Το σχέδιο της εκκλησίας του Τιμίου Σταυρού στην Περίσσα , του Φ. Κατσίπη

Και τώρα ας δούμε τι απόγινε με τα σχέδια της Περίσσας [1]

Αφού είδανε κι απόδανε, πως όλα ήτανε κατεστραμμένα, ο κόσμος με τη θεοσέβεια πουχε αποφάσισε να ξαναχτίσει τη γκρεμισμένη εκκλησία. Μηγαρίς από Θεού φώτιση δεν την είχανε βρει;

[..]Διαλέξανε πάλι μιαν Επιτροπή από Δήμαρχο και προεστοί κι αυτοί προκηρύξανε σαν διαγωνισμό να πούμε, ποιος θακανε το καλλίτερο σχέδιο της νέας εκκλησίας. […] Και πρώτος φανερώθηκε ο Χωρεπίσκοπος. Παπα Μανώλης Δαρζέντα τον λέγανε κι ήτανε Μποργιανός. Ο πιο γέρος παπάς του Νιμπορείου κι ο πιο διαβασμένος ήτανε γι αυτό αντιπροσωπεύε και το Δεσπότη. Ήτανε κι αγιογράφος κι είχε καμωμένο κι ένα φεγγάρι στο Άγιο Νόρος. Και για δαύτα πίστευε πως ο κόσμος κι Επιτροπή θα ψήφιζε το σχέδιο του.

από το βιβλίο του Φ. Κατσίπη: Το Χρονικό της Περίσσας 

Ανάμεσα στους μαστόρους όμως ήταν κι ένας Μεγαλοχωριανός τεχνίτης, φημισμένος χτίστης, ο Ιωάννης Σαλίβερος ο Μπατζάνης. Κανένας δεν του παράβγαινε στην τέχνη του Κι όσο μπόι τουλειπε, γιατ ήταν κοντόσωμος τόσο μυαλό και γνώση είχε. […] Ετούτος λοιπόν ο μάστορας είχε σκαρώσει ένα παράξενο σχέδιο εκκλησίας. Δεν ήτανε σχήμα Βασιλικής, σαν του παπα- Δαρζέντα. Σαν άστρο ήτανε σαν τριφύλλι με οκτώ φυλλαράκια. Κι ο κόσμος το περιεργαζότανε με απορία και θαυμασμό μεγάλο Κι αυτό ήτανε το φαρμάκι του Χωρεπίσκοπου. Το μαθε το χαμπάρι και σαν μυρίστηκε πως θα έπαιρνε τη χαμένη, τον πιάσανε οι νιούδοι ντου κι ήκαμε βασιλικό εχθρό ντου το πρωτομάστορα. Και για να τορπιλίσει το σχέδιο του Μπατζάνη, διάδωσε πως ετούτο δεν ήταν ορθόδοξο σχέδιο παρά φράγκικο. Κι ήτανε η πιο σατανική και η πιο ευκολόπιστη συκοφαντία από το αγράμματο και φανατισμένο πλήθος. Κι αν έπιανε ετούτη η αβανιά ο Χωρεπίσκοπος θα κέρδιζε τον πόντο του.  […]

[…] Ησάστισε ο κόσμος, σαν άκουσε το Μπατζάνη που είπε πως το σχέδιο τόπηρε από τη γούρνα του Προφήτη. Κι ύστερα με φωνές και ζήτω το ψήφισε και το επικύρωσε.

Μα και τότε ο Χωρεπίσκοπος δεν το βαλε κάτω. Τον είχε καβαλικέψει ο Κατσαούνης κι είχε πεισματώσει. Κι ο Θεός να σε φυλάει από παπαδίστικο πείσμα…Και φωναχτά λέει του Μπατζάνη

-          Και δεν μου λες μαστρογιάννη, πόσο θα μας κοστίσει η εκκλησία με το σχέδιό σου;

Δεν πρόλαβε να αποκριθεί ο Μπατζάνης κι ο Δήμαρχος του Νιμπορειου τ’ αποκρίθηκε ορθά κοφτά;

-          Δεν μας γνοιάζει πόσα θα πάνε. Εμείς το σχέδιο του Μπατζάνη θέλουμε και δεν ρωτούμε για λεφτά.

Και το πλήθος πικαρισμένο κι ασυλλόγιστα συμφώνησε. Μα το σχέδιο που λογάριαζε ο Μπατζάνης δεν ήτανε παίξε γέλασε. Δεν θα χτιζε κανά ρακιδιό. Κι ούτε το καμαρί του Γιάκουμου του Δράκου. Μα κανένας δεν ήξερε ακόμη το τι σκεπτότανε ο πρωτομάστορας. Αυτός ονειρευόταν μια εκκλησία που να μην την έχει κανένα νησί. [..]

Και μετα ταύτα ξεκινήσανε να βάλουνε μπροστά . Πρώτα πρώτα κάμανε στα ριζιμιά της Κολαδας ένα ασβεστοκάμινο. Αρχίσανε να κουβαλούνε πέτρες χώμα από άσπα και τα σχετικά της οικοδομής.

-          Πως θα στεργιώσω θεμέλιο απας την άμμο; …μονολογούσε …. Κι ολονυχτίς έκαμε σχέδια με κίσσηρη κι άσπρα χοχλύδια απάνω στην κατάμαυρη αμμουδια που την είχε για σχεδιαστήριο ….

[..]Κοντά δυο χρόνια περάσανε και τότες άρχισε η εκκλησία να ψηλώνει …και να ξεχωρίζει από της γης…Και τότε φάνηκε το μεγαλούργημα που χτιζότανε.

Αφιερωμένο στην μνήμη του Μεγαλοχωριανού  Καπετάνιου Ανάργυρου Σαλίβερου- Μπατζάνη

Για ένα επιπλέον ιστορικό : Η Κατευχιανή στην Περίσσα και ο Τίμιος Σταυρός της  

---

[1] Φ. Κατσίπης: Το Χρονικό της Περίσσας, Αθήνα 1958, σελ50 κ. εξ.