Δια Πάρο, Νάξο, Ίο, Οία, Θήρα …

Διαφήμιση σε εφημερίδα της εποχής

 «Δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε που ένα άσπρο βαπόρι, στολισμένο με ένα κόκκινο μεγάλο Ν στο φουγάρο του,  ξεκινούσε νωρίς το πρωί από τον Πειραιά για να κάνει το δρομολόγιο Πάρο, Νάξο, Ίο, Οία, Θήρα».  Το βαπόρι με το μεγάλο κόκκινο Ν που περιγράφει η Καδιώ Κολυμβα στο βιβλίο της «Οία, τόπος και ιστορία» εκδόσεις Αρμός δεν ήταν άλλο από το βαπόρι των Οιατών εφοπλιστών Νικολάου και Δημητρίου Νομικού, υιών του αείμνηστου Οιάτη εφοπλιστή και  ευεργέτη της Οίας, Λουκά Νομικού (http://pandektis.ekt.gr/pandektis/handle/10442/65108).

Ούτε 20 χρόνια δεν έχουν περάσει από τότε που το βαπόρι σφύριζε για να χαιρετήσει την Οία, την ιδιαίτερη πατρίδα των πλοιοκτητών, κάθε φορά που έστριβε την νησίδα του Αγίου Νικολάου του Περαματάρη και κατευθυνόταν προς τον όρμο της Αρμένης. Ο καπετάνιος σφύριζε και από το χωριό έβγαιναν οι ντόπιοι στις αυλές των σπιτιών και ανταπέδιδαν τον χαιρετισμό, είτε γιατί είχαν κάποιο συγγενή ως πλήρωμα, είτε για να καλωσορίσουν αυτούς που έρχονταν από τον Πειραιά.

Ποιος Οιάτης δεν θυμάται τον ναυτικό πράκτορα καπτά-Αντώνη Δακορώνια (ιδρυτή του Ναυτικού Μουσείου Οίας) να κατεβαίνει στην Αρμένη κάθε μέρα αδιάκοπα κρατώντας το μαύρο χαρτοφύλακα του για να τακτοποιήσει όλα τα γραφειοκρατικά που είχαν να κάνουν με την αποβίβαση των ταξιδιωτών.

Ποιος Οιάτης δεν θυμάται τις λάτζες του κάπτα-Γιάννη να πλευρίζουν το βαπόρι που άνοιγε τη βουκαπόρτα του για να βγουν οι ταξιδιώτες της Οίας.

Ποιος Οιάτης δεν θυμάται τον κυρ-Αντώνη τον αγωγιάτη, που με τα γαϊδούρια του φορτωμένα τις με βαλίτσες ανέβαιναν τους καραβολάδες της Αρμένης και στις σκάλες να περιμένουν οι συγγενείς για να καλωσορίσουν τους δικούς τους που έρχονταν από τον Πειραιά.

Και «όταν το καράβι τελείωνε την αποστολή του, απομακρυνόταν μαλακά και αφήνοντας ψηλό σφύριγμα και καπνό γύριζε την πλάτη του στην Οία και έβαζε πλώρη ακριβώς απέναντι για τα νότια, για το λιμάνι που κατεβαίνει και ο σημερινός επισκέπτης της Σαντορίνης, τον Αθηνιό…»

«Τόσες εταιρείες είχαν βαπόρια με δρομολόγιο για τη Σαντορίνη όπως  ο Βεντούρης, ο Αγαπητός και άλλοι πολλοί, εμείς όμως μόνο με του Νομικού τα βαπόρια ταξιδεύαμε» θυμούνται οι Οιάτες.

