Σάββατο 19 Φεβρουαρίου 2011
Χριστιανική Εστία και Οικοτροφείο Σαντορίνης
Η Μητρόπολη Θήρας και εν γένει η Σαντορίνη οφείλει να υπερηφανεύεται για την ύπαρξη επιπλέον δύο σημαντικών πνευματικών Ιδρυμάτων. Τη Χριστιανική Εστία και το Οικοτροφείο της.
Την Κυριακή που μας έρχεται η θρυλική « Εστία της Μητρόπολης Θήρας θα ανοίξει και πάλι τις πύλες της. Ιδρύθηκε λίγο μετα το μεγάλο σεισμό της Σαντορίνης από τον αείμνηστο πρώην Μητροπολίτη Θηρας κυρό Γαβριήλ. Ο Σκοπός της ήταν άκρως σημαντικός. Η άνθηση της Κοινωνικής και Πολιτισμικής Πλευράς των Κατοίκων της μετασεισμικής Σαντορίνης. Πολύ δε περισσότερο των μαθητών της. Ενας πνευματικός φάρος όπου οι μαθητές και οι νέοι της μετασεισμικής κοινωνικής ζωής της Σαντορίνης μπορούσαν να βρουν καταφύγιο. Το οικόπεδο της Εστίας παραχωρήθηκε από την Οικογένεια του Ευάγγελου Κουτσογιαννόπουλου.
Ένας άλλος ιδιαίτερα σημαντικός φορέας ήταν και το Οικοτροφείο της Μητρόπολης. Ιδρύθηκε και αυτό επί Επισκοπείας πρώην Θήρας Γαβριήλ με βασικό σκοπό τη στέγαση των απόρων μαθητών τόσο από το νησί της Σαντορίνης όσο και από τα άλλα μικρότερα οι οποίοι ήθελα να συνεχίσουν τη φοίτησή τους στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση που ήταν μόνο στη Σαντορίνη.
Ο νυν Μητροπολίτης μας κατά τη διάρκεια των τιμητικών εκδηλώσεων που είχαν γίνει πριν από 3 χρόνια στα Κύθηρα, γενέθλια γη του πρώην Θήρας Γαβριήλ ανέφερε χαρακτηριστικά στην ομιλία του :
«Ἐπιθυμία του εἶναι νά δημιουργηθῇ καί ἕνας χῶρος πνευματικός διά τά Κατηχητικά Σχολεία καί διά πολλαπλάς ἐκδηλώσεις πρός ὠφέλειαν τῶν πιστῶν. Ἀνεγείρει, λοιπόν, τήν Χριστιανικήν Ἐστίαν, ἕνα ὑπέροχον καί ἐπιβλητικόν διά τήν ἐποχήν ἐκείνη κτίριον εἰς οἰκόπεδον τό ὁποῖον παρεχωρήθη ὑπό τῆς οἰκογενείας Εὐαγγέλου Κουτσογιαννοπούλου.
[….]
ό καλοκαίρι τοῦ 1962 κι ἐνῶ περιώδευε εἰς τήν Ἀμοργόν καί τά γύρω μικρά νησιά τῆς Μητροπόλεως, Ἠράκλειαν, Σχοινοῦσαν, Κουφονήσι καί Δονοῦσαν, τόν ἐπεσκέφθηκαν εἰς τό κατάλυμα τῆς Ἀμοργοῦ ὁμάδα γονέων ἡ ὁποία τοῦ ἀνέφερε ἕνα θέμα τό ὁποῖον τήν ἀπασχολοῦσε. Δεδομένου ὅτι εἰς τήν Ἀμοργόν ἐλειτουργοῦσαν μόνο τρεῖς τάξεις τοῦ Γυμνασίου καί τά παιδιά πού ἀποφοιτοῦσαν ἦταν ἀναγκασμένα λίγο ὡς πολύ διά τήν ἐποχήν ἐκείνην νά ξενιτευθοῦν διά τήν συνέχισιν τῶν σπουδῶν τους, τόν παρεκάλεσαν νά ἐξετάσῃ τό ἐνδεχόμενον μήπως ἡ Ἱερά Μητρόπολις ἠδύνατο νά ἱδρύσῃ ἕνα μαθητικόν οἰκοτροφεῖον εἰς τήν Θήραν, πρός ἐξυπηρέτησιν τοῦ σκοποῦ αὐτοῦ.
Ἡ ὑπόσχεσις ἔγινε σύντομα πρᾶξις. Εἰς τήν Θήραν δηλαδή ὑπῆρχεν ἕνα σουηδικόν λυόμενον, τό ὁποῖον κατά τήν περίοδον τῶν σεισμῶν εἶχε λειτουργήσει ὡς πρόχειρον Νοσοκομεῖον. Αὐτό, λοιπόν, τό ἐζήτησε καί τό μετέτρεψε καταλλήλως εἰς Οἰκοτροφεῖον διά τά παιδιά ὄχι μόνον τῆς Ἀμοργοῦ ἀλλά καί τῶν ὑπολοίπων μικρῶν νησιῶν. Οἱ δυσκολίες ἦσαν ὁμολογουμένως πολλές, τό Οἰκοτροφεῖον ὡστόσον ἐλειτούργησε θαυμάσια, ἐξυπηρέτησε τούς μαθητές καί παρεῖχε εἰς τούς γονεῖς τήν ἠσυχία καί τήν ἐγγύησιν ὅτι τά παιδιά τους εὑρίσκονται ὑπό τήν στοργική φροντῖδα τῆς Μητρός Ἐκκλησίας. Σημειωτέον μάλιστα ὅτι μετά ἀπό σύντομο χρονικόν διάστημα ἐλειτούργησε καί εἰς τήν Ἀμοργόν ἄλλο μαθητικόν οἰκοτροφεῖον διά τά παιδιά τῶν μακρυνῶν χωριῶν.
