Κυριακή 20 Δεκεμβρίου 2015

Μία εστία αγάπης στη Σαντορίνη

Πηγη: http://giannisargyros.blogspot.gr/
29 Μαιου 2013
Σπύρου Βίττη, Ανάτυπο από το Περιοδικό «Ακτίνες», Νοέμβριος 1961

Εδώ  και σαράντα χρονια  έχει  ανάψει μια  πνευματική  εστία αγάπης στη Σαντορινη.Ειναι το πτωχογηροκομείο  ο « Άγιος Ευθύμιος» στην Έξω Γωνιά . Η  φλόγα της  Χριστιανικής αγάπης που καίει σ΄αυτήν  θερμαίνει τον φτωχό, τον καταφρονημένο  τον κατατρεγμένο  όπως και εκείνους που στη δύση  της ζωής τους  δεν έχουν ένα  γαλήνιο λιμάνι να αράξουν ώσπου να φύγουν  από τον κόσμο τούτο του  πόνου και του μόσχθου .Επειδή  είχαμε  την ευκαιρία να γνωρίσωμε  από κοντά το ωραίο αυτό ίδρυμα της αγάπης  νομίσαμε  πως  αξίζει   τόν  κόπο να γίνει   ευρύτερα γνωστό.

Α. Το ιστορικό του .
Ένα ζεύγος γερόντων  ο Ευθύμιος και η Θεοδώρα (η γυναίκα ονομαζόταν Θεοδοσία όχι Θεοδώρα) Αναπλιώτ , γύρω στά 1920 αποφάσισαν να διαθέσουν την περιουσία τους για ένα καλό σκοπό . Απλοϊκοί άνθρωποι όπως  ήταν  φαντάστηκαν πως το πιο καλό  κοινωφελές  έργο  που  θα μπορούσαν  να κάνουν , θα ήταν ένα νεκροταφείο  γιατί αυτό που είχε το χωριό ήταν πολύ  μικρό  .Θεώρησαν όμως αναγκαίο να ρωτήσουν και κανέναν  άλλον για να τους πει  αν  η απόφαση  τους  ήταν σωστή . Τότε στο  χωρίο  το,   έμενε   ο αείμνηστος  π.Ιγνάτιος Κολιόπουλος   που είχε σταλεί εκεί  ως  τοποτηρητής  του επισκοπικού  θρόνου  Θήρας  . Η  φήμη του ως πνευματικού είχε απλωθεί  ήδη σε όλο το νησί  και το κύρος του στους  κατοίκους  ήταν   πολύ  μεγάλο  .Ποιόν άλλον καλλίτερο  σύμβουλο  θα μπορούσαν να βρουν  ο γερό Ευθύμιος και η  γυναίκα  του  ; 
Πραγματικά τον επισκέφθηκαν  και  του  εξέθεσαν  το σχέδιο   τους  . Ο π. Ιγνάτιος  παίνεψε την καλή  τους  διάθεση, αλλά  και  τους  πρότεινε ένα  άλλο σχέδιο  .
Νεκροταφείο τους είπε, θέλει δεν θέλει θα   κάνει  το  χωριό  αν χρειασθεί  . Όμως νομίζω  ότι η γνώμη του  επαληθεύτηκε σήμερα ----κάποια  μέρα θα φτάνει  κι αυτό  το νεκροταφείο που έχει το χωριό γιατί  ο κόσμος θα  σκορπίσει . Συνεπώς  δεν  θα  πιάσει  σπουδαίο   τόπο  η  προσφορά    σας . Εγώ  θα  είχα  να σας προτείνω να κάνετε ένα γηροκομείο.  
-Μα τα χρήματα  μας   είναι   λίγα   δεν  φτάνουν  για  να γίνει ένα τέτοιο  ίδρυμα , είπαν εκείνοι  .
