6-7 Ιουλίου 1931
( Εφημερίδα Ελεύθερο Βήμα)
[…] Είχα μάθει ότι ο κ.
Βενιζέλος θα επιβιβάζονταν στις έντεκα την νύχτα. Στις 10 βρισκόμουν στον Αφοβο.
Εκεί βρήκα …, τον βουλευτή Θήρας κ. Πρέκα,
τον πολιτευτή κ. Δεναξά. Στις ένδεκα μεγάλη κίνηση στο κατάστρωμα. Οι
αξιωματικοί στη σκάλα… Μια φωτισμένη βενζινάκατος έφερε τον κ. Βενιζέλο και
είκοσι σχεδον ακόμη πρόσωπα…[…] Στις έντεκα και δέκα ο Αφοβος, απέπλευσε.
[…] ο κ. Βενιζέλος ήταν
σκλάβος του μικρού ομίλου του : «Δεν έρχεσθε σε αυτή τη θέση κ πρόεδρε, για να
μην σας χτυπάει ο αέρας», ο κ. Βενιζέλος υπακούει. « Δεν πίνετε μία μπύρα
κ.Πρόεδρε;» ο κ. Βενιζέλος πίνει. «Δεν θέλετε να ακούσετε μερικές επιστημονικές
εξηγήσεις κ. Πρόεδρε για το ηφαίστειο
της Σαντορίνης». Ο κ. Βενιζέλος θέλει. Οι «μερικές επιστημονικές εξηγήσεις»
είναι ολόκληρη διάλεξη. Δυο ειδικοί αρχίζουν από το τι είναι ηφαίστειο. Εάν
είναι το ρήγμα που κάνει το ηφαίστειο ή το ηφαίστειο το ρήγμα. Του παρουσιάζουν
μετά την ιστορία του ηφαιστείου της Σαντορίνης. Για ευκολότερη κατανόηση του
παρουσιάζουν και χάρτες…. Ρολά ολόκληρα από χάρτες όλων των μεγεθών. Μερικοί
μάλιστα είναι τόσο μεγάλοι, ώστε γεμίζουν όλο το κενό χώρο που σχηματίζουν στην
μέση οι καθήμενοι με τον κ. Βενιζέλο. «Κοιτάξτε την νέα Καμμένη κ. Πρόεδρε». Ο
κ. Βενιζέλος την κοιτάζει. «Τη Δάφνη κ.
Πρόεδρε». Ο κ. Βενιζέλος κοιτάζει τα πάντα. Αλλά τα μάτια του παλεύουν με τον
ύπνο. Είναι προφανές ότι εκείνο που θα τον ενδιέφερε απείρως περισσότερο από τα
ηφαίστεια της Θήρας είναι η καμπίνα του. Αλλά η ευγένεια του τον καθηλώνει…
Επιτέλους κάποιος τον λυπάται: - Πρέπει να πάτε να κοιμηθείτε κ. πρόεδρε….Είναι
η μόνη φράση η οποία διέστειλε σε ιλαρό μειδίαμα το πρόσωπό του από την ώρα που
μπήκε στο πλοίο….[…]
Ήχοι κωδωνοκρουσιών μας
έρχονται τώρα άξαφνα από μέσα από τη θάλασσα. «Πλησιάζουμε κ. Πρόεδρε. Ελάτε να
δείτε»! φωνάζει κάποιος. Πρωθυπουργός και ακολουθία μεταφέρονται στην άλλη
πλευρά του καταστρώματος. Ο κ. Βενιζέλος τοποθετείται σε μία καρέκλα. Ο κ.
Βενιζέλος ακούει τις κωδωνοκρουσίες μιας κατάλευκης πολιτείας που προβάλλει
ονειρώδης και φαντασμαγορική στο ύψος των άγριων βράχων της Σαντορίνης, την
οποία πλησιάζουμε, και τις μεταφερθείσες στη νέα τους θέση, ηφαιστειολογικές εξηγήσεις
των ειδικών. Η μικρή λευκή πόλη είναι ολόκληρη ένας παλμός κωδώνων.