Μέ τήν ἄγρυπνον φροντῖδα καί ἐπίβλεψιν καί τό κατάλληλον πρόγραμμα τοῦ Μαθητικοῦ Οἰκοτροφείου, πολλοί ἐκ τῶν μαθητῶν του ἀνεδείχθησαν ἀριστοῦχοι καί χωρίς φροντιστήρια εἰσῆλθον εἰς Ἀνωτέρας καί Ἀνωτάτας Σχολάς, καί ἀνεδείχθησαν ἱερεῖς, διδάσκαλοι, ἱατροί, καθηγηταί, καπετάνιοι, ἀξιωματικοί τοῦ στρατοῦ καί τῶν σωμάτων ἀσφαλείας, λογισταί, εὐσυνείδητοι ὑπάλληλοι κ.λπ. Καί τό σπουδαιότερον: ἀνεδείχθησαν καλοί οἰκογενειάρχαι.
Ἐπειδή οἱ μαθηταί συνεχῶς ηὐξάνοντο καί δέν ἦτο πλέον δυνατόν τό λυόμενον οἰκοτροφεῖον νά ἐξυπηρετήσῃ τάς ἀνάγκας, ὁ μακαριστός ἐπεδόθη εἰς νέον ἀγῶνα καί ἀνοικοδομήθη ἄνετο κτήριο. Εἰς τό ἐγχείρημα τοῦτο συνέδραμε οἰκονομικά καί ὁ ἴδιος ἐκποιῶντας ἕνα μικρό διαμέρισμα εἰς Ἀθῆνας. Τό ποσόν τῶν 400.000 δραχμῶν τό ὁποῖον ἀπεκόμισε, τό διέθεσεν ἐξ ὁλοκλήρου διά τήν ἀποπεράτωσιν τοῦ κτηρίου. Ἡ οἰκονομική ἐνίσχυσις σημειωτέον ὅτι δέν ἐπεριορίσθη εἰς τό ποσόν τῶν 400.000 δραχμῶν ἀλλά ἐσυνεχίζετο ἀπό τόν ἴδιον ἀνά τακτά χρονικά διαστήματα.
Πέραν τῶν ἀνωτέρω, εἰς τό πλαίσιον τοῦ ποιμαντικοῦ του ἔργου ἐμερίμνησε διά τήν θρησκευτικήν καί πνευματικήν πρόοδον τοῦ λογικοῦ ποιμνίου τό ὁποῖον ὁ Κύριος τοῦ εἶχεν ἐμπιστευθεῖ. Τοῦτο τό ἐπέτυχεν μέ τά ἀνελλιπή κυρήγματά του, μέ τήν ἔλευσιν ἱεροκήρυκος καί πνευματικῶν ἀνθρώπων είς τήν μητροπολιτικήν περιφέρειαν, μέ σκοπόν τήν πνευματικήν ἀνύψωσιν τῶν πιστῶν.
Υπάρχουν άραγε αναγνώστες που θα μπορούσαν να μας μεταφέρουν προσωπικά βιώματα από τους δύο αυτούς πνευματικούς – εκπαιδευτικούς φάρους?
Παρασκευή 18 Φεβρουαρίου 2011
Οταν οι γρύπες πετούσαν στο Αιγαίο
Σ ε μία από τις γνωστότερες τοιχογραφίες του Ακρωτηρίου της Θήρας ένας γρύπας δεμένος από τον λαιμό με σκοινί, ως κατοικίδιο δηλαδή, συνοδεύει πειθήνια την Πότνια θεά κατά τη γιορτή της προσφοράς κρόκου από τα νεαρά κορίτσια. Την ίδια στιγμή ένας γαλάζιος πίθηκος προσφέρει στη θεότητα αποξηραμένους στήμονες ζαφοράς. Πρόκειται για δύο ζώα- ο γαλάζιος πίθηκος μάλιστα έχει, όπως και στην Αίγυπτο, τον ρόλο του μεσάζοντος μεταξύ ανθρώπων και θεών- τα οποία είναι κατ΄ εξοχήν δάνεια από την Ανατολή σε επίπεδο λατρευτικό και συμβολικό της βασιλικής εξουσίας. Ζώο φανταστικό με σώμα λιονταριού, φτερά και κεφάλι αετού ο γρύπας έλκει την καταγωγή του από τη Μεσοποταμία, όπου ήταν γνωστός ήδη από την 3η χιλιετία π.Χ. ως βασιλικό σύμβολο ταυτιζόμενο με θεότητες. Η απόσταση, χρονική και χιλιομετρική, ως το σημερινό Σικάγο των Ηνωμένων Πολιτειών μπορεί να φαίνεται τεράστια, γεφυρώθηκε όμως με επιτυχία την περασμένη Δευτέρα στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόι όπου πραγματοποιήθηκε διεθνής επιστημονική ημερίδα με θέμα ακριβώς τον γρύπα.