Αυτό  δεν έχει σημασία αποκρίθηκε ο π. Ιγνάτιος   .Εσείς θα σπείρετε τον σπόρο .Ο Θεός θα στείλει ανθρώπους να τον ποτίσουν  για  να γίνει  δέντρο  μεγάλο .Και  μία μέρα κάτω   από τον ίσκιο του θα ξεκουράζονται πολλοί που θα σας  μακαρίζουν . Να  είστε βέβαιοι  γι  αυτό   .   
Πηγη: http://giannisargyros.blogspot.gr/
29 Μαιου 2013

Ο λόγος  του μακαριστού  γέροντα  ήταν  πειστικός  .Οι  δύο γέροντες  σύζυγοι    δέχθηκαν  την πρόταση και αποφάσισαν την ίδρυση  ενός  πτωχογηροκομείου. Μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα  έγιναν  όλες οι αναγκαίες διατυπώσεις   για την ίδρυση  του πτωχογηροκομείου.Το οποίον  άρχισε  να λειτουργεί   στο ισόγειο του σπιτιού του ζεύγους   Αναπλιώτη. Μια φτωχή γερόντισσα και δύο φουκαράδες  γέροντες  στάθηκαν   οι πρώτοι  τρόφιμοι  του. ‘Οσο  όμως περνούσε ο καιρός τα λόγια του πατήρ Ιγνάτιου  γινόταν  μία  χειροπιαστή  πραγματικότητα. Το   ίδρυμα ολοένα μεγάλωνε  .Η  δραστηριότητα των  μελών  του  πρώτου διοικητικού συμβουλίου και ιδιαιτέρως των αειμνήστων π.Μακαρίου   Σιγαλα   , Γεωργίου Σαλιβέρου  και   Ιωάννου  Ζώρζου  το έκανε ευρύτερα γνωστό  αλλά και το βοήθησε να μεγαλώσει. Με την δική τους πρωτοβουλία  έγιναν έρανοι  βρέθηκαν άθρωποι που
 έκαναν   εισφορές  γενναίες   και  κινήθηκε γενικώτερα το ενδιαφέρων για το ίδρυμα. ‘Ετσι  μαζεύθηκε  αρκετό  χρήμα  για  να αρχίσει  η επέκταση  του αρχικού    κτιρίου  που  δεν  μπορούσε να ανταποκριθεί πιά στις αυξανόμενες ολοένα ανάγκες . 
Το κράτος δεν βοήθησε  καθόλου  τότε την ευγενική αυτή ιδιωτική πρωτοβουλία . Βοήθησαν όμως αρκετοί πονόψυχοι και φιλάνθρωποι συντοπίτες.Αναμεσά  τους διακρίνεται ο μακαρίτης  ο Πέτρος Νομικός .Με πολύ ενδιαφέρον για το  ίδρυμα  έδωσε  επανειλημμένως τρόφιμα  δώρισε   έπιπλα, προσέφερε  χρήματα και άφθονα υλικά .Με τον τρόπο αυτό κατορθώθηκε  να επεκταθεί πραγματικά το κτίριο  . Μπορούσε  τώρα να χωρέσει χωρίς  δυσκολία  τριάντα πέντε  άτομα με αρκετη  για το χωριό απλοχωριά πράγμα που του επέτρεπε να λειτουργεί άνετα και πολιτισμένα .Δεν   έλειψε ακόμα και το όμορφο παρεκκλήσιο  για τις λατρευτικές ανάγκες των τροφίμων και του προσωπικού .Χρειάσθηκε  να περάσουν κάπου τριάντα πέντε χρόνια αθόρυβης αλλά γόνιμης δράσεως   για  να προσέξει και το κράτος , το ίδρυμα και να του δώσει μία χορηγία όχι σημαντική βέβαια  αλλά κάπως ενισχυτική για την  προσπάθειά του.Επίσης μετά τους σεισμούς του 1956 το ίδρυμα με δικά του  μέσα και σε συνεργασία με το γραφείο  Οικισμού  Θήρας  έκτισε και  δεύτερη    πτέρυγα κοντά στο κεντρικό κτίριο .’Ετσι θα μπορεί να εξυπηρετεί τώρα πιο πολλά  άτομα   .Θά είναι δυνατόν να επαρκεί  όχι  μόνο  στις  ανάγκες του νησιού αλλά να εξυπηρετεί ενδεχομένως και   γειτονικά  νησιά.