Σημαιοστόλιστες βάρκες γεμάτες λαο έχουν ξεκολλήσει από τα άγρια βράχια της
ακτής και σπεύδουν προς το πλοίο … το θέαμα είναι εκτάκτως γραφικό και
γιορταστικό. …..
Μια στιγμή όμως σκίζει τον
αγέρα: Η χαιρετιστήρια σειρήνα ενός πλοιαρίου… Και τότε ο «πολιτικός» ξυπνάει
μέσα στον Βενιζέλο. Αφήνοντας , και εξηγήσεις και όλους μας, μ ένα κίνημα δικής
του πλέον βουλήσεως, πετιέται προς τα κάγκελα του καταστρώματος και βγάζει τον
παναμά του προς το πλοιάριο- αν και η απόσταση είναι τόση ώστε να μην είναι
δυνατόν να τον διακρίνουν…..
[…]Αγκυροβολούμε στο
επίνειο των Φηρών. Ένα σωρό ανθρώποι ανεβαίνουν στο πλοίο μας. Ένα σωρό
ανθρώποι επίσημοι ανεβαίνουν στο πλοίο
μας. Κανείς δεν αντελήφθηκε πότε μπήκαν- αλλά να τοι που παρελαύνουν ενώπιον
του προέδρου, παρουσιαζόμενοι ένας ένας από τους πολιτικούς της νήσου οι οποίοι
συνταξιδεύουν. Μερικοί έχουν βάλει για την περίσταση, την βελάδα με την οποία
παντρεύτηκαν – προ πεντηκονταετίας. Ένας
μάλιστα έχει το μούσι που ήταν της μόδας την εποχή της δευτέρας γαλλικής
αυτοκρατορίας. Τι γραφικοί και καθυστερημένοι τύποι! Αλύγιστοι επίσημοι που
περιμένουν να έλθει η σειρά τους για να σφίξουν το χέρι του κ. Βενιζέλου, να
υποκλιθούν με άκαμπτα τα πόδια και να αντιπαρέλθουν, επιστρέφοντας εις το
παρελθόν.
Γύρω από τον Άφοβο, έχουν
μαζευτεί όλες οι βάρκες των Φηρών. Όλες τους είναι στολισμένες με μικρές
θριαμβευτικές αψίδες πρασινάδας, σημαίες και λωρίδες χασέ που γράφουν: «Καλώς
ήλθατε». Οι πολιτικοί του νησιού απάγουν τον κ. Βενιζέλο σαν λειά τους.
Παρομοίωση: Όχι . Κυριολεξία. Ο κ. Βενιζέλος πρόκειται να είναι πραγματική λεία
τους καθ’ όλες τις ώρες της παρομονής τους στο νησι. Έπειτα θα έλθει η σειρά
άλλων πολιτικών άλλης νήσου.
Μια
βάρκα τον μεταφέρει μαζί τους στην αποβάθρα και μέχρι να κατορθώσουμε να
αποβιβασθούμε κι εμείς τον έχουν κι όλας ανεβάσει σ ένα μουλάρι για να τον
μεταφέρουν στα Φηρά….
.jpg)
Η ανάβαση στα Φηρά είναι
επίπονη. Ο δρόμος όλος καλντιρίμι και σκάλες ελίσσεται στην απότομη πλαγιά ενός
πανύψηλου βράχου, ο οποίος οφείλεται στις πέτρες στις σκουριές στη λάβα και
στην τέφρα μιας πανάρχαιας ηφαιστειακής έκρηξης. Τριάντα άλογα και μουλάρια,
εξήντα αγωγιάτες και πλήθος περίεργων αποτελούν την πρωθυπουργική πομπή. Ψηλά
πάνω από τα κεφάλια μας, ολόκληρος ο λαός της κατάλευκης κωμόπολης είναι
ανεβασμένος στα λιακωτά των σπιτιών και μας κοιτάζει ανερχόμενους. Την έλλειψη
ίχνους πρασινάδας την αντικαθιστούν τα πολύχρωμα παρασόλια των γυναικών που
φαντάζουν από μακρυά σαν τεράστια λουλουδια.