«Γρύπες και βασιλικός συμβολισμός στην Κρήτη, την Αίγυπτο και την Ανατολή» ήταν ο τίτλος της συνάντησης, μια πρωτοβουλία της καθηγήτριας Αρχαιολογίας και Αρχαίων Θρησκειών του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόι κυρίας Ναννώς Μαρινάτου, κόρης του Σπυρίδωνος Μαρινάτου, ο οποίος ανακάλυψε το Ακρωτήρι. Πρόκειται άλλωστε για το πρώτο συνέδριο που γίνεται με αυτό το θέμα, ενώ μεταξύ των ομιλητών υπήρξαν δύο ακόμη Ελληνες: η καθηγήτρια Αρχιτεκτονικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κυρία Κλαίρη Παλυβού , η οποία μίλησε για τους «Γρύπες στην Αρχιτεκτονική», και ο αρχαιολόγος κ. Ανδρέας Βλαχόπουλος, με θέμα «Γρύπες, αφρικανικοί φοίνικες και πίθηκοι στη Θήρα». Εν τέλει το συνέδριο αποσκοπούσε να δείξει πώς υιοθετήθηκαν ο γρύπας και άλλα σύμβολα, όπως ο φοίνικας, ο ηλιακός δίσκος και ο ημιρόδακας (όλα τους στοιχεία της βασιλικής ιδεολογίας της Αιγύπτου), από παράλληλους πολιτισμούς της Κρήτης και του Αιγαίου.
Αίγυπτος
Οι μινωικές τοιχογραφίες που έχουν βρεθεί στην Τελ ελ Ντάμπα της Αιγύπτου, μία πόλη που άκμασε κατά τη διάρκεια της 18ης και της 19ης αιγυπτιακής δυναστείας, για διάστημα δηλαδή περίπου μιας χιλιετίας, δίνουν τα κατ΄ εξοχήν στοιχεία του θέματος. Οπως έχουν διαπιστώσει οι κυρίες Μαρινάτου και Παλυβού, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι είναι καθαρά μινωικές και όχι αιγυπτοκρητικά υβρίδια και ότι χρονολογούνται από τη 18η δυναστεία, την εποχή που βασιλιάς ήταν ο Τούθμωσις Γ΄. Οι τοιχογραφίες βρέθηκαν σε άθλια κατάσταση, αφού είχαν πεταχτεί όταν το ανάκτορο αναδιακοσμήθηκε, και οι ανασκαφείς τις βρήκαν σε έναν σωρό σκουπιδιών, διαβρωμένες από την υγρασία και σπασμένες σε χιλιάδες μικρά κομμάτια, έτσι ώστε να χρειαστεί πολύς χρόνος και κόπος για να συντηρηθούν και να μελετηθούν.
Ταυροκαθάψια και επίθεση λιονταριών σε ταύρους απεικονίζουν οι δύο από τις τοιχογραφίες που έχουν αποκατασταθεί. Σκηνές που, όπως όλοι γνωρίζουμε, έχουν κοινά στοιχεία με τις τοιχογραφίες της Κνωσού και (πράγμα πολύ σημαντικό) μπορούν να αναλυθούν υπό το πρίσμα της αιγυπτοσυριακής εικονογραφίας. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η ζωφόρος με τους ημιρόδακες στην τοιχογραφία των ταυροκαθαψίων και, όπως θεωρεί η κυρία Μαρινάτου, ίσως αυτή είναι το κλειδί της ερμηνείας και του συμβολισμού. Πρώτον, ο ρόδακας αποτελεί βασιλικό σύμβολο, το οποίο διακοσμεί όχι μόνο το ανάκτορο της Κνωσού, αλλά και μυκηναϊκά ανάκτορα και τάφους. Δεύτερον, πρόκειται για θεϊκό σύμβολο, που εμφανίζεται σε χρυσά μινωικά και μυκηναϊκά δαχτυλίδια. Και, τρίτον, είναι διεθνές σύμβολο που απαντάται και στην Ανατολία και στη Συροπαλαιστίνη. Στη χετταϊκή ιερογλυφική γραφή μάλιστα ο διχασμένος ρόδακας σημαίνει «βασιλιάςήλιος» και «ΘΕΟΣ».
Ακρωτήρι
Παραστάσεις εμπνευσμένες από τον θρησκευτικό και ιδεολογικό κόσμο των Μινωιτών είναι πολύ συχνές στο Ακρωτήρι. Πρόκειται για ανασκαμμένες από χρόνια τοιχογραφίες, από τον Μαρινάτο συγκεκριμένα, οι οποίες τώρα έχουν αποκατασταθεί και απεικονίζουν πιθήκους σε στάση σεβασμού μπροστά σε ιερό με τα διπλά μινωικά κέρατα, γαλάζια πουλιά που πετούν ανάμεσα σε βράχια, γυναικεία θεότητα που συνοδεύεται από γρύπα με ανοιγμένα φτερά, άνδρα που φέρει διακριτικά αξιώματος (λοφίο στο κεφάλι, χρυσό σκουλαρίκι και περιδέραια) να ιερουργεί μπροστά σε φοίνικες.