       Το πνεύμα και η δράσις.
Το  πνευμα  που  διεπότισε   και  διαποτίζει  την εργασία  του ιδρύματος   εξακολουθητικά  από τότε  που πρωτοιδρύθηκε ως  σήμερα  είναι   το  πνεύμα  της γνήσιας χριστιανικής  αγάπης , η οποία  ξέρει  να  θυσιάζεται   χωρίς  θόρυβο  και  επίδειξηΜπορούμε  να  πούμε  πως από την    άποψη αυτήν  αποτελεί  ένα αξιόλογο  πρότυπο για  πολλά  ιδρύματα  του είδους του. Αν υπάρχει  και λειτουργεί παρ όλες  τις  δυσκολίες , που ήταν  φυσικό να συναντήσει  στην μακροχρόνια πορεία  του , το  πτωχογηροκομείο  της Σαντορίνης , υπάρχει  και λειτουργεί όχι τόσο γιατί υπάρχουν σπουδαία υλικά  κεφάλαια (αυτά είναι σχετικώς πολύ  λίγα  ), αλλά κυρίως γιατί   υπάρχουν ανεξάντλητα πνευματικά  κεφάλαια κατατεθειμένα. Τέτοια πνευματικά  κεφάλαια  είναι  το πνευμα  της αυτοπροσφοράς   η  κρυστάλλινη  τιμιότητα  η σπάνια  ανιδιοτέλεια , το  ειλικρινές και  πηγαίο  ενδιαφέρον  και  η  ανεξάντλητη διάθεση  διακονίας  και αυτών που το διευθύνουν  και  αυτών που εργάζονται σ΄αυτό. ΄Ετσι  εξηγείται  πως ο  προυπολογισμός   δαπανών για  το προσωπικό που διευθύνει  και  υπηρετεί  στο   ίδρυμα  είναι  μόνο  13.000 δρχ. το  χρόνο . ‘ Ολοι εκεί μέσα  από  τον   πρόεδρο  του ιδρύματος  , τον Μητροπολίτη Θήρας, ως τον τελευταίον  εργάζονται με το  ίδιο πνευμα και την ίδια  διάθεση.  Είναι  όλοι τους  εθελονται και  αχθοφόροι  της  αγάπης  .Σηκώνουν  με όλοι τους την καρδιά τα  απομεινάρια της  ζωής  κάποιων   παιδιών   του   Θεού   .Αυτών  που τους  θεωρουν βάρος και τα ίδια τους τα παιδιά  Και ας το σκεφθούμε καλά αυτό δεν είναι και τόσο ρομαντική ενασχόλησι  το να φροντίζει  κανείς ανθρώπους  αξιοσυμπάθητους   βέβαια  καθ’όλα  αλλα πάντως βαρυφορτωμένους με λογής-λογής κακές  συνήθειες μιάς ολόκληρης  ζωής , γεμάτους με ελαττώματα  και αναποδιές  που απόκτησαν στο διάβα  μιάς μακροχρόνιας περιπέτειας  ανάμεσα στον πόνο στην φτώχεια και  την κακομοιριά.Επί πλέον μερικοί από αυτους είναι άρρωστοι και έχουν ανάγκη ειδικής παρακολουθήσεως και ειδικής περιποιήσεως.
        Ο  διευθυντής  του ιδρύματος κ. Α. Σαλίβερος  , ένας καλόκαρδος και ευγενικός σαντορινιός  είναι αξιόλογος νοικοκύρης στον τόπο του . Και ενώ ο μόχθος της  ζωής  και η φροντίδα  για την οικογένεια τον κουράζουν  όπως   φυσικόν, τόσον πολύ  εν τούτοις αυτός κατορθώνει  συνεχίζοντας ότι έκαμνε ο μακαρίτης ο πατέρας του  να δουλευει ακούραστα και για το  ίδρυμα με κέφι  και  ενθουσιασμό . Διαθέτει πολύτιμο καιρό και  ασχολείται  με  όλα τα ζητήματα του ιδρύματος  σαν να επρόκειτο για το  ίδιο του το σπίτι χωρίς καμμιά αμοιβή.
