Αφιέρωμα στον Πάρι Πρέκα

του Γιάννη Παπακωνσταντίνου 

Συλλέκτη - τ. Καλλιτεχνικού Διευθυντή του Μεγάρου Γκύζη 

Ήταν 1η Νοεμβρίου, πριν 21 χρόνια, όταν έφυγε από τη ζωή ο σημαντικός εικαστικός δημιουργός, ο μάστερ της ακουαρέλας ΠΑΡΙΣ ΠΡΕΚΑΣ (1926-1999), ο καλλιτέχνης «της φυγής και της αναζήτησης»! Το έργο του Πάρι Πρέκα κινείται στον αφαιρετικό εξπρεσιονισμό, χωρίς να απομακρύνεται από το παραστατικό και γεωμετρικό ιδίωμά του.

 

Ας τον γνωρίσουμε καλύτερα μέσα από τα λόγια της συντρόφου της ζωής του -επίσης ζωγράφου- Μερόπης Πρέκα, που πορεύτηκε μαζί του για περισσότερα από σαράντα χρόνια: «Ο Πάρις ήταν πολυσχιδής καλλιτέχνης, ζωγράφος, γλύπτης, χαράκτης, αρχιτέκτονας, κατασκευαστής «εργομηχανών» αλλά και κοσμημάτων και νομισμάτων. Η περιπέτεια της νιότης του με την εξορία στο στρατόπεδο Ελ Ντάμπα της Αιγύπτου σημάδεψε την ψυχοσύνθεσή του, υποσυνείδητα ή μη. Είχε έντονα συναισθηματικό κόσμο, έντονο εσωτερικό πάθος, καταπιάστηκε εξαντλητικά με θέματα που ήταν όλα μέσα φυγής: άλογα, πλοία, τάνκερ, θάλασσα, Ίκαροι, σύμβολα με δυνατότητες πολλαπλών αναγνώσεων…. Τα Άλογα πράγματι ήταν ένα ακόμα σύμβολο της ζωγραφικής του. Κι αυτά συνδέονται με την ελευθερία και τη φυγή ή το ταξίδι. Εμπνευσμένα από την αρχαία ελληνική τέχνη, αναδεικνύονται σε διαχρονικά σύμβολα ηρωισμού. Μαζί με τους Ίκαρους, τις Μάσκες, τις Ζώνες αγνότητας και τη Διαπόμπευση φιλοτεχνήθηκαν από τον Πάρι την περίοδο της Χούντας ως προσπάθεια διεξόδου και καταγραφής της ζοφερής πραγματικότητας… Ο Πάρις ζωγράφισε μια μεγάλη σειρά από τάνκερ, γιατί αγάπησε πολύ τη θάλασσα και τα καράβια. Για τα τάνκερ, σκουριασμένα σύμβολα της πετρελαϊκής κρίσης, παροπλισμένα στο λιμάνι της Ιτέας, χρησιμοποίησε έντονα χρώματα (μαύρο, κόκκινο, ώχρα, γαλάζιο). Γεννήθηκε στη Σαντορίνη και αυτό σίγουρα έπαιξε τον ρόλο του. Μάλιστα απέδωσε το τοπίο της ιδιαίτερης πατρίδας του, της Σαντορίνης, σε μια σειρά ακουαρέλες. Άλλωστε και τα καράβια είναι μέσα φυγής, απόδρασης, ταξιδιού…».

 

Στις φωτό, από το αρχείο της συλλογής μου, η έγχρωμη λιθογραφία «Σαντορίνη - το φως της αμφιλύκης», που φιλοτέχνησε ο Πάρις Πρέκας το 1994, καθώς και η σπάνια λιθογραφία «Νικητής και Ηττημένος», που φιλοτέχνησε ο Πάρις Πρέκας μετά το 1974.

 

Ήταν –θυμάμαι– Αύγουστος του 2009, όταν επιμελήθηκα και οργάνωσα στο Μέγαρο Γκύζη στα Φηρά της Σαντορίνης μια ξεχωριστή έκθεση, αφιέρωμα στη μνήμη του «καλλιτέχνη της φυγής και της αναζήτησης» Πάρι Πρέκα, δέκα χρόνια -τότε- από τον θάνατό του, με τίτλο “Οι Λιθογραφίες στο Ταξίδι του Πάρι Πρέκα”. Εκτέθηκαν 30 μεγάλες λιθογραφίες του καλλιτέχνη, πολλές από αυτές δοκίμια από το προσωπικό του αρχείο, με θέμα τα άλογα, τα τάνκερς και τοπία της Ελλάδας (μεταξύ των οποίων κυρίαρχη θέση κατείχε η Σαντορίνη). Στις φωτό, από τον 26σέλιδο κατάλογο της έκθεσης, σας παραθέτω το προλογικό μου σημείωμα, ως καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Μεγάρου Γκύζη, καθώς και το εξώφυλλο του καταλόγου της έκθεσης.