Στην ομιλία του ο κ. Βλαχόπουλος αναφέρθηκε ειδικά σε αυτή την τοιχογραφία για να αποδείξει την εισαγωγή των μινωικών εικονογραφικών κύκλων από τον κόσμο των θρησκευτικών συμβόλων στο Ακρωτήρι. Γιατί παρ΄ ότι οι τοιχογραφίες του Ακρωτηρίου είναι έργα ντόπιων ζωγράφων, πολλά είναι τα κοινά σημεία τους με τη μινωική Κρήτη. Ο γρύπας δεν υπάρχει μόνο σε αυτή την τοιχογραφία της Υστεροκυκλαδικής Ι εποχής (περί το 1630 π.Χ.) αλλά επαναλαμβάνεται σταθερά στην επιτοίχια ζωγραφική του Ακρωτηρίου. Στη φάση ακμής του οικισμού ο γρύπας εμφανίζεται σε αφηγηματικές συνθέσεις επάνω στα πολύχρωμα πιθάρια της Μεσοκυκλαδικής περιόδου (2000-1650 π.Χ.) δείχνοντας ότι τα μυθικά αυτά ζώα πετούσαν από πολύ νωρίς πάνω από το Ακρωτήρι.
Από το 1100 π.Χ. πάντως και για αρκετούς αιώνες ο γρύπας, όπως και όλες οι εικόνες, εκλείπει από την ελληνική τέχνη, ως τους Αρχαϊκούς χρόνους, την εποχή της μέγιστης εξάπλωσης των Ελλήνων στη Μεσόγειο, οπότε και επανεμφανίζεται, πάλι υπό την επιρροή της Ανατολής. Να σημειωθεί ότι το συνέδριο του Σικάγου πραγματοποιήθηκε με χορηγία του Αμερικανικού Ινστιτούτου Αιγαιακής Προϊστορίας (ΙΝSΤΑΡ), ενώ σημαντική ήταν και η προσφορά των κρητικών σωματείων της αμερικανικής πόλης.
Διαβάστε περισσότερα: http://www.tovima.gr/default.asp?pid=46&ct=4&artId=213802&dt=13/03/2008#ixzz1EIh4WuTJ
«Γρύπες και βασιλικός συμβολισμός στην Κρήτη, την Αίγυπτο και την Ανατολή» ήταν ο τίτλος της συνάντησης, μια πρωτοβουλία της καθηγήτριας Αρχαιολογίας και Αρχαίων Θρησκειών του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόι κυρίας Ναννώς Μαρινάτου, κόρης του Σπυρίδωνος Μαρινάτου, ο οποίος ανακάλυψε το Ακρωτήρι. Πρόκειται άλλωστε για το πρώτο συνέδριο που γίνεται με αυτό το θέμα, ενώ μεταξύ των ομιλητών υπήρξαν δύο ακόμη Ελληνες: η καθηγήτρια Αρχιτεκτονικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κυρία Κλαίρη Παλυβού , η οποία μίλησε για τους «Γρύπες στην Αρχιτεκτονική», και ο αρχαιολόγος κ. Ανδρέας Βλαχόπουλος, με θέμα «Γρύπες, αφρικανικοί φοίνικες και πίθηκοι στη Θήρα». Εν τέλει το συνέδριο αποσκοπούσε να δείξει πώς υιοθετήθηκαν ο γρύπας και άλλα σύμβολα, όπως ο φοίνικας, ο ηλιακός δίσκος και ο ημιρόδακας (όλα τους στοιχεία της βασιλικής ιδεολογίας της Αιγύπτου), από παράλληλους πολιτισμούς της Κρήτης και του Αιγαίου.
Αίγυπτος
Οι μινωικές τοιχογραφίες που έχουν βρεθεί στην Τελ ελ Ντάμπα της Αιγύπτου, μία πόλη που άκμασε κατά τη διάρκεια της 18ης και της 19ης αιγυπτιακής δυναστείας, για διάστημα δηλαδή περίπου μιας χιλιετίας, δίνουν τα κατ΄ εξοχήν στοιχεία του θέματος. Οπως έχουν διαπιστώσει οι κυρίες Μαρινάτου και Παλυβού, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι είναι καθαρά μινωικές και όχι αιγυπτοκρητικά υβρίδια και ότι χρονολογούνται από τη 18η δυναστεία, την εποχή που βασιλιάς ήταν ο Τούθμωσις Γ΄. Οι τοιχογραφίες βρέθηκαν σε άθλια κατάσταση, αφού είχαν πεταχτεί όταν το ανάκτορο αναδιακοσμήθηκε, και οι ανασκαφείς τις βρήκαν σε έναν σωρό σκουπιδιών, διαβρωμένες από την υγρασία και σπασμένες σε χιλιάδες μικρά κομμάτια, έτσι ώστε να χρειαστεί πολύς χρόνος και κόπος για να συντηρηθούν και να μελετηθούν.
