Τρίτη 29 Μαρτίου 2011

Γενεαλογικὰ δέντρα ἀπὸ τὸ ἀρχεῖο καθολικῆς ἐπισκοπῆς Σαντορίνης


Γενεαλογικὰ δέντρα ἀπὸ τὸ ἀρχεῖο καθολικῆς ἐπισκοπῆς Σαντορίνης

Ἡ ἑλληνικὴ πραγματικότητα δὲν εἶναι ἰδιαιτέρως συνηθισμένη σὲ ἱστορικὲς πηγές, ὅπως τὰ γενεαλογικὰ δέντρα καὶ τὰ οἰκόσημα. Αὐτά, καίτοι ἀπαντοῦν συχνὰ σὲ χῶρες τῆς Ἑσπερίας, στὴ χώρα μας ἐντοπίζονται σὲ μικρὴ μονάχα κλίμακα. Μάλιστα δε, θὰ μποροῦσε κανεὶς νὰ προβεῖ σὲ μία ἄτυπη γεωγραφικὴ διαίρεση τοῦ ἑλλαδικοῦ χώρου, μὲ κριτήριο τὴν ἐφαρμογὴ ἢ μή, τέτοιων πρακτικῶν.
   Γρήγορα, θα διαπιστωνόταν ὅτι οἱ περιοχές, στὶς ὁποῖες ὑπῆρξε ἡ συνήθεια κατάρτισης γενεαλογικοῦ δέντρου ἢ ἀπεικόνισης κάποιου ἑραλδικοῦ, οἰκογενειακοῦ σήματος, εἶναι ἐκεῖνες ποὺ κατὰ τὸν ροῦ τῆς ἱστορίας τους γνώρισαν κάποια μορφὴ ξενικῆς κατοχῆς, βενετικῆς ἢ γενικότερα λατινικῆς. Συνεπῶς, δὲ θὰ πρέπει νὰ προκαλεῖ ἔκπληξη τὸ  γεγονὸς τῆς ἀπάντησης τέτοιων πηγῶν, εἴτε στὸ χῶρο τοῦ Ἰονίου Πελάγους, εἴτε –στὴ δική μας περίπτωση– στὸ χῶρο τοῦ Αἰγαίου.
   Μέσα σὲ αὐτὸ τὸ περιβάλλον θὰ πρέπει νὰ ἐντάξουμε καὶ τὴ Σαντορίνη, ἀπ’ ὅπου προέρχονται τὰ ἔγγραφα ποὺ πραγματεύεται ἡ ἐκπονηθεῖσα στὸ Ἰόνιο Πανεπιστήμιο Κερκύρας, διπλωματικὴ ἐργασία μας. Τὸ θέμα αὐτῆς: «Τὰ γενεαλογικὰ δέντρα ἀπὸ τὸ ἀρχεῖο τῆς καθολικῆς ἐπισκοπῆς Σαντορίνης: “albero genealogico per il legato pio…”. Δεσμοὶ αἵματος καὶ συγγένειες ἐξ ἀγχιστείας στὸ Αἰγαῖο (15ος – 20ος αἰ.)». Πρόκειται γιὰ μία πολυσέλιδη διπλωματικὴ ἐργασία (περίπου 1100σελ.), ποὺ ὁλοκληρώνεται προσεχῶς, στὰ πλαίσια τοῦ Π.Μ.Σ.: «Μεθοδολογία κριτικῆς καὶ ἔκδοσης ἱστορικῶν πηγῶν». Ὁ ὑποφαινόμενος συγγραφέας, Ἰωάννης Κηπουρός (Ἱστορικός), ἐκδίδει βάσει τῶν κανόνων τῆς διπλωματικῆς, ἀνέκδοτα, χειρόγραφα γενεαλογικὰ δέντρα καὶ ἕναν ἀριθμὸ «συνημμένων» δικαιοπρακτικῶν ἐγγράφων ποὺ ἀπόκεινται στὸ καθολικὸ ἀρχεῖο τῆς Σαντορίνης. Τὰ δέντρα ἀφοροῦν οἰκογένειες, προερχόμενες ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον ἀπὸ τὴν ἰταλικὴ χερσόνησο, τὴν Αὐστρία, τὴ Γαλλία, τὴν Ἱσπανία κ.ἀ. Ἀσφαλῶς, δὲ λείπουν καὶ οἱ οἰκογένειες βυζαντινῆς καταγωγῆς, οἱ ὁποῖες φαίνεται ὅτι κάποια στιγμὴ βρήκαν καταφύγιο στὸ περίφημο κυκλαδονήσι, ὅπου ρίζωσαν, ἀπέδωσαν κλάδους καὶ καρποφόρησαν.
   Σὲ γενικὲς γραμμές, τὰ γενεαλογικὰ δέντρα τῆς Σαντορίνης ἀποτελοῦν ἕναν θησαυρὸ ὀνομάτων καὶ ἀποκαλύπτουν τὶς γαμήλιες συνδέσεις ἀνάμεσα στὶς οἰκογένειες τοῦ νησιοῦ, ἀλλὰ καὶ τῶν ἴδιων τῶν κατοίκων τῆς Σαντορίνης μὲ τοὺς κατοίκους γειτονικῶν νησιῶν, ἀκόμη καὶ μὲ τοὺς πληθυσμούς, οἱ ὁποῖοι κατέπλευσαν στὸ Αἰγαῖο ἀπὸ χῶρες τῆς Δύσης.
   Ἡ σπουδαιότητα τοῦ ἐκδιδόμενου ὑλικοῦ ἔγκειται στὸ ὅτι μπορεῖ νὰ ἐπικουρήσει καὶ ἄλλους ἐπιστημονικοὺς τομεῖς, καθὼς τὰ στοιχεῖα ποὺ παρέχει δύνανται νὰ ἀποδειχθοῦν ὠφέλιμα, ὄχι μόνο γιὰ τὴν Ἱστορία, ἀλλὰ καὶ γιὰ ἐπιστῆμες, ὅπως ἡ Ὀνοματολογία, ἡ κοινωνικὴ Ἱστορία, ἡ Κοινωνιολογία, ἡ Θεολογία κ.λπ.   
                                                                                                               Ἰωάννης Κηπουρὸς
                                                                                                          Κέρκυρα, Μάρτιος 2011
Ἐπικοινωνία