Η εικόνα του προπορευόμενου πάνω στο μουλάρι του πρωθυπουργού και του
θεωμένου από τα άσπρα ψηλά λιακωτά πλήθούς μου φέρνει στο νου την είσοδο του
Χριστού στην Ιερουσαλήμ. Ο … «Γολγοθάς» όμως δεν απέχει πολύ. Τα πάθη του εκδράμοντος
χάριν αναψυχη πρωθυπουργού αρχίζουν από τη στιγμή της αφιππεύσεως. Δεν
προφταίνει να πατήσει το πόδι του στις πέτρες του δρόμου και μεταφέρεται από …τον
Άνναν εις τον Καιάφα. Από τον τοποτηρητή του Ορθόδοξου επισκόπου στον Λατίνο
Επίσκοπο Σαντορίνης, …Καμπάνες…Δοξολογίες…
Η μεταφορά αυτή γίνεται εν
μέσω ενός πλήθους ασφυκτικός συνωστισμένου και απειλούντος ανα πάσα στιγμή να
τον λιώσει. Όλοι είναι περίεργοι να δουν
«πως είναι». Οι μητέρες σηκώνουν ως το κεφάλι τους τα παιδιά, κύματα ανθρώπων
σπρώχνουν τους λίγους χωροφύλακες οι οποίοι φωνάζουν: «Τόπο! Τόπο, παιδιά»,
άλλα κύματα σπρώχνονται, άλλα κύματα σπρώχνονται από μερικούς αυτεπαγγελτους
τηρητές της τάξης …[…]
-Το πουλάκι μου! Φωνάζει μία
μεσόκοπη νησιώτισσα με τρυφερη συγκίνηση, βλέποντας τον πρόεδρο να φέρεται από
το ρεύμα. …
Το πουλάκι της προσπαθεί να
μειδιά, είναι όμως κάθιδρο…[…]
Eπιτέλους οδηγούμαστε
κάπου. Στο σπίτι του κ. Κουτσογιαννοπούλου: Ένα παλάτι με μεγάλα λιακωτά,
θαυμάσια θέα σε όλο το νησί και τα ηφαίστεια, γεμάτο δροσερά ρεύματα αέρα. Ο κ.
Βενιζέλος, πέφτει κατάσκοπος σε μία πολυθρόνα. Είναι η αναύπαση αυτή τη φορά ; Ποια
ανάπαυση !! Το σπίτι πλημμύρισε κιόλας κόσμο, ως ν άνοιξαν από παντού κάνουλες.
Νομίζει κανείς πως βρίσκεται σ επαρχιακό γάμο. Ο Πρόεδρος παριστάνει τη νύφη …
Γύρω γύρω στο τραπέζι, έχουν καθίσει
φραγκοπαπάδες, ορθόδοξοι, κληρικοί γραφικοί νησιώτες προυχόντες με
βελάδες, κυρίως δημοσίων υπαλλήλως, άνθρωποι ακαμπτοι σαν να έχουν καταπιει
μπαστούνια – και τον κοιτάζουν στα μάτια χωρίς να ανοίγουν το στόμα τους. Ο κ.
Βενιζέλος χαμηλοβλέπει σιωπηλος- ίδια νύφη .