Ταυροκαθάψια και επίθεση λιονταριών σε ταύρους απεικονίζουν οι δύο από τις τοιχογραφίες που έχουν αποκατασταθεί. Σκηνές που, όπως όλοι γνωρίζουμε, έχουν κοινά στοιχεία με τις τοιχογραφίες της Κνωσού και (πράγμα πολύ σημαντικό) μπορούν να αναλυθούν υπό το πρίσμα της αιγυπτοσυριακής εικονογραφίας. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η ζωφόρος με τους ημιρόδακες στην τοιχογραφία των ταυροκαθαψίων και, όπως θεωρεί η κυρία Μαρινάτου, ίσως αυτή είναι το κλειδί της ερμηνείας και του συμβολισμού. Πρώτον, ο ρόδακας αποτελεί βασιλικό σύμβολο, το οποίο διακοσμεί όχι μόνο το ανάκτορο της Κνωσού, αλλά και μυκηναϊκά ανάκτορα και τάφους. Δεύτερον, πρόκειται για θεϊκό σύμβολο, που εμφανίζεται σε χρυσά μινωικά και μυκηναϊκά δαχτυλίδια. Και, τρίτον, είναι διεθνές σύμβολο που απαντάται και στην Ανατολία και στη Συροπαλαιστίνη. Στη χετταϊκή ιερογλυφική γραφή μάλιστα ο διχασμένος ρόδακας σημαίνει «βασιλιάςήλιος» και «ΘΕΟΣ».
Ακρωτήρι
Παραστάσεις εμπνευσμένες από τον θρησκευτικό και ιδεολογικό κόσμο των Μινωιτών είναι πολύ συχνές στο Ακρωτήρι. Πρόκειται για ανασκαμμένες από χρόνια τοιχογραφίες, από τον Μαρινάτο συγκεκριμένα, οι οποίες τώρα έχουν αποκατασταθεί και απεικονίζουν πιθήκους σε στάση σεβασμού μπροστά σε ιερό με τα διπλά μινωικά κέρατα, γαλάζια πουλιά που πετούν ανάμεσα σε βράχια, γυναικεία θεότητα που συνοδεύεται από γρύπα με ανοιγμένα φτερά, άνδρα που φέρει διακριτικά αξιώματος (λοφίο στο κεφάλι, χρυσό σκουλαρίκι και περιδέραια) να ιερουργεί μπροστά σε φοίνικες.
Στην ομιλία του ο κ. Βλαχόπουλος αναφέρθηκε ειδικά σε αυτή την τοιχογραφία για να αποδείξει την εισαγωγή των μινωικών εικονογραφικών κύκλων από τον κόσμο των θρησκευτικών συμβόλων στο Ακρωτήρι. Γιατί παρ΄ ότι οι τοιχογραφίες του Ακρωτηρίου είναι έργα ντόπιων ζωγράφων, πολλά είναι τα κοινά σημεία τους με τη μινωική Κρήτη. Ο γρύπας δεν υπάρχει μόνο σε αυτή την τοιχογραφία της Υστεροκυκλαδικής Ι εποχής (περί το 1630 π.Χ.) αλλά επαναλαμβάνεται σταθερά στην επιτοίχια ζωγραφική του Ακρωτηρίου. Στη φάση ακμής του οικισμού ο γρύπας εμφανίζεται σε αφηγηματικές συνθέσεις επάνω στα πολύχρωμα πιθάρια της Μεσοκυκλαδικής περιόδου (2000-1650 π.Χ.) δείχνοντας ότι τα μυθικά αυτά ζώα πετούσαν από πολύ νωρίς πάνω από το Ακρωτήρι.
Από το 1100 π.Χ. πάντως και για αρκετούς αιώνες ο γρύπας, όπως και όλες οι εικόνες, εκλείπει από την ελληνική τέχνη, ως τους Αρχαϊκούς χρόνους, την εποχή της μέγιστης εξάπλωσης των Ελλήνων στη Μεσόγειο, οπότε και επανεμφανίζεται, πάλι υπό την επιρροή της Ανατολής. Να σημειωθεί ότι το συνέδριο του Σικάγου πραγματοποιήθηκε με χορηγία του Αμερικανικού Ινστιτούτου Αιγαιακής Προϊστορίας (ΙΝSΤΑΡ), ενώ σημαντική ήταν και η προσφορά των κρητικών σωματείων της αμερικανικής πόλης.
Διαβάστε περισσότερα: http://www.tovima.gr/default.asp?pid=46&ct=4&artId=213802&dt=13/03/2008#ixzz1EIh4WuTJ
Πέμπτη 17 Φεβρουαρίου 2011
Koκκινέλι Σαντορίνης - Οικογένεια Κορωναίου
Τρίτη 15 Φεβρουαρίου 2011
Οι Bρυκόλακες της Σαντορίνης του 17ου αιώνα
…Με ειδική εντολή του πάπα ό επίσκοπος Ίεραπόλεως Sebastiani πραγματοποιεί τό 1666 περιοδεία σ' όλες τις παραμεσογειακές χώρες για επιθεώρηση τών τοπικών καθολικών εκκλησιών. Μ' ολο πού τό ταξίδι ήταν δύσκολο και επικίνδυνο έξ αιτίας του τουρκοβενετικού πολέμου και τής πειρατείας, ό Sebastiani ώλοκλήρωσε μέ ευσυνειδησία τήν αποστολή του.
