Οι φάροι της Σαντορίνης - μια εναλλακτική επιλογή

Έμπνευση: Θ. Μπάμπα, Φάρος, ο ταξιδιωτικός προορισμός, 1ο Διεθνές Συνέδριο για  τον Βιωματικό Τουρισμό , IMIC Σαντορίνη 2015
«Με τη νυχτερινή κραυγή του ο φάρος τρομάζει τους ψηλούς βράχους, τους κάνει να παίζουν γιγάντια παιχνίδια που απλώνουν τις διασκεδάσεις των από τον ουρανό ως τις πολύφωνες σπηλιές για ώρες μακριά αχούν οι τεράστιες κραυγές απελπισμένων σκιών, μονάχα λόγια ηρωικά μπορούν να δαμάσουν σε ρυθμούς αυτό το υλικό αλλά οι απολαύσεις που προσφέρει στο πρόσωπο η Σαντορίνη γλήγορα αλλάζουν τα πάθη, σπούνε το κάθε  κυκλώπειο φύσημα πάνου στην πορσελάνη των βουνών πουυ ασπρίζουν τη μαύρη ομορφιά της». Νίκος Κάλας –Σαντορίνη
Στη Σαντορίνη υπήρχαν δύο φάροι. Ο γνωστός μέχρι και σήμερα Φάρος του Ακρωτηρίου και ο Φάρος της Οίας.
Ο φάρος του Ακρωτηρίου είναι ένας από τους ωραιότερους των Κυκλάδων. Κατασκευάστηκε το 1892 από τη Γαλλική Εταιρεία Φάρων. Το ύψος του πύργου του είναι 10 μέτρα. Ανακαινίστηκε το 1925, διέκοψε τη λειτουργία του στον Β΄Παγκόσμιο πόλεμο και άρχισε να λειτουργεί πάλι το 1945. Ηλεκτροδοτήθηκε το 1983 και έγινε αυτόματος το 1988. Νότια του φάρου υπάρχει αγκυροβόλιο προστατευμένο από τους βόρειους ανέμους.

Ενώ για τον Φάρο της Οίας ξεχωριστή αναφορά γίνεται στο βιβλίο του απόστρατου Πλοιάρχου του Πολεμικού Ναυτικού και σκιτσογράφου κ. Γήση Παπαγεωργίου :" Ελληνικοί Πέτρινοι Φάροι " : « Από το 1883 έως το 1967 λειτούργησε. Είχε φωτοβολία 8 μίλια. Εστιακό ύψος 115 μέτρα. Ήταν ένας Πύργος τετράγωνος στη μέση της κατοικίας των φυλάκων, ύψους 8 μέτρων. Βρισκόταν  250 μέτρα ανατολικά από το Ακρωτήρι Αμμούδι. Το 1941 καταστράφηκε από τους Γερμανούς (όπως και του Ακρωτηρίου) και λειτούργησε πάλι το 1945. Το 1967 ο φάρος κατεδαφίστηκε από ιδιωτικό φορέα και στη θέση του λειτούργησε νταμάρι.»

“Ο φάρος είναι σύμβολο της ναυτοσύνης, αναφέρει η Θεοδώρα  στο συνέδριο Imic,  οι φωτεινές περιοδικές του λάμψεις αποτελούν γλώσσα και εργαλείο για τους ναυτικούς. Κάθε φάρος μοναδικός, εκπέμπει ένα σταθερό σήμα, που σε καμία περίπτωση δεν είναι ίδιο με το σήμα άλλου φάρου της ίδιας περιοχής.

Σκοπός του είναι να επισημάνει προκαθορισμένο γεωγραφικό σημείο. Ο φάρος είναι τόπος άρα και προορισμός.

Οι φάροι βρίσκονται σε εκπληκτικές τοποθεσίες που κυριολεκτικά κόβουν την ανάσα, πολλοί από αυτούς χτίστηκαν δεκάδες και εκατοντάδες χρόνια πριν, ενσωματώθηκαν με το τοπίο και αποτελούν ορόσημα των γεωγραφικών περιοχών τους. 

Αναμφισβήτητα οι φάροι μπορούν να αποτελέσουν μία πηγή αυθεντικών εμπειριών. Οι ίδιοι, το εκπληκτικό τους περιβάλλον αλλά και η προσέγγιση τους μπορούν να χτίσουν δυνατά βιώματα. Μπορούν να αποδείξουν πώς αφού εξαιρετικά υπηρέτησαν τον κλασσικό τους ρόλο τώρα δείχνουν το δρόμο ενός νέου ρόλου αυτού του ταξιδιωτικού προορισμού. [...]

Η τουριστική αξιοποίηση των φάρων μπορεί να συνδυάσει:

1. την προστασία και διατήρηση τους

2. την ήπια αειφορική αξιοποίηση και ανάδειξη του περιβάλλοντός τους

3. την ασφαλή πρόσβαση από ξηρά, θάλασσα ή αέρα

4. την ανάδειξη της περιοχής(διαδρομές, επισκέψεις)

5. την αλλαγή νοοτροπίας των ιδιωτών και φορέων σχετικών με τον τουρισμό

6. την λειτουργία εκθεσιακών χώρων, μουσείων, πρότυπων εκπαιδευτικών κέντρων, παρατηρητηρίων, αθλητικών λεσχών

7. την εποχιακή ή ετήσια μετατροπή τους σε κατάλυμα 

8. τον σεβασμό στην ιδιαιτερότητα του κάθε τόπου 

9. την δημιουργία δικτύων και διαδρομών

10. την διαδικτυακή εκπαίδευση

11. τη συνεργασία χωρών

12. τα οικονομικά οφέλη ….” 

Mήπως ήρθε η ώρα να εμπνευστούμε από τα λόγια της και να δούμε διαφορετικά  μια άγνωστη πλευρά της ιστορίας του νησιού μας; Μήπως ήρθε η ώρα  η φωτογραφία που  κοσμεί  το τόσο σημαντικό ναυτικό μουσείο της Οίας και δυστυχώς ξεχασμένο από όλους και αφορά τον φάρο της  να γίνει κτήσμα της τοπικής κοινωνίας; Μήπως ήρθε η ώρα παρερμηνέυοντας τον Κάλα, ο «φάρος που τρομάζει τους ψηλούς βράχους.... να μην ακούει τα πάθη των αλλών αλλά εμείς να ακούσουμε την ιστορία του; 

Μήπως εν τέλει ήρθε η ώρα να ασχοληθούμε ενεργά με την προάσπιση της δικιάς μας άγνωστης τοπικής ιστορίας;