Το Αρμενάκι της Οίας

«Αρμενάκι  είμαι κυρά μου, πάρε με, έλα πάρε με…»

Στην Οία στην καλντέρα, παραπλεύρως του λιμανιού της Αρμένης στα δυτικά, βρίσκεται ένας μικρός όρμος, το «Αρμενάκι». Το Αρμενάκι βρίσκεται κάτω από τις γειτονιές «Λότζα» (Αγ.Νικόλαος) και «Μοναστήρι» (Αγ.Σπυρίδωνας). Η πρόσβαση σε αυτό γίνεται είτε με βάρκα από την Αρμένη και το Αμμούδι, είτε κατεβαίνοντας από το χωριό από τη γειτονιά Μοναστήρι, όμως μέσα από δύσβατο μονοπάτι, ανάμεσα από τα κόκκινα ηφαιστειογενή γκρεμνά. 

Ο όρμος «Αρμενάκι» της Οίας. Πάνω από τον όρμο, χτισμένες στο φρύδι του γκρεμού της Καλντέρας, οι συνοικίες «Λότζα» (Αγ.Νικόλαος) και «Μοναστήρι» (Αγ. Σπυρίδωνας).

                     

Τα παλιά χρόνια το Αρμενάκι ήταν το λιμάνι των ψαράδων. Εκεί βρίσκονταν οι βάρκες των ψαράδων της Οίας (επαγγελματιών και ερασιτεχνών), εν αντιθέσει με την Αρμένη και το Αμμούδι που ήταν οι δυο μεγάλοι όρμοι για τα ιστιοφόρα.  Στο Αρμενάκι ο κάθε ψαράς, ο κάθε βαρκάρης είχε το δικό του «μαγαζί», το οποίο δεν ήταν άλλο από υπόσκαφη αποθήκη που λάξευε ο ίδιος μέσα στον ηφαιστειογενή βράχο, όπου εκεί φυλαγόταν η βάρκα και τα είδη της ψαρικής του (δίχτυα, παραγάδια).  Το «μαγαζί» ήταν ένας στενόμακρος χώρος με θολωτό ταβάνι και στενή πρόσοψη, σοβαντισμένο στο δάπεδο και στους τοίχους (εσωτερικούς και εξωτερικούς) με «πατητό» δηλαδή πατημένο τσιμέντο με άσπρη ή κόκκινη «άσπα» (=θηραϊκή γη) όπως ακριβώς και τα υπόσκαφα σπίτια. Επειδή πολλές φορές οι ψαράδες αναγκάζονταν να διανυκτερεύσουν στο γιαλό, το κάθε «μαγαζί» ήταν διαμορφωμένο και σαν δωμάτιο με ελάχιστη οικοσκευή (κρεβάτι, τραπέζι, καρέκλα, πιατο-πότηρα κλπ) ώστε να εξυπηρετεί τις ανάγκες του για τη διανυκτέρευση του.

Αξέχαστες βεγγέρες έχουν να θυμούνται οι παλιοί ψαράδες τα βράδια στο Αρμενάκι. Με λάμπες πετρελαίου (γιατί δεν υπήρχε ακόμη ρεύμα), αφωταρίδες στην παραλία με παλιόξυλα,  ένα κοινό τσουκάλι για όλους ως φουφού, μια πρόχειρη κακαβιά από φρέσκα ψάρια για βραδινό και στηνόταν γλέντι «από το τίποτα» όπως διηγούνται οι παλιοί ψαράδες της Οίας:

«Από τη Λότζα αρχινά, στο Μοναστήρι φτάνει, το Αρμενάκι σα θωρώ και η καρδιά μου γιάνει».

«Στο Μοναστήρι θε να ΄ρθω, που το ΄χω για μεράκι, να σκύβω κάτω στο γιαλό, να βλέπω τ’ Αρμενάκι, με τις μικρές ψαρόβαρκες, που βρίσκονται αράδα και τις θωρεί και η Παναγιά και η Αγιά Τριάδα»

«Στ’ Αμμούδι έχει σύννεφα και στην Αρμένη μπόρα, μα στ’ Αρμενάκι το μικρό, του ήλιου παρηγόρα»

«Με λουλουδάκια του βουνού, τη βάρκα θα στολίσω και στ’Αρμενάκι στο γιαλό, θα πάω να γλεντίσω»

είναι μερικά από τα αυτοσχέδια κοτσάκια που έφτιαχναν οι ψαράδες στις βραδινές βεγγέρες τους στο Αρμενάκι, περιμένοντας να περάσει η ώρα για να σηκώσουν τα παραγάδια τους.

Το μονοπάτι που οδηγεί στο Αρμενάκι από το χωριό

      

\

Στη σημερινή εποχή, το Αρμενάκι έχει πλέον ηλεκτροδότηση και τα ελάχιστα «μαγαζιά» που έχουν απομείνει, διατηρούνται από τα παιδιά και τα εγγόνια των παλιών ψαράδων, που τα χρησιμοποιούν πλέον ως «εξοχικά δωμάτια» και μένουν εκεί το καλοκαίρι για τα καλοκαιρινά μπάνια τους.

Τα ελάχιστα πλέον εναπομείναντα «μαγαζιά» των παλιών ψαράδων στο Αρμενάκι, διατηρημένα από τους συγγενείς τους ως εξοχικά δωμάτια.

Μ.Λ - Καλλιστορώντας