Για την Σαντορίνη γράφει: Είναι γνωστή ώς «νησί τών δαιμόνων» και «νησί τής κόλασης». Λένε πώς τά δαιμόνια κόβουν τις γούμενες τών καραβιών και δέν μπορούν ν' αράξουν στο λιμάνι.
…Τό 1642 οί Καθολικοί κατώρθωσαν νά εγκατασταθούν στή Σαντορίνη. Παρά τήν αντίδραση τών Ελλήνων οί Ιησουίτες εξασφαλίζουν μέ δωροδοκίες τήν άδεια τών Τούρκων καί χτίζουν τήν πρώτη εκκλησία. Ό Γάλλος ιερωμένος Francois Richard ήταν άπό τούς πρωτοπόρους τής εκστρατείας προσηλυτισμού στό Αιγαίο. "Εζησε πολλά χρόνια στή Σαντορίνη καί είχε τήν ευκαιρία νά ταξιδέψη σέ πολλά νησιά τών Κυκλάδων. Καρπός τής προσωπικής εμπειρίας του άπό τή θρησκευτική αποστολή στις ελληνικές θάλασσες καί τίς περιηγήσεις του στά νησιά είναι τό χρονικό πού κυκλοφόρησε στό Παρίσι τό 1657. Όλόκληρο κεφάλαιο του χρονικού του Richard αναφέρεται στις δοξασίες περί βρυκολάκων. Εχει τίτλο «Οί Ψευδοαναστημένοι πού οί Ελληνες ονομάζουν «βρυκολάκους». (Οι παραλλαγές της ονομασίας του βρυκόλακα στα κείμενα των περιηγητών : Βορδόλακας, ζορκόλακας, βουρδούλακας, νομόλακας, βολδόλακας, βουρκόλακας, βουλδούλακας κ.ά.). Περιγράφει τρομακτικά περιστατικά ομαδικών παρακρούσεων των κατοίκων της Σαντορίνης. Πεθαμένοι πού ξαναγυρίζουν στη ζωή και εξοντώνουν τή νύχτα τούς νησιώτες, φρικαλέες σκηνές έκταφής «βρυκολακιασμένων», τελετές εξορκισμών άπο τούς ιερείς πάνω στά πτώματα μέσα στους ναούς, ανατριχιαστικοί άνασκολοπισμοί τών άλυωτων πτωμάτων μέ τσεκούρι και σκαπάνες. Αυτόπτης μάρτυρας τών σκηνών αυτών ό Ιησουίτης Ιεραπόστολος δεν αμφισβητεί διόλου την εμφάνιση τών βρυκολάκων και την κακοποιό δράση τους :
«Κάθε τόσο οί Ελληνες παππάδες, άφού προηγουμένως πάρουν άδεια του μητροπολίτη, πηγαίνουν στο νεκροταφείο, διαβάζουν μερικές ευχές και ύστερα ξεθάβουν τό νεκρό πού υποπτεύονται πώς έχει βρυκολακιάσει. Κι' αν βρουν τό πτώμα ολόκληρο, φρέσκο και ματωμένο είναι πια βέβαιοι πώς ό νεκρός έγινε όργανο του Σατανά. Αρχίζουν τότε τούς εξορκισμούς και δέν σταματούν άν δεν δουν σημάδια πού νά φανερώνουν πώς έφυγε τό δαιμόνιο: όταν δηλαδή άρχίση ή αποσύνθεση του πτώματος.
»Αυτό έγινε πριν άπό λίγα χρόνια. Τό πτώμα ενός κοριτσιού (Καλλίστη τό όνομά του) βρέθηκε άλυωτο. Τό έφεραν στήν εκκλησία κι' ό Ελληνας παππάς κατέφυγε στους εξορκισμούς. Και πραγματικά σέ λίγο άρχισε ή αποσύνθεση του πτώματος κατά τρομακτικό τρόπο, έτσι πού κανείς δέ μπορούσε νά μείνη πιά στο ναό άπό τή δυσοσμία. Τό έθαψαν, λοιπόν, και δέν ξαναφάνηκε ό βρυκόλακας πιά.
«Ωστόσο, μερικές φορές, οί εξορκισμοί τών Ελλήνων ιερέων δέν φέρνουν κανένα αποτέλεσμα,είτε γιατί οί ίδιοι οί ιερείς δέν έχουν μεγάλη πίστη ειτε γιατί τό δαιμόνιο αντιστέκεται και δέν εννοεί νά εγκατάλειψη τή λεία του. Τότε ξερριζώνουν την καρδιά του πεθαμένου, τή λιανίζουν μέ τό τσεκούρι και ύστερα καίνε ολόκληρο τό νεκρό, ακριβώς όπως γίνεται στή Γαλλία μέ τούς μάγους και τις μάγισσες, ύστερα άπό απόφαση της Δικαιοσύνης.