 Από τα άλλα πρόσωπα  που εργάζονται εκεί μέσα  αξίζει να εξαρθή  ιδιαίτερα η  προσωπικότιτα της μάνας του ιδρύματος, της κυράς  Χρυσούλας .Σχεδόν από τότε που έγινε πτωχογηροκομείο μεχρι σήμερα ασχολείται με αυτό .Έδωσε σε αυτό όλο της το  είναι και την καρδιά της  χωρίς να φοιτήσει σε ανώτερες σχολές , χωρίς να κάνει  οικονομικές  παιδαγωγικές και ψυχολογικές μελέτες  με την δύναμη της αγάπης της και  μόνο και την λεπτή γυναικεία της διαίσθηση κατωρθώνει να ανακαλύπτει  κάθε φορά  ποιο είναι το σωστό και το πρεπούμενο σε κάθε περίπτωση και σε κάθε πρόβλημα που ανακύπτει. Ιδιαίτερα  πετυχαίνει στις σχέσεις  της  με τους  τροφίμους  . Καταφέρνει να εισδύει στην  ψυχολογία τους  και να τους  φέρεται εξατομικευμένα . Γι΄αυτό  τους   έχει  σκλαβώσει  όλους εκεί μέσα  και γι αυτό  όλοι την σέβονται και την εκτιμούν ειλικρινά . 
Το μυστικό της είναι η ζωντανή χριστιανική ζωή που ζεί από μικρή .Δεν την έχει  περιορίσει  σε μια εξωτερική  θρησκευτικότητα με τον χαρακτηριστικό εκείνον   πληθωρισμό της  ωφελιμολογίας  της ξένης προς την  ζωή. Αντίθετα  έχει εισδύσει στην ουσία  της που είναι  < αγάπη  εκ καθαράς καρδίας και συνειδήσεως αγαθής  και πίστεως  ανυποκρίτου> (Α.Τιμοθ.α΄ 5) . Γι΄αυτό την ευγενική της μορφή  δεν δυσκελεύεται κανείς  να αναγνωρίσει τα χαρακτηριστηκά των αρχαίων  χριστιανών γυναικών που στάθηκαν  πρωτεργάτριες της φιλανθρωπίας.
Όταν τέτοιους ανθρώπους  διαθέτει  το ίδρυμα πώς να μην πάει μπροστά    Πώς να μην  σκορπάει την θέρμη της αγάπης στις παγωμένες  καρδιές  . 
Μόλις μπη κανείς μεσα στο πτωχογηροκομείο νοιώθει  έναν αλλοιώτικον  αέρα   να πνεει. Μία εξωκόσμια  γαλήνη και μια ηρεμία απαλή κυριαρχούν σ΄αυτό . Είναι κυριολεκτικά  χειροπιαστά .  Η  τάξι  και η  καθαριότητα      έχουν   στήσει  εκεί  το κονάκι τους.Στά  πρόσωπα όλων  λάμπει μία ημεράδα και μία καλωσύνη   αλλα και  μια ικανοποίησι   πού αμέσως αντιλαμβάνεται κανείς   πως δεν είναι προσποιητά , αλλά  πηγαία .Είναι  αδύνατον  να υποκριθή   όσο   κι΄ αν   υποθέσουμε πως του  έγινε διδασκαλία  , ας  πούμε ο μπαρμπα  Ραύμόνδος    που υστερα από πλούσια δράση  στη Λεγεώνα των Ξένων και μετά από την  βαρεια  αρρώστια     του  ύπνου  κατέληξε    εδώ.  ‘ Όταν τον δειτε  θα είναι    κέφι και  θα  σας  διαβεβαιώνει  γελαστός  με παιδική απλότητα πόσο είναι  ευχαριστημένος. Την  ίδια  γαλήνη   διαπιστώνει    κανείς   στο πονεμένο    πρόσωπο  του  μπαρμπα  Νικολού  .Πάσχει  ο καημένος από  καρκίνο  .Τό ξέρει  Λιγοστός ο καιρός που του  μένει να ζήσει.  Είναι  όμως    έτοιμος   για  το  μεγάλο    ταξίδι   . Περιμένει   την  κλήση  του ουρανού  με καρτερία  .  Το ελαφρό χαμόγελο  που  φωτίζει τα πονεμένα  του χαρακτηριστικά  είναι  απλό φως  της  χριστιανικής ελπίδας. Που τον τονώνει  κα τον στειριζει  στις δύσκολες  αυτές στιγμές τις δοκιμασίας  του. Τα    ίδιο διαπιστώνει κανείς  και στο ρυτιδωμένο  πρόσωπο της  κυρίας  Αννιώς με τα σβησμένα  μάτια.Το ίδιο σ΄όλους  σ΄ όλους  ανεξαιρέτως , όσοι μένουν  εκεί.