«Όχι μόνο γιατί ήταν το βαπόρι των Νομικών των συγχωριανών μας, αλλά και γιατί έπιανε Αρμένη και αυτό διευκόλυνε. Μην κοιτάς σήμερα που έχουν όλοι αμάξια και μέσα σε μισή ώρα είσαι από τον Αθηνιό στην Οία. Εκείνα τα χρόνια δεν είχαν όλοι αμάξια όπως έχουν σήμερα και ήταν ταλαιπωρία για ένα Οιάτη, από τον Αθηνιό που ‘ναι στη μια άκρη της Σαντορίνης να πάει στην Οία που ‘ναι στην άλλη άκρη. Έπρεπε ή να βρει ταξί ή να πάει με το ΚΤΕΛ στα Φηρά και από εκεί άλλο λεωφορείο για την Οία. Ενώ από την Αρμένη ήταν ευκολία. Ανέβαινες πάνω στο γάιδαρο και σε 10 λεπτά ήσουν στο σπίτι σου. Από τότε που σταμάτησαν τα βαπόρια του Νομικού, κανένα βαπόρι πια δεν σταμάτα στην Αρμένη….»

 «Το καλύτερο όμως ήταν όταν ο Σύλλογος των Οιατών το Πάσχα έφερνε τη σημαία του Αγ.Γεωργίου από τον Πειραιά. Μπαίνανε όλοι οι Οιάτες του Πειραιά μέσα στο βαπόρι των Νομικών, τσούρμο, και σαν έφτανε το βαπόρι στην Οία άρχιζε να σφυρίζει από τον Περαματάρη! Πλεύριζαν οι λάντζες που ήταν σημαιοστολισμένες και γινόταν μεγάλο πανηγύρι σαν άνοιγε η βουκαπόρτα και εμφανίζονταν οι φερμένοι με τη σημαία του συλλόγου να ανεμίζει! Το βαπόρι να μην σταματάει να σφυρίζει και από το χωριό να χτυπούν οι καμπάνες! Στο μόλο της Αρμένης να περιμένουν τα βιολιά και αφού αποβιβάζονταν από τις λάντζες, ανέβαιναν όλοι μαζί πάνω στο χωριό για τη γιορτή. Και πρώτοι από όλους ο καπτά-Νίκος και ο καπτά-Δημήτρης, οι δυο πλοιοκτήτες! Βλέπεις το σύλλογο των Οιατών στο Πειραιά ο συχωρεμένος ο πατέρας τους, ο εφοπλιστής ο καπτά-Λουκάς τον ίδρυσε! Τώρα πάνε πια αυτά...» αναπολούν οι Οιάτες καθώς μόνο η νοσταλγία μένει να θυμίζει αυτές τις εικόνες. Και όμως όλα αυτά συνέβαιναν στην Αρμένη της Οίας μέχρι και πριν 15-20 χρόνια. 

Σαν επίλογο θα κρατήσουμε τα λόγια της Καδιώς Κολυβα μέσα από το βιβλίο «Οία, τόπος και ιστορία»: «Τα βαπόρια της γραμμής έπαψαν να σταματούν στην Αρμένη και χάθηκε αυτή η μυσταγωγία. Ερήμωσε η Αρμένη, χάλασαν τα σκαλοπάτια, σώπασε το σφύριγμα που όριζε τον ορισμό του καραβιού, χάθηκε η χαρά να συναντήσεις τον ταξιδιώτη που περίμενες.  Τώρα το πλοίο που θα φέρει στη Σαντορίνη όσους προορίζονται για την Οία θα τους αφήσει κι αυτούς στον Αθηνιό…».

Όμως μέσα σε αυτή τη γλυκιά νοσταλγία σιγόκαιει πάντα η ελπίδα ότι ίσως κάποια μέρα στο μέλλον θα σφυρίξει ξανά κάποιο βαπόρι στην Αρμένη για αποβιβάσει πάλι ταξιδιώτες στην Οία, όπως τότε!

Το «Ελλάς Εξπρές»  ένα από τα βαπόρια  της ακτοπλοΐας «Υιών Λουκά Νομικού»  στην Αρμένη της Οίας στις αρχές της δεκαετίας του ‘90