Εκ νέου αφηγήσεις από την έκρηξη του 1866

Α) Απόσπασμα από την καταγραφή της έκρηξης  του 1866 από τον Βρετανό Πλοίαρχο Tyson.

To πλοίο «Surprise» έφτασε στην Μάλτα για επιδιορθώσεις μετά τη βοήθεια που προσέφερε στους κατοίκους της Σαντορίνης. Γράφει ο Πλοίαρχος : Ήμασταν ιδιαίτερα ευνοημένοι με τα ακόλουθα ενδιαφέροντα στοιχεία από την πρόσφατη έκρηξη του ηφαιστείου . Μόλις πλησίασε το Surprise στη Σαντορίνη, μία πυκνή λευκή μάζα καπνού παρατηρήθηκε στη θάλασσα, η οποία φαίνεται να βράζει από κάποια άγνωστη αιτία και όσο πλησιάζαμε, η θάλασσα έβραζε και ένα λευκότερο στρώμα καπνού έβγαινε προς τα πάνω σαν μια τεράστια χιονοστιβάδα. Κάτι μαύρο είχε αρχίσει να βγαίνει σιγά σιγά από τη θάλασσα, το οποίο στη συνέχεια αποδείχτηκε ότι δεν είναι τίποτα λιγότερο από το αναδυόμενο νησί .Φαίνεται ότι δεν υπήρχαν σεισμοί  τότε αλλά συσπάσεις της φύσης προερχόμενες από ηφαιστειακή έκρηξη η οποία είχε ήδη πραγματοποιηθεί και οι κάτοικοι είχαν ήδη ανησυχήσει πολύ.  Η θάλασσα για αρκετά χιλιόμετρα φαινόταν παράξενη. Γύρω από το ηφαιστειακό νησί που αναδυόταν η θάλασσα έβραζε σε απόσταση 100 μέτρα από την ακτή. Ο ατμός αυξήθηκε, το νησί έβγαζε καπνο και θειούχες αναθυμιάσεις που χρωματίζονταν από τις φλόγες. Σε κάποιο σημείο το νησί ράγισε και εμφανίστηκε μια ζεστή κόκκινη λάβα που φαινόταν σε όλο το νησί.   

Την επόμενη μέρα, τα πλοία ‘ Phoebe και Tyrian προσέλκυσαν το νησί. Το 2^ο βράδυ, άλλη μία έκρηξη συνέβη. Ο βρυχηθμός ήταν πολύ άγριος, ο καπνός έβγαινε βίαια από το ηφαίστειο με τεράστια μανία και μεγάλοι βράχοι και πέτρες πεταγόντουσαν στον αερα. Το «Surprise» μετακίνηθηκε ύστερα από εντολή πλέοντας προς τα έξω…

Β) Σύρος  15-2 -1866: το νησί της Σαντορίνης βρίσκεται σε έκρηξη ηφαιστειακή εδώ και 6 μέρες. Είναι περίπου 60 μίλια από εδώ και η θάλασσα σε μεγάλη απόσταση γύρω από το νησί κοχλάζει. Ένα νησί εμφανίστηκε πάνω στην επιφάνεια της θάλασσας όχι μακρυα από τη Σαντορίνη, το οποίο είναι 500 πόδια πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, γεμάτο άνθρακα και λάβα. Ένα ειδικό καίκι έπλευσε προς το νέο νησί με επιστήμονες μέσα. Ανάμεσα σε αυτούς ήταν και ένας κύριος που έφερε 5 αυγά ένος καημένου πουλιού το οποίο τα είχε αφήσει στην επιφάνεια του νησιού που εμείς ονομάσαμε «Φαινόμενο».

Πηγή: The daily mountaineer. 15 May 1866