»Τελευταία πού πήγα στήν Αστυπάλαια έκαψαν πέντε πτώματα. Τά τρία ήταν ανδρών παντρεμένων, τό τέταρτο ενός Ελληνα παππά και τό πέμπτο ενός κοριτσιού. Τό ίδιο έγινε και στή Νιό.
»Η γυναίκα ενός πεθαμένου ήρθε και μου εξομολογήθηκε πώς είδε τον άντρα της ατόφιο, πενήντα μέρες ύστερα άπό τήν κηδεία του. Μ' όλο πού τον είχαν ξεθάψει και τον είχαν ενταφιάσει σέ άλλο σημείο κι' είχαν γίνει όλοι οί καθιερωμένοι εξορκισμοί εκείνος ξαναγύρισε και βασάνιζε τον κόσμο• σκότωσε μάλιστα και τέσσερες ή πέντε ανθρώπους. Τότε τον ξέθαψαν για δεύτερη φορά και τον έκαψαν σέ επίσημη δημόσια τελετή.
«Πριν δυο χρόνια, γιά τήν ίδια αίτια, έκαψαν άλλα δυο πτώματα στη Σίφνο. Και δεν περνάει χρόνος πού νά μή γίνη λόγος γι' αυτούς τούς ψευδαναστημένους.
»Άλλά εκείνο πού αναστάτωσε περισσότερο τή Σαντορίνη ήταν ή προσήλωση ενός βρυκόλακα στη χήρα του. Λεγόταν Αλέξανδρος, ήταν παπουτσής και κατοικούσε στον Πύργο. Υστερα άπο το θάνατο του παρουσιάστηκε στη γυναίκα του, όπως ακριβώς ήταν και στή ζωή. Ερχόταν στο σπίτι και δούλευε, μερεμέτιζε τά παπούτσια των παιδιών, έβγαζε νερό από τή στέρνα. Και πολλές φορές τον έβλεπε νά κόβη ξύλα γιά τή φαμελιά του. Υστερα άπο λίγον καιρό ό κόσμος τρομοκρατημένος τον ξέθαψε, τον έκαψε και μαζί μέ τον καπνό εξαφανίσθηκε και ή εξουσία του Σατανά.
»Εμαθα από ένα αξιόπιστο πρόσωπο πώς στην Αμοργό αυτοί οί βρυκόλακες έχουν τόσο άποχαλινωθή πού δεν τρέχουν μονάχα εδώ κι' έκεί τις νύχτες αλλά παρουσιάζονται και μέρα μεσημέρι, πολλές φορές πέντε μαζί στά χωράφια και μαζεύουν φάβα. Ηθελα νά έλθουν εδώ μερικοί από τούς δικούς μας τούς άθεους της Γαλλίας, όχι γιά ν' ακούσουν άλλά νά δουν μέ τά μάτια τους στο φώς της ημέρας και νά βεβαιωθούν πόσο άδικο έχουν πού πιστεύουν ότι σάν πεθαίνει ό άνθρωπος όλα πεθαίνουν μαζί του. Ιδού όμως και μιά άλλη απόδειξη :
»Ό ηγούμενος του περίφημου μοναστηρίου της Άμοργού μου διηγήθηκε ότι ένας έμπορος από τήν Πάτμο, πηγαίνοντας στήν Ανατολή γιά εμπόριο, αντί νά κερδίση χρήματα έχασε τή ζωή του. Μαθαίνοντας ή γυναίκα του τό θάνατο του έστειλε ένα καίκι γιά νά φέρουν τό νεκρό στήν πατρίδα του και νά τον θάψουν κατά πώς ταιριάζει σέ χριστιανό. Εβαλαν λοιπόν τό πτώμα σέ μιά κασσέλα, τή φόρτωσαν στο καίκι και ξεκίνησαν γιά τό νησί. Ενας άπο τούς ναυτικούς κάθησε απάνω στήν κασσέλα. Ξαφνικά νοιώθει κάτι νά κουνιέται μέσα. Τό λέει στους συντρόφους του. Αποφασίζουν τότε νά τήν ξεκαρφώσουν γιά νά δουν σέ ποιά κατάσταση βρισκόταν ό νεκρός. Ανοίγουν και τί νά δουν. Ό πεθαμένος έδειχνε σά νά ήταν ολοζώντανος. Καταλαβαίνετε τώρα τον τρόμο των θαλασσινών. Άλλά τί νά κάνουν, είχαν αναλάβει υποχρέωση. Ξανακάρφωσαν τή νεκρόκασα, έφθασαν στο νησί και τήν παρέδωσαν στή χήρα χωρίς νά πουν λέξη γιά ότι είδαν στο καίκι.
»Άλλά λίγες μέρες μετά τήν κηδεία ό πεθαμένος σκόρπισε τή φρίκη και τό θάνατο στο νησί. "Εμπαινε τις νύχτες στά σπίτια ουρλιάζοντας και χτυπώντας. Δεκαπέντε άνθρωποι, άλλοι άπό τά χτυπήματα, άλλοι άπό τήν τρομάρα τους πήγαν στόν άλλο κόσμο.