Ὁ Ἰωάννης Κηπουρὸς σπούδασε Ἱστορία-Ἀρχαιολογία στὴ Φιλοσοφικὴ Σχολὴ τοῦ Πανεπιστημίου Ἰωαννίνων. Παρακολούθησε σεμινάρια Ἑλληνικῆς Παλαιογραφίας στὸ Ἱστορικὸ καὶ Παλαιογραφικὸ Ἀρχεῖο Ἀθηνῶν ὑπὸ τὴ διδασκαλία τοῦ Φιλόλογου-Παλαιογράφου, κυρίου Ἀγαμέμνονα Τσελίκα. Συμμετεῖχε σὲ παλαιογραφικὲς ἀποστολὲς τοῦ ΙΠΑ καὶ ἐξασκήθηκε στὴ μεταγραφὴ κειμένων τῆς βυζαντινῆς καὶ μεταβυζαντινῆς περιόδου. Ἐκπόνησε τὴ μεταπτυχιακή μελέτη του στὸ Ἰόνιο Πανεπιστήμιο, τμῆμα Ἱστορίας, ὑπὸ τὴν ἐποπτεία τῆς ἐπιστημονικῆς ὑπευθύνου τοῦ Προγράμματος Μεταπτυχιακῶν Σπουδῶν: «Μεθοδολογία κριτικῆς καὶ ἔκδοσης ἱστορικῶν πηγῶν», καθηγήτριας κας Ἑλένης Ἀγγελομάτη-Τσουγκαράκη, τοῦ ἐπὶ συμβάσει καθηγητῆ κου Ἀγαμέμνονα Τσελίκα καὶ τῆς καθηγήτριας Ἀρχειονομίας, κας Μαριάννας Κολυβᾶ.            



Με ιδιαίτερη χαρά παρουσιάζω  την παρανάτω ανάρτηση ενός νέου Ιστορικού  που γνώρισα μέσα από την ομάδα μας . Αναφέρομαι στον Γιάννη Κηπουρό ιστορικό μελετητή ο οποίος εκπόνησε τη διπλωματική του μελέτη  με θέμα : " Τα Γενεαλογικά δέντρα από το αρχείο της Καθολικής Επισκοπής Σαντορίνης.  Σε συνάντηση που είχα με τον φιλοθηραίο και φιλοΚυκλαδίτη ερευνητή είχα την ευτυχία να ξεφυλλίσω ηλεκτρονικά τη διπλωματική του εργασία και ειλικρινά μόνο το άκουσμα των 1100 σελίδων  σημαίνει πολλά... Σίγουρα με την  αναμενόμενη έκδοση της συγκεκριμένης διπλωματικής εργασίας μπαίνει ένα επιπλέον λιθαράκι στην άναδειξη μέρους της τοπικής ιστορίας του νησιού και γι αυτό προσωπικά οφείλω Θερμές Ευχαριστίες στο φίλο Γιάννη και να ξέρει οτι από πλευράς Σαντορίνη ότι μπορώ και όσο μπορώ θα τον στηρίξω γιατί αξίζει ....Η παραπάνω ανάρτηση είναι ενα μικρό δείγμα γραφής του θησαυρού που ανακάλυψε ο Γιάννης Κηπουρός.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Οι Σαντορινιοί του Πειραιά και τα «σαντορινέικα» του Αγ.Νείλου Β μέρος…

Τις μεταπολεμικές δεκαετίες, οι Σαντορινιοί εφοπλιστές έχουν κυρίαρχο ρόλο στο μεγάλο λιμάνι και στη Πειραϊκή κοινωνία. Ο Λουκάς Νομικός α...