πτώμα γυμνο σε αποσύνθεση Με διαταγή του επάρχου διενεργείται απογραφή του πληθυσμού κατά ηλικία.
Παρασκευή 3 Πέθανε στην Αθήνα ο Θηραίος Δημήτρης Νομικός γενικός γραμματέας στην Τράπεζα της Ελλάδος. Όλα τα κατοχικά χαρτονομίσματα είχαν την υπογραφή του..
Κυριακή 5 Μαρτίου. Ευρέθησαν 2 πτώματα πάλι Ιταλών στην Οία.
Kυριακή 25 Μαρτίου 1944:Διαταγή των Γερμανικών αρχών να αναρτηθεί πίσω από την πόρτα κάθε σπιτιού πίνακας με τα ονόματα των ενοικούντων με λατινικά γράμματα και θεωρημένο από τον Πρόεδρο της Κοινότητας.
Σάββατο 1η Απριλίου:Σήμερα μας επισκέφθηκαν για πρώτη φορά αμερικάνικα αεροπλάνα. Πέταξαν χαμηλά στη Σαντορίνη και έριξαν προκηρύξεις και μάλιστα τριών ειδών α) στα γερμανικά με φωτογραφίες γερμανών αιχμαλώτων, 2) το λόγο του Τσώρτσιλ , 3) λόγο του Τσουδερού.
Κυριακή 9 Απριλίου. Σήμερα είναι το Πάσχα των Καθολικών. Υπάρχει έλλειψη από αλάτι. Η τιμή του έχει φθάσε στος200.000 δραχμές. Διενεμήθη τουπόλοιπο αλεύρι 200 δραχμές το άτομο προς 7.000 δρχ η μερίδα.
[…]Κυριακή 28 Μαϊου 1944 δεν μας έφθανανα τα όσα περνάε από τους Γερμανους, ο σεισμός μας έλειπε τώρα. Στις 2 τη νύχτα ο εγκέλαδος μας ταρακούνησε αρκετά. Έγιναν 2 ισχυρές δονήσεις.
Δευτέρα 29 ΜαΊΟΥ:Έγινε αντιτυφικός εμβολιασμός σε όλα τα σχολεία από εμβόλιο που έστειλε ο Ερυθρός Σταυρός. Για να κόψει ένας τα μαλλιά του πρέπει να πληρώσει 40.000 δραχμές.
Πέμπτη 8 Ιουνίου: την 4η πρωινή συμμαχικό υποβρύχιο επιτέθηκε κατά γερμανικής νηοπομπής κοντά στο νησάκι Χριστιανά. Μεταξύ των πλοίων ήταν ένα μεγάλο φορτηγό 5.000 τόννων είχε μέσα 1500 Έλληνες ομήρους. Πήγαινε από Κρήτη στον Πειραια. Έφαγε 2 τορπίλες και κόπηκε στα δύο. Αυτοί οι ναυαγοί επιβιβάστηκαν στα τρία άλλα σκάφη και ήρθαν το πρωι στη Σαντορίνη. Το θέαμα ήταν θλιβερό να βλέπεις τους ναυαγούς να ανεβαίνουν τον γυαλό με δεμένα κεφάλια, πόδια, χέρια…..
Τρίτη 8 Αυγούστου Οι υποψίες των Γερμανών για αντάρτες στο νησί όλο και ενισχύονται. Χθες τοβράδυ στις 11 φάνηκε στον όρμο των Φηρών και μάλιστα πολύ κοντά στη σημαδούρα συμμαχικό υποβρύχιο…. Οι γερμανοί μόλις το αντελήφθησαν σήμαναν συναγερμό
[...]
Πέμπτη 19 Οκτωβρίου 1944. :ο Άγγλος Αξιωματικ΄ςο Τζων Μέντλευ ο ελευθερωτής της Σαντορίνης εξέδωσε προκήρυξη προς το Θηραϊκό Λαό συνιστώντας την υπακοή στις διαταγές των συμμάχων και την υποστήριξη των αρχών.
Παρασκευή 27 Οκτωβρίου 1944:Σήμερα μας επισκέφθηκαν μια ομάδα ανταρτών του ΕΛ.ΑΣ
Κυριακή 29 Οκτωβρίου 1944:Στο Βουρβούλο έγινε το επίσημο μνημόσυνο για τους 5 που εκτέλσαν οι Γερμανοί τον Απρίλιο του 1944. Παρέστησαν θρησκευτικές και πολιτικές αρχές.Που έφθασε το χρήμα δεν θα το πιστεύετε 10 εκατομμύρια δραχμές για ένα τετράδιο.
Δευτέρα 30 Οκτωβρίου:στις 8 το πρωί ήλθε από τη Σύρο ένα μεγάλο καϊκι και έφερε 85 τόνους τροφίμων της συμμαχικής περίθαλψης για την Ελλάδα ΕΜΕΛ. Ήτααν 85 τόνοι τροφίμων οι οποίοι θα έρχονται κάθε μήνα από τη Σμύρνη.
Κυριακή 19 Νοεμβρίου 1944:Επανιδρύθηκε ο προσκοπισμός στη Σαντορίνη.
[….]Ιούλιος 1945 Η ζωή στη Σαντορίνη κυλάει ομαλά, η ακρίβεια βέβαια δεν μας ξεχνά όπως επίσγς και τα βρετανικά αεροπλάνα που εξακολουθουν να ρίχνουν το «Ταχυδρόμο
Κλείνοντας την αποσπαματική αναφορά από το ημερολόγιο του Δον Νίκου ΚΟκκαλάκη το οποίο εμπεριέχεται στο βιβλίο τουαδερφού του Γιάννη θα σας αναφέρω τους υπηρετήσαντες Θηραίους σε δημόσια αξιώματα κατά το συγγραφέα την Σαντορίνη κατά την κατοχή
Γιάννης Κουτσογιαννόπουλος Έπαρχος Θήρας
Ηλίας Καμπίτσης Διευθυντής Επαρχείου
Αρτέμης Δεναξάς Πρώην Υπουργός
Στέφανος Κοκκαλάκης:Προιστάμενος Κέντρου διανομών Επαρχείου Θήρας
Οικογένεια Γεωργίου κωβαίου:Ιατρός Πρόεδρος Κοινότητας
Στέφανος Καζούλης Ανθυπολοχαγός
Κάτων Ασιμής:Δικηγόρος
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
Οι Σαντορινιοί του Πειραιά και τα «σαντορινέικα» του Αγ.Νείλου Β μέρος…
Τις μεταπολεμικές δεκαετίες, οι Σαντορινιοί εφοπλιστές έχουν κυρίαρχο ρόλο στο μεγάλο λιμάνι και στη Πειραϊκή κοινωνία. Ο Λουκάς Νομικός α...
-
Έχοντας ως βάση το ανεκτίμητης αξίας βιβλιο « Η Σαντορίνη που χάνεται όπως τη βλέπουν οι μαθητές της Α Γυμνασίου 1985 - 1986" και προσ...
-
Μια από τις πιο συγκινητικές στιγμές στα έθιμα του Πάσχα στο νησί, είναι και αυτό που γίνεται κατά βάση σήμερα το βράδυ Μετά το Χριστός Ανέ...
-
Τις μεταπολεμικές δεκαετίες, οι Σαντορινιοί εφοπλιστές έχουν κυρίαρχο ρόλο στο μεγάλο λιμάνι και στη Πειραϊκή κοινωνία. Ο Λουκάς Νομικός α...