«Σαντορίνη 1670 μ.Χ. Τα τεκμήρια των οθωμανικών απογραφών»

 Με ξεχωριστή χαρά, σας παρουσιάζω ένα νέο βιβλίο για τη Σαντορίνη. «Σαντορίνη 1670 μ.Χ. Τα τεκμήρια των οθωμανικών απογραφών» των Ηλία Κολοβού και Γιάννη Κηπουρού  από το Αρχείο Θηραϊκών Μελετών Συλλογή Δημήτρη Τσίτουρα. Όχι γιατί είναι απλά άλλο ένα βιβλίο για τη Σαντορίνη, αλλά για την οπτική τους ματιά για την περίοδο 1670 μ.Χ. 

Μέσα από ένα κατάστιχο των Οθωμανών που έγινε το 1670 μ.Χ. από τον Μουσταφά εφέντη μαθαίνουμε και γνωρίζουμε πολλές διαφορετικές πληροφορίες για την κοινωνία του νησιού, πόσοι είναι υπόχρεοι  σε κεφαλικό φόρο, πως ήταν τα καστέλια πως ήταν τα καστέλια , ποια ηταν η τιμολόγηση των όσπριων στη Σαντορίνη, πόσα δέντρα είχαν το νησί, ποια ήταν τα αιγοπρόβατα, πόσοι ήταν οι ανεμόμυλοι και τόσα άλλα.

Ταυτόχρονα στο βιβλίο, υπάρχουν χάρτες και γκραβούρες περιόδου 16^ου και 18^ου αιώνα που συμπληρώνουν την ιστορική προσέγγιση της κοινωνίας .

Η δε λεπτομερής καταγραφή ονομάτων αλλά και η γενεαλογική ερμηνεία όπου είναι δυνατόν αναδεικνύει εκτός της σοβαρής δουλειάς που έγινε και τη σπουδαιότητα του κατάστιχου.

Ο φίλτατος Γιάννης Κηπουρός καταγράφει ταυτόχρονα τις κοινωνικές και οικονομικές προεκτάσεις του ονόματος στη Σαντορίνη το 1670 μ.Χ. με αγαπημένο προσωπικό παράδειγμα ο Γιάννης που γίνεται Τζαννετής.

Στη συνέχεια γίνεται αναφορά στους Μύλους στις Κυκλάδες τον 17^ο αιώνα.  Εντυπωσιακά ενδιαφέρουσα είναι η συμμετοχή στο βιβλίο της κυρίας Παρασκεύης Μποζινέκη Διδώνη που μέσα από τα δύο πολυσέλιδα άρθρα της για τους ανεμόμυλους στη Σαντορίνη το 1670 αλλά και για τα Μοναστήρια και τις εκκλησίες της Σαντορίνης το 1670 ολοκληρώνει την ανάλυση της κοινωνίας εκείνης της περιόδου.

Λόγος απλός, απόλυτα κατανοητός  και εκλαϊκευμένος που παρά τις πολλές πληροφορίες είναι εύχρηστος για τον απλό αναγνώστη και όχι μόνο για τους ερευνητές, ενώ οι εκδόσεις του Αρχείου Θηραϊκών Μελετών υπό την επιμέλεια και οργάνωση του θηραίου Δημήτρη Τσίτουρα προσδίδει ποιότητα.  Η συμβολή του βιβλίου για την εν λόγω περίοδο είναι άκρως ιδιαίτερη και ελπίζω να το αγκαλιάσουν όλο και περισσότεροι αναγνώστες. 

 

Ψήγματα σκέψεων Αγάπης Τιμής και Σεβασμού

πηγη φωτό :  https://klearchosguidetothegalaxy.blogspot.com/2011/01/epiphany-in-prophet-elias-of-santorini.html?m=1

Μνήμη Ηγουμένου της Μονής Προφήτη Ηλία Θήρας π.Δαμασκηνού Γαβαλά (1965- 2023).

Καλή Αναστάση μας ευχήθηκε σήμερα το πρωί ο π. Καλλίνικός αδερφός της Μονής Προφήτη Ηλία Θήρας ανήμερα της Σταυροπροσκυνήσεως  στον Ιερό Ναό Εισοδίων της Θεοτόκου (Τρανή Παναγιά) στο Μεγαλοχωρι.  Και που να ήξερε οτι η ευχή αυτή μετά από λίγο θα ακουγόταν σε όλο το νησί. Η ξαφνική εκδημία του γέροντα μας , του ηγουμένου της Μονής π. Δαμασκηνού, μας συγκλόνισε! Νιώσαμε σαν να έφυγε κομμάτι του εαυτού μας. Ήταν εκεί από τις 31 Ιουλίου 1998 με ανοιχτές αγκάλες και αυτό έλεγε πολλά!!!   

Προσωπικά δεν θα σταθώ στις τόσες μα τόσες ξεχωριστές συζητήσεις κάθαρσης που είχαμε. Ήταν μεταξύ εμού και εκείνου.  Του ζητάω συγγνώμη και θα προσεύχομαι πάντα για την Ανάσταση Του .  Ο καθένας μας είχε την ευκαιρία να μάθει πολλά από το γέροντα. Κατάφερε να ηρεμήσει ακόμα και ανθρώπους που δεν πίστευαν. Κατάφερε να αναδείξει την Ιστορία της Μονής (εκδόσεις, ιστοσελίδα κ.α.)  και όχι μόνο τα προβλήματα από τα  καλώδια κλπ. Έτρεχε έτρεχε έτρεχε... Δεν σταματούσε...Ακόμα και στη συνοδεία του ήταν πάντα εκεί για όλους ! Και τι μπορεί να πει κανείς για τη ψαλτική του τέχνη.... Ήξερες ότι θα ανέβεις ένα μικρό σκαλί ακούγοντας τον να προσεύχεται ... Θα έπιανες δίπλα του στασίδι και θα προσπαθούσες να δεις  από μακριά τον "ἐν ἅρματι πυρίνῳ" Προφήτη του . 