Σ΄αυτό το ίδρυμα  ταιριάζουν πιο πολύ  θαρρώ τα λόγια του  ποιητή   
«  ‘Όλα γελούν σε  αυτό το σπίτι .
Ρωτώ Ποιος ειν αφεντικό
Μούπαν    για κάποιον  Σαμαρείτη……»
Πραγματικά τα ήμερα  πρόσωπα  , οι  χαμογελαστές όψεις τα γεροντάκια που φαίνονται αρνάκια  δεν ήταν βέβαια τετοια όταν  ήρθαν .Ούτε τους άλλαξαν  μόνα τους τα πολλα χρόνια  που τους βαραίνουν  .Μαλάκωσαν σιγά σιγα οι καρδιές . Μαλάκωσαν  οι σκληρές  από την καταφρόνια  ψυχές όπως το κερί  που το βλέπει  ο ήλιος   Το περιβάλλον  που σ΄αυτό βρέθηκαν τους αφομίωσε σιγά –σιγά . Η χριστιανική  πνοή εκεί  μέσα  τους  έκανε άλλους ανθρώπους . Γι΄αυτό μαρτυρεί  εύγλωττα η περίπτωση του Γιάκουμου του ζητιάνου. Η κατάστασητου, όταν τον πήγαν στο ίδρυμα  ήταν ελεεινή αυτόχρονα τραγική .  ΄Απλυτος  χρόνια – Αηδής και απλησίαστος . Από την  αβιταμίνωση  και την πείνα  είχε γίνει    όλος  μία  βρωμερή  πληγή .΄Όχι μονάχα    είχε  εγκαταλειφθεί από   όλους , αλλά είχε γίνει  ο περίγελος των παιδιών που δεν τον άφηναν σε χλωρό κλαρί . Τον έδιωχναν όπου και αν πήγαινε. Έτσι  δεν είναι περίεργο πως είχε γίνει ένα αγρίμι.Κάτι μεταξύ ανθρώπων και  θηρίου.Όταν τον πήγαν σε  τρισάθλια κατάσταση, στο ίδρυμα, κανείς  δεν πίστευε πως θα μπορούσε να γίνει  άνθρωπος κανονικός . Κι’ όμως έγινε τον ημέρεψε η θαυματουργός  αγάπη που  κατοικεί εκεί και που μαλακώνει και τις πιο σκληρές και  πετρωμένες  καρδιές.
 Με τον  τρόπο αυτόν καλλιεργούνται οι  τρόφιμοι . Συνδέονται  με την  Εκκλησία . Ζούν την λατρευτική και μυστιριακή  ζωή όσο τους είναι μπορετό και φεύγουν  όλοι   έτοιμοι  πια , όταν τους έρθει η κλήσι για κει, <ένθα ουκ  έστι πόνος , ου λύπη, ου στεναγμός  αλλά ζωή ατελεύτητος  >. Γύρω  στους  350 τροφίμους πέρασαν  πέρασαν  από  το  ίδρυμα αυτό ως τα  σήμερα . 