»Οί ιερείς καί οί καλόγεροι τουτόπου έκαναν ότι μπορούσαν γιά νά σταματήσουν αυτή τήν τραγωδία. Ωστόσο οί εξορκισμοί και οί δεήσεις δέν έφεραν κανένα αποτέλεσμα. Αποφασίζουν, λοιπόν, νά διώξουν τό νεκρό άπό τό νησί και νά τον μεταφέρουν στόν τόπο του θανάτου του, στή Μικρά Ασία. Τον φόρτωσαν σ' ένα καίκι, άλλά οί ναυτικοί δέν τον πέρασαν αντίπερα : στο πρώτο ερημονήσι πού βρήκαν άναψαν φωτιά και τον έκαψαν. Κι' άπό τότε ό βρυκόλακας δέν ξαναφάνηκε.
»Ό ηγούμενος προσπαθούσε νά μέ πείση ότι αυτές οί εμφανίσεις τών βρυκολάκων αποδείχνουν πόσο ορθή είναι ή πίστη τής ελληνικής εκκλησίας. Μού λέει : Είδατε κανένα Τούρκο ή κανένα Λατίνο νά μεταμορφώνεται έτσι μετά τον θάνατο του; Τό αντίθετο συμβαίνει, του απαντώ. Τό ότι μπαίνει ό Σατανάς στους πεθαμένους σας και τούς κάνει νά βρυκολακιάζουν δείχνει ότι ή ελληνική πίστη είναι καταδικασμένη άπό τό Θεό. Οσο γιά τούς Τούρκους και τούς Λατίνους πού τάχα δέν γίνονται βρυκόλακες τά πράγματα είναι διαφορετικά. Οπως προκύπτει άπό τήν ιστορία τών Αράβων, αυτά τά φαινόμενα ήταν συνηθισμένα στήν έρημο. Επειτα του θύμισα κάτι πού είχε συμβή στή Σαντορίνη μέ τον Μαμούρη, ένα Λατίνο κληρικό πού τούρκεψε. Μέ απαίτηση όλου του λαού κρεμάστηκε στήν αντένα του ανεμόμυλου. "Ε λοιπόν, μ' όλο πού ήταν Τούρκος, βρυκολάκιασε και καταβασάνισε τον κόσμο μετά τό θάνατο του, ώσπου τον έκαψαν και ησύχασε τό νησί.
»Αύτά πού γράφω γιά τούς ψευδαναστημένους θά δώσουν ασφαλώς τήν ευκαιρία σέ πολλούς νά σκεφθούν και νά ερευνήσουν τό ζήτημα ώστε νά ανακαλύψουν κάτι περισσότερο. . .
»Πρέπει νά προσθέσω ότι υπάρχουν κι' άλλοι πεθαμένοι στά ελληνικά νεκροταφεία πού τά πτώματα τους μένουν άλυωτα δεκαπέντε και είκοσι χρόνια μετά τον ενταφιασμό τους. Και τούς βρίσκουν φουσκωμένους σάν μπαλόνια. Kι αν τούς χτυπήσης ήχούνε όπως τά τούμπανα. Αυτόν τον πεθαμένο τον λένε «ντουπί». Τό πώς γίνεται αυτό δέν είναι τής στιγμής. Τό μόνο πού μπορώ νά βεβαιώσω είναι ότι οί Ελληνες πιστεύουν πώς οί άλυωτοι είναι αφορισμένοι. Είναι γνωστό ότι οί "Ελληνες ιερείς και μητροπολίτες δταν αφορίζουν κάποιον προσθέτουν στο τέλος τήν κατάρα : «Και μετά θάνατον άλυτος και τυμπανιαίος».
Γι' αυτό ακριβώς, ό λαός πού βλέπει συχνά άλυωτους νεκρούς, τρέμει όταν ακούει έναν άπλό παππά νά έκτοξεύη τον αφορισμό του σά νά είναι πατριάρχης ».
skinious.blogspot.com
Αναδημοσίευση από: strangehellas
Πηγή: himaira.blogspot.com Himaira: Οι Bρυκόλακες της Σαντορίνης του 17ου αιώνα
http://himaira.blogspot.com/
και
http://kallistorwntas.blogspot.com/2010/03/blog-post_03.html
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
Οι Σαντορινιοί του Πειραιά και τα «σαντορινέικα» του Αγ.Νείλου Β μέρος…
Τις μεταπολεμικές δεκαετίες, οι Σαντορινιοί εφοπλιστές έχουν κυρίαρχο ρόλο στο μεγάλο λιμάνι και στη Πειραϊκή κοινωνία. Ο Λουκάς Νομικός α...
-
Έχοντας ως βάση το ανεκτίμητης αξίας βιβλιο « Η Σαντορίνη που χάνεται όπως τη βλέπουν οι μαθητές της Α Γυμνασίου 1985 - 1986" και προσ...
-
Μια από τις πιο συγκινητικές στιγμές στα έθιμα του Πάσχα στο νησί, είναι και αυτό που γίνεται κατά βάση σήμερα το βράδυ Μετά το Χριστός Ανέ...
-
Τις μεταπολεμικές δεκαετίες, οι Σαντορινιοί εφοπλιστές έχουν κυρίαρχο ρόλο στο μεγάλο λιμάνι και στη Πειραϊκή κοινωνία. Ο Λουκάς Νομικός α...