[…] Κάποτε ο κ. Βενιζέλος, στρέφεται στον βουλευτή που
τον κρατάει καθηλωμένο εκεί και ρωτάει σιγά: - Αι τι έτε; Να πηγαίνουμε;
Αμ δε! Πρέπει να σφιχθούν
και άλλα χέρια ακόμα, να πει ο κ. Πρέκας τον λόγο που έχει γράψει από την
Αθήνα, να κυκλοφορήσουν δύο – τρία ακόμα χεράκια οι σουμάδες και να ακουσθούν
και τα αιτήματα. Αιτήματα στη Σαντορίνη έχουν κάμει ακόμα και τα άψυχα. …[…] Αιτήματα
επίσηςέκαμε και ο ντοματοπελτές. Αλλά αυτός δεν ενεφανίσθη μόνος του . Έστειλε
αντιπρόσωπον έναν χονδρόν κύριον, ο οποίος λόγω της συγκινήσεως κατά της ζέστης
κοκκίνιζε ο ίδιος σαν τεράστια ντομάτα…[…] Όταν γυρίσαμε στον Άφοβο, ο κ.
Βενιζέλος παρεδόθη από τον βουλευτή Θήρας κ. Πρέκα εις τον Βουλευτή Νάξου κ.
Ευριπαίου του οποίου άρχιζαν τα καθήκοντα. …[….]
Y.γ.:
Καλλιστορωντας: Ένα εξαιρετικά έξυπνο
χρονογράφημα που μόνο ο τίτλος του « Ταξιδάκι αναψυχής», υπονοεί και την άκρως
επικριτική αλλά και ταυτόχρονα σκωπτική στάση του αρθρογράφου. «Ο
Ουράνης τοποθετείται ανάμεσα στους λεγόμενους παρακμιακούς ή νεορομαντικούς
έλληνες ποιητές του Μεσοπολέμου (Καρυωτάκης, Άγρας, Λαπαθιώτης, Κλέων Παράσχος
και άλλοι) και καθοριστική ήταν η επίδραση που δέχτηκε από το Μπωντλαίρ…». [1]
Μέσα από τη γραφίδα του, βλέπουμε μια Σαντορίνη ξένη στους πολλούς, και
γιατί όχι ξένη και για τους Αθηναίους. Αν και στο τελευταίο μέρος του
αποσπάσματος, υποδηλώνει ότι μόνο ταξίδι αναψυχής δεν θα είναι η συνέχεια για τον Ελευθέριο Βενιζέλο, μιας
και θα ακολουθήσουν ίδιες εορταστικές εκδηλώσεις, μπορούμε να διακρίνουμε
αρκετά στοιχεία είτε σκωπτικά ή μη:
1) Η
εξαιρετικά μεγάλη δημοφιλία του Ελευθερίου Βενιζέλου, και η ανάγκη πολλών να
βρίσκονται στο περιβάλλον του για
αυτοπροβολή,
2)
Η συγκινητική ενεργειακά είσοδός του στον όρμο των Φηρών –
Από τη μία οι κωδωνοκρουσίες και από την άλλη ….το ηφαίστειο
3)
Η εξαιρετικά επίπονη διαδικασία της ανάβασης στα Φηρά
4) Η
απίστευτη διαφορετική προσέγγιση των απλών κατοίκων : « …το πουλάκι μου» και
των επισήμων ή μη «άνθρωποι ακαμπτοι σαν να έχουν καταπιει μπαστούνια», με
βασικό όφελος να βρεθούν έστω και για λίγο δίπλα του, να εκφράσουν τους λόγους τους
αλλά και τα αιτήματά τους. Άνθρωποι πολιτικοί, επίσημοι και μη
Είναι ένα αρκετά έξυπνο κείμενο γιατί δείχνει πως ένας εξωτερικός
παρατηρητής πόσο δε μάλλον ένας από τους τελευταίους ρομαντικούς του 20ου
αιω. , δείχνει μία γενικά ταυτόσημη εικόνα για τις κοινωνίες, Σαντορίνη, Νάξο
κ.λ.π., και επι της ουσίας προσδιορίζει
τα δεδομένα πάνω στα οποία ένα απλό ταξίδι αναψυχής καταντάει: «Ταξιδάκι
Αναψυχής»…..
Και μην ξεχνάμε: Τα ίδια δεν γίνονται σήμερα ; ;
.JPG)
.JPG)