Aναστήλωσε εξ αρχής τη Μονή, τα παρεκκλήσια, τα μετόχια και τα εξωκλήσια της Μονής. Κάποια στιγμή πριν πολλά χρόνια προσπαθούσε να εξηγήσει σε κάτι τουρίστες για τον Άγιο Λάζαρο., όπου μέσα υπάρχουν οστά των πατέρων της Μονής. Πόση Ηρεμία στη Φωνή Του. Και πόσα άλλα που δεν φτάνουν ώρες μα και τόμοι για να τα καταγράψουν . Πριν από λίγο συζητώντας με αγαπημένο μου φιλο για την εκδημία του γέροντα μου είπε μία τόσο ωραία φράση: " Ξέρεις μου λέει τι με αναπαύει... Το μοναστήρι έχει συνέχεια για 100 χρόνια...Άφησε πολύ έργο πίσω του " Και του απάντησα ότι άφησε και σπόρο από λουλούδια που είναι έτοιμα να ανθίσουν.... 

Σήμερα η εκκλησία μας τιμάει την Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως. Η δε Ιερά Σύνοδος σαν μια άλλης μορφής επικήδειο λόγο για τον πατέρα Δαμασκηνό, αναφέρθηκε στο μήνυμα της στις εκκλησίες στο ρόλο του ιερέα και στην έννοια της κλήσης του. 

"....Μέ ἀφορμή ὅμως αὐτόν τόν ἑορτασμό, κα­λοῦν­ται καί οἱ ἴδιοι οἱ Ἱερεῖς ὅπως καί οἱ ὑ­πο­ψή­φιοι Κλη­ρι­κοί νά ἀνα­λο­γι­σθοῦν τό τί ση­μαί­νει Ἱ­ε­ρω­σύνη καί πόση ὑπευθυνότητα ἀπαιτεῖ ἡ ἱερατική διακονία. Νά ἀ­να­λο­γι­σθοῦν ὅτι, ὅ­ταν ὁ Θεός εὐ­δο­κεῖ καί ἐν­δύονται τήν τῆς Ἱερωσύνης Χάριν, αὐτό γίνεται μέ ἀπο­κλει­στικό σκοπό ὅλοι μας νά δι­α­κο­νή­σουμε τα­πεινά τόν λαό τοῦ Θεοῦ πού ὁ Ἴδιος μᾶς ἐμπιστεύεται, προ­σφέ­ρον­τας τήν Θεία Εὐ­χα­ρι­στία «ὑ­πέρ τῶν ἡμετέρων ἁ­μαρ­τη­μά­των καί τῶν τοῦ λαοῦ ἀ­γνο­η­μά­των» σταυ­ρώ­νον­τας κα­θη­με­ρινά τά πάθη καί τίς ἀ­δυ­να­μίες μας καί ἀ­πο­φεύ­γον­τας τίς πα­γί­δες τοῦ Πο­νη­ροῦ.  Ἡ Ἱ­ε­ρω­σύνη δέν μᾶς ἀνήκει. Εἶναι τοῦ Χριστοῦ καί μᾶς τήν προσφέρει ὡς ἔργον διακονίας «εἰς οἰκοδομήν τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ», πάντοτε σέ ἀναφορά πρός Ἐκεῖνον καί τούς ἀδελφούς μέ τούς ὁποίους συνἐργαζόμεθα γιά τήν αὔξηση τοῦ Σώματος Αὐτοῦ." Ότι ακριβώς έκανε πράξη ο γέροντας μας. 

Ενώ ο ίδιος σε μία του ομιλία στον Πειραιά, έκλεισε το λόγο του με τα ακόλουθα λόγια που ήταν σημάδι της δικής του πυξίδας στη ζωή.: " «Πολλές φορές αντικαθιστούμε τον Χριστό, με τον χρυσό, την απλότητα με τις υπερβολές και με όλα αυτά που απομακρύνουν από την αλήθεια της πίστεως. Να προσεγγίζουμε τον Χριστό, όχι όπως εμείς θέλουμε, αλλά όπως θέλει ο Κύριος. Όπου υπάρχει ο Χριστός, υπάρχει ταπείνωση, υπάρχει ο Σταυρός, η θυσία, η υπομονή, η συγχωρητικότητα, η αγάπη. 

Αν δεν υπήρχε η Ανάσταση, ο Σταυρός δεν θα είχε καμία σημασία. Υπάρχει η πορεία η ανηφορική, αλλά υπάρχει στο τέλος και ο Χριστός που περιμένει και αγκαλιάζει τον καθένα από εμάς.»

Λίγο πριν την ταφή του σίγουρα όλοι σιγοψιθυρίζουμε : Καλή Ανάσταση Γέροντα.... Σε ευχαριστούμε!! Να μας προσέχεις από εκεί ψηλά.... Και να δίνεις δύναμη στην αδερφότητα σου  που έχει να αντιμετωπίσει τόσα πολλά πια χωρίς εσένα..