  Η ευεργετική   όμως  επίδρασις του <Αγίου Ευθυμίου> δεν περιορίζεται στους τροφίμους του μονάχα .Στάθηκε  πολύτιμος βοηθός  και στους άλλους  κατοίκους  σε  δύσκολες γι ΄αυτούς  στιγμές. Την εποχή των σεισμών είχε παραμείνει στο ίδρυμα άθικτο . Οί  άνθρωποι  του έθεσαν στη διάθεση των σεισμοπλήκτων κατοίκων ότι   είχαν . ‘ Ετσι οικονομήθηκαν  οι άνθρωποι ώσπου  πήγαν τα  πρώτα εφόδια  στο νησί. Εκεί φιλοξενήθηκαν  επίσης μαζί με τους  τροφίμους του  και άλλοι ανήμποροι γέροντες  και    άρρωστοι που είχαν μείνει  άστεγοι. 
           ‘ Αξιο σημειώσεως  είναι και το ότι   χάρις   στο ίδρυμα σώθηκαν αρκετές οικογένειες  από την  διάλυση και την  ολοκληρωτική  καταστροφή και πολλα οικογενειακά  δράματα αποσοβήθηκαν . Σε πολλές  δηλαδή  οικογένειες  η παρουσία  του ιδιότροπου η με   διαφορά  ενοχλητικά ελαττώματα  γέροντα  η γερόντισσας   ήταν πηγή  κακοδαιμονίας . Η  νύφη η  ο  γαμπρός απειλούσαν να διαλύσουν  το γάμο η και τα ίδια τα παιδιά τους  δεν ήταν σε θέση να τους περιποιηθούν. Το ίδρυμα έδειξε κατανόηση σε τέτοιες  περιπτώσεις  . Δέχτηκε τους ανθρώπους  αυτούς  στους κόλπους του και ησύχασαν και οι  ίδιοι και οι γύρω  τους  .Πολλά τέτοια συγκινητικότατα  στις λεπτομέρειές τους , περιστατικά θα μπορούσε κανείς να ακούσει από τους υπευθύνους του ιδρύματος  η και από τους ίδιους τους τροφίμους  του.
     Προσπαθήσαμε με πολύ αδρες γραμμές να δώσουμε μια  αμυδρη εικόνα του  πτωχογηροκομείου <ο ΄Αγιος Ευθύμιος> της  Σαντορίνης .Τό ίδρυμα τούτο  αποτελεί  με την μακροχρόνια και αθόρυβη δράσι του μια παρουσία και μια μαρτυρία  κοντά στις τόσες άλλες για την εποχή μας . Αποτελεί    μια ζωντανή παρουσία της χριστιανικής αγάπης  που ακούραστα κάνει  και σήμερα  το έργο της έστω κι αν φαίνεται πως  μόνο ο εγωισμός  βασιλευει στην σημερινή μας  κοινωνία  Αποτελεί και μία μαρτυρία του  τι μπορεί να κάνει μία καλή ιδέα ότα βρεί γόνιμο έδαφος και καλλιεργηθεί υπομονητικά με πνεύμα Χριστού .
     Αραγε  θα θελήση η κοινωνία  μας στο  συνολό  της   να προσέξει αυτή τη μαρτυρία και να εμπνευσθεί  από αυτήν την παρουσία.-



Υ.γ. Ευχαριστώ Θερμά τον Πρόεδρο της Έξω Γωνιάς, Ναύαρχο ε.α. κ. Παρασκευά Σαλίβερο που μου έστειλε το υλικό . Ιωσήφ Πέρρος 









Δεν υπάρχουν σχόλια:

Οι Σαντορινιοί του Πειραιά και τα «σαντορινέικα» του Αγ.Νείλου Β μέρος…

Τις μεταπολεμικές δεκαετίες, οι Σαντορινιοί εφοπλιστές έχουν κυρίαρχο ρόλο στο μεγάλο λιμάνι και στη Πειραϊκή κοινωνία. Ο Λουκάς Νομικός α...